• Συνέντευξη στον εκδότη – διευθυντή του «Ν.Α» Γιώργο Αλεξίου
Στη συγκινητική προθυμία των τοπικών κοινωνιών να συμμετάσχουν στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση αναφέρεται σε συνέντευξή της στο “Νέο Αγώνα” η πρόεδρος της Επιτροπής “Ελλάδα 2021” κ. Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη στον απόηχο της επίσκεψής της στην Καρδίτσα.
“Οι τοπικές κοινωνίες αντιμετωπίζουν την επέτειο σαν μια ευκαιρία να θεμελιώσουν σε σύγχρονες και στέρεες βάσεις τα επόμενα 100 χρόνια του σύγχρονου ελληνικού βίου” λέει η κ. Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη και σημειώνει ότι στοχος της Επιτροπής είναι “αυτά που θα γίνουν το 2021 να μην εξαντληθούν σε κάποιες εκδηλώσεις, αλλά να μετατραπούν σε “μαγιά” για το μέλλον”.
Σε ότι αφορά στο Νομό Καρδίτσας στέκεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματά του, στις προσπάθειες εξωστρέφειας που καταβάλλονται από όλες τις πλευρές και στο αναπτυξιακό πρόσημο που μπορεί να αφήσουν οι επετειακές δράσεις.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
1. Πως έχει κατορθώσει η Επιτροπή «Ελλάδα 2021» να κάνει κτήμα όλων των Ελλήνων τον εορτασμό της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση;
Ο εορτασμός της Επετείου των 200 ετών μετά την Επανάσταση έγινε πραγματικά κοινό κτήμα των Ελλήνων, όχι επειδή το προσπάθησε η Επιτροπή, αλλά γιατί το ένιωσε η κοινωνία. Εμείς δεν φτιάξαμε ένα εορταστικό πρόγραμμα, αλλά συνδιαμορφώσαμε με σχολεία, Πανεπιστήμια, Δήμους, Περιφέρειες, φορείς, συλλόγους, τις προτάσεις και τις δράσεις με τις οποίες η ίδια η κοινωνία ήθελε να εορταστεί αυτή η σημαντική επέτειος. Και όλοι έδωσαν και δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να προβάλλουν τα πλεονεκτήματα του τόπου τους, της εργασίας, της εκπαίδευσης.
Το πρώτο εξάμηνο του 2021, τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία, λειτούργησαν ως πέπλο που κάλυψε όλα όσα γίνονταν —και αυτά δεν ήταν λίγα, καθώς η τεχνολογία βοήθησε πολύ. Εξαιτίας της πανδημίας, όλοι αναγκαστήκαμε να γίνουμε πιο δημιουργικοί, πιο ευρηματικοί, πιο τολμηροί, να σκεφτούμε λύσεις που ίσως δεν θα σκεφτόμασταν σε μια κανονική περίοδο.
Όσες δράσεις ήταν δυνατόν, μεταφέρθηκαν στο διαδίκτυο. Τώρα που αίρονται σταδιακά οι περιορισμοί βλέπετε τι γίνεται, πόσες εκδηλώσεις και πόσες επετειακές τελετές μνήμης πραγματοποιούνται με φυσική παρουσία και μεγάλη συμμετοχή.
Σε όποια περιοχή της Ελλάδας και αν πηγαίνουμε, ο ενθουσιασμός του κόσμου είναι ανυπόκριτος. Είδατε τι έγινε με την “Επιθυμία Ελευθερίας”, το οπτικοποιημένο αφήγημα της Επανάστασης που προβλήθηκε σε κτίρια 18 πόλεων της Ελλάδας και το οποίο μετατράπηκε σε τοπικό γεγονός για κάθε μια αυτές.
Πρέπει να ομολογήσω ότι ο διάλογος και η ώσμωση με την κοινωνία, όλο το προηγούμενο διάστημα, μας εξέπληξε. Όλοι μας θέλουμε αυτά που θα γίνουν το 2021 να μην εξαντληθούν σε κάποιες εκδηλώσεις, αλλά να μετατραπούν σε “μαγιά” για το μέλλον. Οι περισσότερες δράσεις υπό την αιγίδα ή τη στήριξη της Επιτροπής έχουν αναπτυξιακή διάσταση, ειδικά όσες προέρχονται από τους Δήμους και τις Περιφέρειες.
Το Σάββατο επισκέφθηκα τη Λίμνη Πλαστήρα, το Μαυρομμάτι και την Καρδίτσα. Συνάντησα ανθρώπους που κρατούν ζωντανή την περιοχή με μοναδικές καινοτόμες επιχειρήσεις στον αγροτικό τομέα και τις βιολογικές καλλιέργειες, στον ξενοδοχειακό τομέα, στην εστίαση, στην παραγωγή κρασιού και τοπικών προϊόντων, στην ενέργεια. Νέους ανθρώπους που θέλουν να προβάλουν τα καλά του τόπου τους με έναν διαφορετικό τρόπο, αναδεικνύοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του. Είμαι αισιόδοξη ότι θα τα καταφέρουν.
