Η δημογραφική κρίση στην επαρχία και ειδικά στον Νομό Καρδίτσας είναι εμφανής και ανησυχητική. Οι τελευταίες απογραφές αναδεικνύουν δραματική μείωση του πληθυσμού, καθώς χωριά που άλλοτε έσφυζαν από ζωή έχουν πλέον ερημώσει.
Η πλειονότητα των νέων αποχωρεί από τον Νομό είτε για σπουδές, είτε για εργασία και δυστυχώς, οι περισσότεροι δεν επιστρέφουν. Αυτή η αποδημία επιστημόνων και εργατικού δυναμικού εντείνει το δημογραφικό πρόβλημα.
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΠΑΛΑΙΟΥ
————————
Ποιο είναι άραγε το μέλλον του Ν. Καρδίτσας και της Θεσσαλίας συνολικότερα; Τα στοιχεία της απογραφής του 2021 δείχνουν μείωση του αριθμού των παιδιών σε Θεσσαλικό επίπεδο.
Μείωση 12,2% στον αριθμό
των παιδιών έως 17 ετών
Η Θεσσαλία συνολικά σημείωσε μείωση κατά 12,2% στον παιδικό πληθυσμό (0-17 ετών) σε μία δεκαετία, ενώ οι ηλικιακές ομάδες 80+ ετών παρουσιάζουν αύξηση κατά 35%.
Συνολικά 114.856 παιδιά ηλικίας 0-17 ετών καταγράφηκαν στη Θεσσαλία στην απογραφή του 2021 σημειώνοντας μεγάλη μείωση της τάξης του 12,2% σε σύγκριση με την προηγούμενη απογραφή του 2011.
Τα 114.856 παιδιά αποτελούν το 16,7% του πληθυσμού της Θεσσαλίας, με το ποσοστό αυτό να είναι μειωμένο κατά 6,5% συγκριτικά με την απογραφή του 2011. Από το σύνολο των καταγεγραμμένων παιδιών, το 83,7% ζει με τους δύο γονείς, το 12,6% με έναν γονιό και το 3,7% δεν ζει με τους γονείς τους.
Με ένα τέκνο η πλειοψηφία των οικογενειών
μόλις ένα στα τέσσερα παιδιά ζει σε αγροτική περιοχή
Τη μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν τα νοικοκυριά των τρίτεκνων οικογενειών, ακολουθούν τα νοικοκυριά με δύο παιδιά και στη συνέχεια αυτά με ένα παιδί και οι πολύτεκνες οικογένειες.
Πιο συγκεκριμένα με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από την απογραφή τα οποία αποτυπώνουμε και στο σχετικό γράφημα που διαμορφώσαμε:
– 30.301 (ή το 46% επί του συνόλου) ήταν στην απογραφή του 2021 τα νοικοκυριά με 1 παιδί (μείωση 7% συγκριτικά με το 2011)
– 27.469 (ή το 41% επί του συνόλου) ήταν τα νοικοκυριά με 2 παιδιά (μείωση 14%)
-6.327 ήταν τα νοικοκυριά με 3 παιδιά (μείωση 16,1%)
– 2.045 ήταν τα νοικοκυριά με 4+ παιδιά (μείωση 6,7%)
Την ίδια ώρα, το 76,8% των παιδιών ζει σε αστικό τόπο, ενώ το 23,2% σε αγροτικό.
Μονοπρόσωπα νοικοκυριά
ή νοικοκυριά δύο ατόμων
Παράλληλα, μονοπρόσωπα ή αποτελούμενα από δύο άτομα είναι η πλειοψηφία των νοικοκυριών στη Θεσσαλία. Τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά αποτελούν πλέον την πλειοψηφία στο Θεσσαλικό διαμέρισμα καταγράφοντας εκρηκτική άνοδο 36,1%.
Πιο αναλυτικά με βάση τα στοιχεία της απογραφής τα οποία επεξεργαστήκαμε και παραθέτουμε στο σχετικό γράφημα, στη Θεσσαλία υπάρχουν σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής:
– 80.249 μονοπρόσωπα νοικοκυριά, από 58.981 το 2011 (αύξηση 36,1%)
– 80.531 νοικοκυριά 2 ατόμων, από 7.725 το 2011 (αύξηση 1%)
– 49.059 νοικοκυριά 3 ατόμων, από 51.698 (μείωση 5,1%)
– 40.852 νοικοκυριά 4 ατόμων, από 47.328 (μείωση 13,7%)
– 21.718 νοικοκυριά 5 και άνω ατόμων, από 26.820 (μείωση 19%)
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το 59% του συνόλου των νοικοκυριών στη Θεσσαλία αποτελείται μέχρι δύο άτομα, ενώ μέχρι τρία άτομα το 77%.
