Oι μαύρες μνήμες της πλημμύρας του 1994 ξυπνούν στη Μεταμόρφωση του Δήμου Παλαμά, την ώρα που ακόμη παραμένουν βαθιές οι πληγές τις οποίες άνοιξε 29 χρόνια αργότερα η καταστροφική πλημμύρα του 2023 από τον «Ντάνιελ».
Μεταμόρφωση 1994… Μεταμόρφωση 2023. Η ίδια εικόνα με διαφορά 29 ετών. Η καταστροφή σε επανάληψη, με το Νομό Καρδίτσας να πνίγεται και το χωριό να βυθίζεται κάτω από τα λασπόνερα. Τέτοιες ημέρες πριν από 30 χρόνια ο κάμπος της Καρδίτσας
είχε μετατραπεί σε μια απέραντη… λίμνη από τις καταστροφικές πλημμύρες οι οποίες είχαν «χτυπήσει» το Νομό Καρδίτσας και κυρίως τη Μεταμόρφωση στην οποία κατέληγαν τα νερά
των ποταμών.
Η περιοχή βυθίστηκε κάτω από τα λασπόνερα και οι μετακινήσεις δεν γίνονταν με αυτοκίνητο ή τρακτέρ, αλλά με βάρκα!
Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά (Οκτώβρης το 1994, Σεπτέμβρης το 2023) οι Καρδιτσιώτες βρέθηκαν θεατές ξανά στο ίδιο τραγικό έργο. Η Μεταμόρφωση καλύφθηκε από τα λασπόνερα, δύο χωριανοί έχασαν της ζωή τους, ενώ ο θρυλικός βαρκάρης της Μεταμόρφωσης που προσφάτως έφυγε από τη ζωή, απεγκλώβισε με μια σιδερένια βαρκούλα δεκάδες συγχωριανούς του.
Η επανάληψη του εφιάλτη σε 29 χρόνια
Σε αφιέρωμα που είχαμε κάνει παλιότερα στον «Νέο Αγώνα» για τις πλημμύρες του ’94, το οποίο με ελάχιστες διαφοροποιήσεις θα μπορούσε να αναφέρεται και στις περυσινές πλημμύρες, γράφαμε:
«Επί δύο ημέρες έβρεχε ασταμάτητα και καταρρακτωδώς. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 1.000 χιλιοστά νερού έπεσαν το διάστημα εκείνο στο Νομό. Τα ορμητικά νερά των ποταμών
Ενιππέα, του Σοφαδίτη, του Καράμπαλη, του Μέγα, του Καλέντζη, του Πάμισσου, του Φαρσαλίτη, άρχισαν να καταλήγουν στο καταληκτικό σημείο του κάμπου στη Μεταμόρφωση.
Οι φόβοι, λόγω των ανύπαρκτων αντιπλημμυρικών έργων επιβεβαιώθηκαν. Αργά το απόγευμα της Κυριακής 23 Οκτωβρίου τα νερά κατέκλυσαν τη Μεταμόρφωση η οποία βυθίστηκε κάτω από τα λασπόνερα.
Τα νερά είχαν σχηματίσει μία απέραντη λίμνη όπου το βάθος έφθανε ακόμη και τα τρία μέτρα. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατούσε ήταν πως οι κάτοικοι προσέγγιζαν το χωριό -όπου φαινόταν μόνο οι στέγες των σπιτιών- με βάρκες. Παρόμοια κατάσταση και στο
Βλοχό με την Πυροσβεστική να απεγκλωβίζει 40 άτομα από τα σπίτια τους. Οι τότε τοπικές αρχές είχαν αναγκαστεί να σπάσουν το οδόστρωμα σε αρκετά σημεία στο επαρχιακό δίκτυο στον Κάμπο, τον Κοσκινά, τη Μαραθέα, το Μάρκο, για να δώσουν διέξοδο στα νερά που σχημάτιζαν μία τεράστια λίμνη.
Κόποι μιας ολόκληρης ζωής κατέληγαν στον… Καιάδα. Χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών “πνίγηκαν” από τα λασπόνερα, ενώ χιλιάδες τόνοι βαμβακιού που ήταν συγκεντρωμένοι στις
αποθήκες και τα χωράφια είχαν παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά. Δισεκατομμύρια δραχμές πήγαν στράφι, λόγω των ελλιπέστατων αντιπλημμυρικών έργων.
Οι παλιοί βέβαια θα θυμούνται και τη συγκινητική στιγμή των παιδιών του δημοτικού σχολείου της Μεταμόρφωσης να κρατούν την ελληνική σημαία στην παρέλαση την 28η Οκτωβρίου την οποία είχαν βγάλει από τα λασπόνερα.
Οι ζημιές δεν είχαν περιοριστεί μόνο στη Μεταμόρφωση και στην ευρύτερη περιοχή του Παλαμά, αλλά είχαν επεκταθεί σε ολόκληρο το Νομό. Στην πόλη της Καρδίτσας, είχαν πλημμυρίσει υπόγεια πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης, αλλά και σπίτια και επιχειρήσεις,
ιδιαίτερα στην πλημμυρική ζώνη του Καράμπαλη, κτηνοτροφικές μονάδες και ημιυπόγεια μαγαζιά, καθώς η στάθμη των νερών των ποταμών Γαύρα και Καράμπαλη βρίσκονταν πάνω
από το σημείο σιφωνισμού των ομβρίων υδάτων, με αποτέλεσμα αυτά να επιστρέφουν μέσα στην πόλη.