2. Σας ακούω να λέτε ότι οι εκδηλώσεις και οι δράσεις θα αφήσουν αναπτυξιακό πρόσημο με έργα υποδομής, βιώσιμης ανάπτυξης και αστικής κινητικότητας, πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού, ψηφιακά μουσεία και άλλες δράσεις, που θα αφήσουν μια παρακαταθήκη. Εξειδικεύοντας για την Καρδίτσα ποιες είναι αυτές οι δράσεις;
Ο ρόλος της Καρδίτσας, ενός τόπου που βρίσκεται στην καρδιά της ηπειρωτικής Ελλάδας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας και των Αγράφων στον Αγώνα του 1821 είναι γνωστός. Είναι ένας τόπος με τον οποίο συνδέθηκαν μεγάλες προσωπικότητες του Αγώνα, όπως ο Καραϊσκάκης, ο Κατσαντώνης, ο Βελής και πολλοί άλλοι, οι οποίοι με τη γενναιότητα και τη στάση ζωής τους σημάδεψαν την πορεία μας προς την απελευθέρωση. Η Καρδίτσα όμως δεν έχει μόνο σπουδαίο παρελθόν. Είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, μια πόλη που είναι φιλική προς τον πολίτη.
Και χαίρομαι που μου κάνετε αυτή την ερώτηση, γιατί η Καρδίτσα είναι πρωτοπόρα στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας και μάλιστα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Διαθέτει ένα εξαιρετικό δίκτυο ποδηλατοδρόμων, καθώς και ένα από τα πιο σύγχρονα συστήματα αυτόματης μίσθωσης ποδηλάτων στην Ελλάδα. Αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα και για άλλες ελληνικές πόλεις που προσπαθούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής σε αυτές, καταθέτοντας επετειακές προτάσεις στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Όμως γενικά ο Νομός σας είναι πολύ δραστήριος. Από τους έξι δήμους, οι τέσσερις έχουν καταθέσει πρόταση στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης».
Στην πρόσφατη επίσκεψη μου είχα την ευκαιρία να συναντήσω τους Δημάρχους Καρδίτσας, Λίμνης Πλαστήρα, Μουζακίου και Παλαμά, όπως και τον Περιφερειάχη Θεσσαλίας και να συζητήσουμε για αυτές τις προτάσεις. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, όπως με ενημέρωσε ο Κώστας Αγοραστός, ετοιμάζει μια πολύ ενδιαφέρουσα δράση για την ανάδειξη του ρόλου της Θεσσαλίας στην Ελληνική Επανάσταση. Αυτό θα γίνει μέσω της ιστορικής έρευνας, της ψηφιοποίησης αρχειακού υλικού, αλλά και μέσα από εκθέσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικές δράσεις, που θα αναδείξουν την ιστορία της περιοχής αλλά και μεγάλες προσωπικότητες που συνδέθηκαν με αυτήν, όπως ο Ρήγας Φεραίος —ο οποίος απεικονίζεται και στο αργυρό συλλεκτικό νόμισμα της Επιτροπής που είναι αφιερωμένο στη Θεσσαλία— ο Θύμιος Βλαχάβας, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.
Ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα θα τιμήσει τη διακοσιετηρίδα μέσα από την κατασκευή του Υπαίθριου Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης «Χωρο-χρόνου άγραφον». Το Μουσείο θα αναδείξει τον πολιτισμό αλλά και μια νέα ποιοτική τουριστική προσέγγιση, καθώς θα διοργανώνει Διεθνή Συμπόσια Γλυπτικής και Biennale σε συνεργασία με Σχολές Καλών Τεχνών της Ευρώπης. Από τη μεριά του, ο Δήμος Καρδίτσας έχει υποβάλειεπετειακή πρόταση στο Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» που αφορά στην αναβάθμιση των υποδομών και των προσφερόμενων υπηρεσιών του Ιστορικού – Λαογραφικού Μουσείου «Λ. & Ν. Σακελλαρίου», το οποίο διατηρεί ζωντανά τα συλλογικά βιώματα και τις μνήμες, από την ίδρυση της Καρδίτσας μέχρι σήμερα, καθώς και στην ανάπτυξη ψηφιακής εφαρμογής ξεναγού ιστορικών διαδρομών στην πόλη της Καρδίτσας.