Μειώνονται οι νέοι,
αυξάνονται οι ηλικιωμένοι
Η Θεσσαλία γερνά. Με βάση τα στοιχεία φαίνεται μια εκρηκτική άνοδος των ηλικιακών ομάδων 80+ ετών, την ώρα που έχουν υποστεί μείωση όλες κρίσιμες ηλικίες 0-40 ετών.
Αναλυτικά καταγράφονται τα εξής, τα οποία μαλιστα αποτυπώνουμε στο σχετικό γράφημα:
-ηλικία 0-9 ετών μείωση 21,2 % (από 71.731 το 2011 σε 56.518 το 2021)
-ηλικία 10-19 μείωση 3,3% (από 74.730 το 2011 σε 72.292 το 2021)
-ηλικία 20-29 ετών μείωση 21% (από 82.355 το 2011 σε 65.044 το 2021)
-ηλικία 30-39 ετών μείωση 26,8% (από 101.907 το 2011 σε 74.564 το 2021)
-ηλικία 40-49 ετών μείωση 2,4% (από 102.144 το 2011 σε 99.723 το 2021)
-ηλικία 50-59 ετών αύξηση 5,2% (από 94.582 το 2011 σε 99.482 το 2021)
-ηλικία 60-69 ετών αύξηση 9,3% (από 82.908 το 2011 σε 90.598 το 2021)
-ηλικία 70-79 ετών μείωση 9,3% (από 79.513 το 2011 σε 72.118 το 2021)
-ηλικία 80+ ετών αύξηση 35% (από 42.892 το 2011 σε 57.916 το 2021)
Νέοι φεύγουν από την Καρδίτσα
και δεν επιστρέφουν
Αν τα στοιχεία σε επίπεδο Θεσσαλία απογοητεύουν, γίνεται αντιληπτό ότι η κατάσταση είναι ακόμη πιο προβληματική στο Ν. Καρδίτσας, που επί χρόνια βιώνει τα αποτελέσματα της ανισομερούς ανάπτυξης μεταξύ Αθηνών- επαρχίας αλλά και ενδοπεριφερειακά, ενώ οι φυσικές καταστροφές πυροδότησαν νέο κύμα αστυφιλίας.
Η κατάσταση στον Νομό Καρδίτσας αποτυπώνει με ιδιαίτερη έμφαση την ευρύτερη κρίση που βιώνει η ελληνική επαρχία. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό νέων που φεύγει από την Καρδίτσα για σπουδές, δύσκολα επιστρέφει στον τόπο του για εργασία και επαγγελματική εξέλιξη. Οι περισσότεροι των επιστημόνων δεν επιστρέφουν στο Νομό Καρδίτσας από όπου προέρχονται, αλλά παραμένουν μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους στα μεγάλα αστικά κέντρα που ειδικεύονται σε τομείς της οικονομίας και απαιτούν στελέχη με επιστημονική κατάρτιση ή αναζητούν καλύτερες συνθήκες στο εξωτερικό.
Ακόμη και όσοι μείνουν στον τόπο τους ή επιστρέψουν σε αυτόν, δύσκολα λαμβάνουν την απόφαση για να ανοίξουν το δικό τους σπιτικό. Η ακρίβεια και οι συνθήκες στο χώρο της εργασίας, λειτουργούν ανασταλτικά στη δημιουργία οικογένειας, πόσο μάλλον οικογένειας με 2, 3 ή περισσότερα παιδιά.
Ολιστικό σχέδιο για τον τόπο
Απαιτείται λοιπόν ένας συνολικός ανασχεδιασμός της περιφερειακής πολιτικής. Το φαινόμενο της εγκατάλειψης θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα των κυβερνήσεων εδώ και χρόνια και να έχουν καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο.
Ειδικά για το Νομό μας, μετά και τις δύο φυσικές καταστροφές, για να αποτραπεί η περαιτέρω παρακμή της περιοχής, απαιτείται ένα ολιστικό και στοχευμένο σχέδιο:
Αναλυτικότερα στην εφημερίδα Νέος Αγών