Στην Καρδίτσα, στην περιοχή της Παπαράντζας είχαν εγκλωβιστεί οκτώ άτομα, ο Ποταμός Καλέντζης είχε ξεχειλίσει στο ύψος του βιολογικού καθαρισμού, ενώ εκατοντάδες σπίτια και καταστήματα είχαν εγκαταλειφθεί.
Τα ορμητικά νερά είχαν περάσει και από την εμποροπανήγυρη η οποία διαλύθηκε πριν καν ξεκινήσει.
Από την πρωτοφανή καταιγίδα είχαν δημιουργηθεί ζημιές στα δίκτυα του ΟΤΕ και της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές να μείνουν χωρίς ρεύμα και τηλέφωνο.
Εκτεταμένες καταστροφές είχαν προκληθεί και στα εκτελούμενα έργα του φράγματος Σμοκόβου και της σήραγγας Λεονταρίου.
Στην Κοινότητα Ζαϊμίου είχαν πλημμυρίσει 15 σπίτια και ένα κατάστημα, ενώ προβλήματα είχαν δημιουργηθεί στο Μεσενικόλα και στο Βλάσι.
Κατολίσθηση είχε σημειωθεί στο Λαμπερό με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν τρεις οικογένειες. Στο Γραμματικό το ύψος του νερού είχε φθάσει το ένα μέτρο, ενώ είχαν πλημμυρίσει περισσότερα από 30.000 στρέμματα.
Στην Απιδιά είχε φύγει ολόκληρη αποθήκη στο ποτάμι και κινδύνευσαν πέντε σπίτια, αλλά και ο ιερός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους.
“Στην Κυψέλη αντικρίζει κανείς την εικόνα του κατακλυσμού του Νώε” έγραφε ο “Νέος Αγών”. Το ύψος του νερού είχε φθάσει το 1,5 μέτρο με τους κατοίκους να ξενυχτούν στους δρόμους και το 70% να εγκαταλείπει το χωριό. Σπίτια και αποθήκες είχαν καταρρεύσει, ενώ
22.000 στρέμματα κατακλύσθηκαν από το νερό. Στην Καρδιτσομαγούλα, πάνω από 15.000 στρέμματα είχαν καταστραφεί, ενώ πλημμύρισσαν σπίτια και αποθήκες. Στον Άγιο Θεόδωρο από τα 300 σπίτια μόνο στα 29 δεν είχε μπει νερό μέσα, ενώ στην πόλη των Σοφάδων το ύψος του νερού είχε φθάσει το ένα μέτρο.
200 δις δραχμές οι ζημιές
Οι ζημιές συνολικά είχαν υπολογιστεί σε 200 δις δραχμές. Λίγες ημέρες μετά τις καταστροφικές πλημμύρες και αφού είχαν γίνει οι πρώτες εκλογές για την Αιρετή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το Νομό μας είχε επισκεφθεί ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης για να υποσχεθεί δέσμη μέτρων για την ανακούφιση των πληγέντων, αλλά και ένα
πακέτο αντιπλημμυρικών έργων (το γνωστό “πακέτο Λαλιώτη”) στον κάμπο της Καρδίτσας».
Έχουν περάσει 30 χρόνια από τις καταστροφικές πλημμύρες στο Νομό Καρδίτσας. Λένε ότι ο χρόνος είναι το καλύτερο γιατρικό για τις πληγές. Όμως 29 χρόνια αργότερα, μια γενιά μετά, οι Καρδιτσιώτες και δη οι κάτοικοι του Δήμου Παλαμά ξανάζησαν τον εφιάλτη. Έχοντας μάλιστα προηγηθεί τρία χρόνια νωρίτερα ο «Ιανός»
Κάποιοι επέστρεψαν, αναμονή για τη μετεγκατάσταση
Ένα χρόνο μετά τη φονική πλημμύρα του «Ντάνιελ», κάποιοι κάτοικοι έχουν αναγκαστεί λόγω οικονομικής αδυναμίας και της προβληματικής επιδότησης ενοικίου, να επιστρέψουν στο χωριό και να αποκαταστήσουν ότι μπορούν στα πλημμυρισμένα σπίτια .
Από εκεί και ύστερα περιμένουν προχωρήσουν οι διαδικασίες μετεγκατάστασης του χωριού.
Όπως ανέφερε μιλώντας στον «Νέο Αγώνα» ο Πρόεδρος της Κοινότητας Πέτρος Κοντογιάννης, από τις περίπου 120 μόνιμες κατοικίες που υπάρχουν στο χωριό, έχουν επιστρέψει οι κάτοικοι περίπου 30 σπιτιών.
Παράλληλα υπάρχει αναμονή διευκρίνισης κάποιων λεπτομερειών για τις προδιαγραφές των προκάτ κατοικιών που θα κατασκευαστούν στον νέο οικισμό, ώστε οι κατοικοι να λάβουν την τελική απόφαση γιαι τη μετεγκατάσταση.
Έργα χωρίς χρονοτριβές
Επαναλαμβάνουμε, είναι μονόδρομος η υλοποίηση όλων των έργων στα ορεινά και τα πεδινά τμήματα του Νομού που θα θωρακίσουν αντιπλημμυρικά τον πολύπαθο τόπο μας, θα προστατέψουν τις ζωές και τις περιουσίες. Δίχως χρονοτριβές…
Κώστας Παλαιός
