Σε αντίθετη πορεία με ταέξοδα παραγωγής, το κόστος πρώτων υλών κατασκευής και εξοπλισμού καιτις τιμές στο ράφι, βρίσκονται οι αγροτικές επιδοτήσεις, με τον μέσο όρο των άμεσων ενισχύσεων ανάστρέμμα στην Ελλάδα σεμία 10ετία να πέφτει από τα52 ευρώ στα 48,7 ευρώ.
Λαμβάνοντας υπόψη πωςγια την ερχόμενη περίοδοκυκλοφορούν σενάρια πτώσης 50% στις άμεσες ενισχύσεις για τη χώρα μας,γίνεται πλέον αντιληπτό ότιαυτό το «δίχτυ ασφαλείας»για τους αγρότες τρυπάειχρόνο με το χρόνο, την ώραπου το κόστος παραγωγήςτραβάει την ανιούσα.
Αξίζει εδώ να σημειωθείπως το ύψος των επιδοτήσεων δεν προκύπτει αυθαίρετα και λαμβάνει υπόψητόσο τις δαπάνες παραγωγής όσο και το διαφυγόνκέρδος από ορισμένες δεσμεύσεις που αναλαμβάνειο αγρότης. Τούτο αφοράορισμένες συνδεδεμένεςενισχύσεις, όλα τα οικολογικά σχήματα, την εξισωτική αποζημίωση αλλά καιτα αγροπεριβαλλοντικάΜέτρα του ΠΑΑ.
Στα αγροπεριβαλλοντικάπράγματι έγινε κάποια αύξηση στα πριμ με βάση τουςυπολογισμούς των αρμοδίων για το σχεδιασμό τουΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, αλλά το γεγονός ότι ο συνολικόςπροϋπολογισμός μειώθηκεανά Μέτρο (π.χ ΒιολογικήΓεωργία), φέρνει λιγότερους δικαιούχους.
Στα οικολογικά σχήματα, από την άλλη, τα μέγιστα ποσά δεν αναθεωρούνται με βάση τις τιμές στις εισροές που ισχύουν. Ενδεικτικό είναι πως τα πριμβασίζονται σε κόστη του2019, δηλαδή προ 5ετίαςκαι πριν τις τεράστιες πληθωριστικές πιέσεις που σημειώθηκαν τα τελευταίαχρόνια.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε θέσειυπόψιν του ΥΠΑΑΤ μία επικαιροποιημένη μελέτη κόστους για τις δράσειςeco-schemes με αυξημένεςεπιδοτήσεις σε αρκετέςδράσεις, η οποία παρέμεινεστα συρτάρια των διαχειριστικών αρχών και προέβλεπε μεταξύ άλλων τηναύξηση από τα 10,9 στα 26ευρώ το στρέμμα για τησπορά βίκου σε αγροτεμάχια με βαμβάκι και τη σχεδόν καθολική αύξηση τωνπριμ Βιολογικών και ειδικάτων καλλιεργειών που έπιασαν τιμή το 2022, όπως οιζωοτροφές (μηδική). Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως τηνπερασμένη περίοδο, τα 570εκατ. ευρώ του πρασινίσματος πήγαιναν στις τσέπεςτων παραγωγών χωρίς ναυπάρχει ούτε μισό έξοδοπαραπάνω.
Πλέον, τα 425 εκατ. ευρώ των οικολογικών σχημάτων απαιτούνδεσμεύσεις που έχουν κόστος στην πλειοψηφία τουςκαι ένα ποσοστό άνω του10% του πριμ πηγαίνει σετρίτους.
Στις συνδεδεμένες ενισχύσεις, τώρα, οι υπολογισμοί έγιναν με βάση δεδομένα του 2017 από το Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης (ΔΙΓΕΛΠ). Το κάθε ποσό προέκυψε με βάση τη διαφορά εμφανών δαπανών σε σχέση με την ακαθάριστη αξία παραγωγής. Έτσι είχαμε αυξημένα μοναδιαία ποσά αναφοράς για ψυχανθή, σκληρό σιτάρι (λόγω και αύξησης υποχρέωσηςπιστοποιημένου σπόρου),ρύζι, πρόβειο κρέας.
Σεόλες τις άλλες συνδεδεμένες τα ποσά έμειναν κατάβάση ίδια ή μειώθηκαν.
Το εύλογο κόστοςστις επενδύσειςΣτα Σχέδια Βελτίωσης οιαρμόδιες αρχές αναδιαμορφώνουν συνήθως το εύλογο κόστος τωνεπενδύσεων ανά προκήρυξη. Δηλαδή τα μέγιστακόστη που μπορεί να έχειένας επενδυτικός φάκελοςστα οποία εφαρμόζεται ηενίσχυση του προγράμματος. Έτσι το 2017, για παράδειγμα, είχε διαμορφωθείστα 150.000 ευρώ η μέγιστη δαπάνη για μηχανολογικό εξοπλισμό καιφυτεύσεις και το 2022 στα160.000 ευρώ. Γενικότεραείχε σημειωθεί μία αύξησηκατά μέσο όρο στο 10% επί των τιμών εύλογου κόστους.
Είναι βέβαιο πως θα αναθεωρηθούν τα εύλογακόστη για την πρόσκλησητου 2026, αλλά ένα 10%δεν μοιάζει αρκετό ώστε νααποτυπώσει την κατάστασηπου έχει διαμορφωθεί στην αγορά. Αξίζει να σημειωθείπάντως πως ο προϋπολογισμός αναμένεται να είναιπιο περιορισμένος, εκτόςαν γίνει κάποια γενναίαυπερδέσμευση πόρων όπωςείχαν πραγματοποιήσει οιδιαχειριστικές αρχές στην1η πρόσκληση της περασμένης περιόδου.
