Ομόφωνα αποφάσισε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μουζακίου για την υποβολή αιτήματος προς τους αρμόδιους φορείς με σκοπό την αναγνώριση έξι χωριών ως «Μαρτυρικά Χωριά», στη σημερινή διπλή του συνεδρίαση.
Συγκεκριμένα, η εισήγηση έγινε από τον επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας κ. Βάιο Φροξυλιά και αφορά την επίσημη αναγνώριση των χωριών Καναλίων, Φαναρίου, Μουζακίου, Πορτής, Βατσουνιάς και Δρακότρυπας για τον ιστορικό τους ρόλο και τις θυσίες τους κατά την περίοδο 1941 – 1945. Η αναγνώριση αυτή αποτελεί μια διαδικασία που δίνει επίσημο χαρακτήρα στον αγώνα και την προσφορά των τοπικών κοινωνιών κατά τη διάρκεια κρίσιμων ιστορικών περιόδων.
Κατά την εισήγησή του ο κ. Φροξυλιάς είπε αρχικά ότι η αναγνώριση των χωριών αυτών ως μαρτυρικά δεν είναι μια επιθυμία κάποιων δημοτικών συμβούλων, αλλά αυτό το θέμα αφορά όλους.
Όπως είπε η αναγνώριση χωριών του Δήμου Μουζακίου ως «Μαρτυρικά Χωριά», αποτελεί έναν ιερό σκοπό. Εκπρόσωποι των χωριών και των συλλόγων τους που παρευρέθηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση, εξέφρασαν θετικά σχόλια για την απόφαση αυτή
«Με την παρούσα εισήγηση θέτω σε εισήγηση και απόφαση την αναγνώριση των χωριών Καναλίων, Φαναρίου, Μουζακίου, Πορτής, Βατσουνιάς και της Δρακότρυπας για την ιστορική αποκατάσταση τόπων που σφαγιάστηκαν με τη θηριωδία της κατοχής.
Η έννοια του μαρτυρικού χωριού δεν αποτελεί πράξη αναγνώρισης ενός συλλογικού μαρτυρίου. Είναι η συμβολική και ηθική παραδοχή ότι οι συγκεκριμένοι τόποι βίωσαν το βία, το θάνατο, τον ξεριζωμό και την καταστροφή, ως συνέπεια οργανωμένων πράξεων και αντιποίνων από τις κατεχόμενες δυνάμεις», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια, ο κ. Φροξυλιάς ανέφερε ότι τα χωριά υπήρξαν πεδία τραγικών γεγονότων, καθώς οι κάτοικοί τους γνώρισαν εκτελέσεις, πυρπολήσεις και λεηλασίες και πλήρωσαν πολύ βαρύ φόρο αίματος. Υπήρξαν απώλειες περιουσιών και οικογενειακών ριζών.
«Αυτές οι θυσίες δεν αποτελούν απλώς τοπικά επεισόδια, αλλά συνιστούν κομμάτι της ιστορικής αλήθειας και της αντίστασης», πρόσθεσε.
Η αναγνώριση αυτών των χωριών ως μαρτυρικά λαμβάνει τις εξής διαστάσεις:
– ηθική, αποτίοντας δικαίωση στη μνήμη των θυμάτων και αναγνώριση του πόνου των απογόνων τους,
– ιστορική μνήμη, καθώς αποτρέπει τη λήθη και εντάσσει το τοπικό μαρτύριο στο εθνικό ιστορικό αφήγημα,
– αναπτυξιακή και πολιτιστική, διότι η ηθική αναγνώριση δίνει τη δυνατότητα στα χωριά την ένταξή τους σε προγράμματα προστασίας, ανάδειξης και προβολής της ιστορικής κληρονομιάς μέσω εκπαιδευτικών και τουριστικών δράσεων.
«Η εμπειρία από άλλα μαρτυρικά χωριά (Καλάβρυτα, Δίστομο, Κομμένο, Βιάννος κ.α.) αποδεικνύουν δεν αποτελούν μόνο συμβολική πράξη μνήμης αλλά και αφετηρία νέων προοπτικών: Ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας, ανάπτυξη ιστορικής έρευνας. Δημιουργία τόπων μνήμης και εκπαιδευτικών διαδρομών που κρατούν ζωντανό το παρελθόν», είπε μεταξύ άλλων κατά την εισήγησή του ο κ. Φροξυλιάς τονίζοντας τη συνολική αξία αναγνώρισης των χωριών.
Εκ μέρους της τοπικής κοινότητας των Καναλίων, εκπρόσωποι Συλλόγων του χωριού προχώρησαν στη γνωστοποίηση ιστορικών στοιχείων που διαθέτει το χωριό για τη γερμανική θηριωδία, τα οποία εντάσσονται συνολικά σε σχετικό φάκελο που τον κατέθεσαν στο Δ.Σ. για να το προωθήσει στο αρμόδιο Υπουργείο.
Με τη σειρά του, ο Δήμαρχος Μουζακίου Φάνης Στάθης, ανέφερε ότι η ενέργεια αναγνώρισης αυτών των χωριών έχει καθυστερήσει αρκετά. «Μετά από το 1943 έχουμε φθάσει στο 2025 και προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε τώρα αυτά τα χωριά. Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση και έχουμε μεγάλη ευθύνη όλοι μας για αυτό. Ο φάκελος των Καναλίων είναι πιο έτοιμος από κάθε άλλο χωριό. Προφανώς, είμαστε σε σύμπνοια και ομόφωνα αποφασίζουμε για την αναγνώριση των χωριών. Οι άνθρωποι των Καναλίων έχουν κάνει μεγάλη προσπάθεια ήδη από το 2020, ενώ για τα υπόλοιπα χωριά πρέπει να συγκεντρώσουμε όλα τα στοιχεία για να τα στείλουμε στο Υπουργείο. Για να μπορέσουν και τα υπόλοιπα χωριά να αναγνωρίσουν ως Μαρτυρικά», σημείωσε ο Δήμαρχος.
Όπως είπε ακόμη, πρέπει να βγει προεδρικό διάταγμα. «Οπότε έχουμε αρκετή δουλειά μπροστά μας, αυτά δεν γίνονται από τη μία μέρα στην άλλη. Πρέπει με στοιχεία συγκεκριμένα να αποδείξουμε ότι τα χωριά αυτά πρέπει να αναγνωριστούν ως Μαρτυρικά», κατέληξε ο Δήμαρχος.