Ο Δήμος Παλαμά σχεδιάζει μια πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα δράση σχετικά με τη δημιουργία ενός οικομουσείου, ενός πολυλειτουργικού αγροκτήματος, μέσω του οποίου θα αναδειχθούν άγνωστες πτυχές της ελληνικής διατροφής και ταυτότητας, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του αγροτουρισμού. Στο Μαυρομάτι, την ιστορική πρωτεύουσα του, ο Δήμος Μουζακίου, θα δημιουργήσει ψηφιακό και φυσικό μουσείο, αφιερωμένο στον Γεώργιο Καραϊσκάκη, με έναν διπλό στόχο, την απόδοση τιμής στον ήρωα και την προβολή της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα.
3. Τι μένει ως παρακαταθήκη από αυτές τις εκδηλώσεις στις τοπικές κοινωνίες;
Αυτό ακριβώς που σας είπα. Ερευνούμε, θυμόμαστε, μαθαίνουμε τι συνέβη στη χώρα μας σε αυτά τα 200 χρόνια από την Επανάσταση. Όχι μόνο τη μεγάλη Ιστορία, αλλά την ιστορία του κάθε τόπου, ο οποίος θέλει να αναδείξει τα μνημεία και τους ήρωες της περιοχής του. Πολλά πράγματα χάθηκαν ή ξεχάστηκαν με την πάροδο του χρόνου, κάποια τα διατήρησε στην μνήμη η λαϊκή παράδοση, άλλα αναδεικνύονται μέσα από την επιστημονική έρευνα.
Βλέπετε πόσα συνέδρια πραγματοποιούνται και πόσες εκδόσεις γίνονται, καλύπτοντας γνωστές και άγνωστες πτυχές της Ιστορίας μας. Παράλληλα, όμως, οι τοπικές κοινωνίες έχουν κινητοποιηθεί στην κατεύθυνση της ανάπτυξης, της χρήσης νέων τεχνολογιών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, του αγροτουρισμού, του ιατρικού και ιαματικού τουρισμού, του λαϊκού μας πολιτισμού, που μπορεί να γίνει πηγή εισοδήματος και μοχλός εξωστρέφειας. Και δεν μπορώ εδώ να μην αναφερθώ στην συνεισφορά του πιο ιστορικού χορευτικού συλλόγου της πόλης σας, του Λαογραφικού Χορευτικού Ομίλου «ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ», τα μέλη του οποίου είχα την ευκαιρία και τη χαρά να συναντήσω στην πρόσφατη επίσκεψη μου.
Είναι μια άλλη προσέγγιση, πέραν της αναμενόμενης εορταστικής. Οι τοπικές κοινωνίες αντιμετωπίζουν, δηλαδή, την επέτειο σαν μια ευκαιρία να θεμελιώσουν σε σύγχρονες και στέρεες βάσεις τα επόμενα 100 χρόνια του σύγχρονου ελληνικού βίου. Δεν νομίζω να υπήρξε σε άλλη συγκυρία τέτοια ομοθυμία, τέτοια διάθεση για συνεργασία, για συνέργειες πανεπιστημίων, τοπικών αρχών και ιδιωτών, προκειμένου να μείνει κάτι διαχρονικά στον τόπο. Αυτή είναι η άυλη κληρονομιά της επετείου, που μαζί με την υλική, ελπίζουμε ότι θα αλλάξει νοοτροπίες, θα υπερβεί αγκυλώσεις και στερεότυπα, και θα δημιουργήσει ένα διαφορετικό, ελκυστικό και δημιουργικό περιβάλλον για τη νέα γενιά της χώρας μας.
4. Πως γίνεται οικουμενικός ο εορτασμός της δισεκατοντηρίδας της Ελληνικής Επανάστασης;
Με τη συμμετοχή της Ομογένειας και των φιλλελήνων σε όλον τον πλανήτη. Ξέρετε ότι λάβαμε προτάσεις για επετειακές δράσεις και εκδηλώσεις σε 46 χώρες σε όλο τον κόσμο; Από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, ως τη Γερμανία, το Λονδίνο, το Βερολίνο, το Ρίο ντε Τζενέιρο, από την Ιαπωνία ως την Κόστα Ρίκα ή τα νησιά Φίτζι. Οι προτάσεις αυτές έγιναν από την Ομογένεια μας, από τις επίσημες Ελληνικές Αρχές μας στο Εξωτερικό, από φορείς που έχουν σχέση με την Ελλάδα, από Πανεπιστήμια και Μουσεία. Έχουν κυρίως ιστορικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο, αλλά αφορούν και τη σύνδεση της ελληνικής ιστορίας, του κινήματος του Φιλελληνισμού και των μηνυμάτων της Ελληνικής Επανάστασης με το σήμερα. Άλλωστε, τα μηνύματα της Ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και της αυτοδιάθεσης, άρρηκτα συνδεδεμένα με τον Αγώνα που έδωσαν οι Έλληνες το 1821, παραμένουν πάντα επίκαιρα και οικουμενικά.