Μουντά τα χρώματα της συμφοράς. Το γκρίζο και το καφέ της λάσπης από τις πλημμύρες που βιώσαμε το φθινόπωρο και στον τόπο μας και η μυρωδιά της μούχλας στα σπίτια και τα μαγαζιά.
Και τώρα το μαύρο και γκρίζο από τον καπνό που κρύβει τον ήλιο και η μυρωδιά από τα αποκαΐδια στη Βόρεια Αττική, στη Λίμνη Ευβοίας, στη Μεσσηνία, τη Μάνη και τη Φωκίδα…
Εκατοντάδες οικογένειες ανέστιες, από τον πύρινο εφιάλτη. Τον ζήσαμε αυτό τον εφιάλτη στην Καρδίτσα με τον «Ιανό», τον ζήσαμε στη Θεσσαλία με τους σεισμούς, καταλαβαίνουμε το βουβό πόνο γιατί τον βιώσαμε.
Παρακολουθούμε με αγωνία τις απέλπιδες προσπάθειες μεροκαματιάρηδων να σώσουν το βιός τους. Και μετά όπως μας προειδοποιεί ο συντοπίτης καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών καταστροφών Ευθύμης Λέκκας, έρχονται οι πλημμύρες, εκεί που εξαφανίζονται τα δάση.
Η αποψίλωση των δασών, η εγκατάλειψη των ορεινών χωριών, οι αναβαθμίδες, η ανυπαρξία ορεινής υδρονομίας, ήταν άλλωστε οι αιτίες που ζήσαμε τον περασμένο Σεπτέμβρη στην Καρδίτσα τον «υγρό εφιάλτη». Πλέον όμως δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό. Αυτά που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες θα γίνουν ο κανόνας προειδοποιούν οι επιστήμονες.
Αυτά που πριν από λίγα χρόνια έμοιαζαν εξαιρέσεις (ακραία καιρικά φαινόμενα, καύσωνες, πλημμύρες κλπ) πλέον θα είναι ο κανόνας σε μια ζωή που θα αλλάξει ριζικά. Ο καθηγητής στο εργαστήριο κλιματολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, Παναγιώτης Νάστος, μιλώντας στην «Καθημερινή» έδωσε μια πρώτη εικόνα για όσα έρχονται:
«Πάντα υπήρχε κλιματική μεταβλητότητα, αυτό που λέει ο Αριστοτέλης ότι οι ίδιοι τόποι στη Γη δεν είναι πάντα ούτε ξηροί ούτε υγροί, αλλά μεταβάλλονται μέσα στους αιώνες. Όμως, αυτές οι μεταβολές συνέβαιναν σε μεγάλες χρονικές περιόδους, σε πολλές χιλιάδες χρόνια. Τώρα πλέον μιλάμε για κάτι άλλο. Στο εξής θα έχουμε καύσωνες, θα ζούμε πλημμύρες, χαλαζοπτώσεις, θυελλώδεις ανέμους, ακραίες καταστάσεις όσον αφορά τα καιρικά φαινόμενα και όλα αυτά πολύ πιο συχνά και με μεγαλύτερη διάρκεια», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Το χτύπημα της κλιματικής αλλαγής θα φέρει εκτός από καύσωνες και νέους Ιανούς. Ο καθηγητής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Ενα φαινόμενο το οποίο θα βλέπουμε όλο και συχνότερα και είναι πρωτόγνωρο για την περιοχή μας είναι οι «μεσογειακοί κυκλώνες με τροπικά χαρακτηριστικά».
Πρόκειται για συστήματα, που λόγω της σφοδρότητας των ανέμων προκαλούν στην επιφάνεια της γης πολύ μεγάλες καταστροφές, οι οποίες συνοδεύονται από μεγάλες πλημμύρες. Τέτοια φαινόμενα θα βλέπουμε πλέον πολύ συχνά λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της θάλασσας. Η πηγή γέννησής τους είναι η θέρμανση των επιφανειακών νερών».
Στη συνέχεια της συνέντευξης ο κ. Νάστος εστιάζει την προσοχή του στο πιο επικίνδυνο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Εκείνο, στο οποίο ο άνθρωπος δεν έχει απάντηση:
«Νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας, όμως, δεν θα είναι η θερμοκρασία. Σε αυτήν θα καταφέρουμε να προσαρμοστούμε γιατί έχουμε κάποιες λύσεις. Το μεγάλο μας πρόβλημα θα είναι η έλλειψη του νερού. Το νερό δεν χάνεται, εξατμίζεται, πηγαίνει στην ατμόσφαιρα και ξαναγυρίζει πάλι στη γη. Το θέμα όμως είναι ότι αλλάζει η κατανομή του. Δηλαδή τα βροχομετρικά συστήματα θα μετατοπιστούν λίγο βορειότερα στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη.
Η Μεσόγειος όμως θα πληγεί από ξηρασίες. Αυτό θα φέρει και την ερημοποίηση». Ο ακραίος καύσωνας μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η λύση ενός lockdown στα πρότυπα του κορωνοϊού εφόσον οι θερμοκρασίες τα επόμενα χρόνια ανέβουν τόσο πολύ, θα μπορούσε να δώσει τη λύση στον καύσωνα. Η έλλειψη νερού όμως δεν αντιμετωπίζεται. Οδηγεί σε ερημοποίηση, φέρνει ολόκληρες περιοχές στα όριά τους –όπως συμβαίνει στο – και είναι πολύ πιο θανατηφόρα από τον καύσωνα. Η κλιματική κρίση είναι ήδη εδώ, δεν είναι πλέον μια αφηρημένη έννοια. Βλέπουμε καθημερινά τα αποτελέσματά της. Και ακόμα είναι αρχή…
Γιάννης Κολλάτος
