Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι τα ελληνικά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κόστος στέγασης στην Ευρώπη, σε σύγκριση με το εισόδημά τους. Ξέρουμε επίσης ότι έχουμε το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών με καθυστέρηση οφειλών, με το 42% να αδυνατούν να πληρώσουν εγκαίρως δόσεις δανείων, λογαριασμούς, ενοίκια, αγορές με πίστωση. Στις δε έρευνες καταναλωτικής εμπιστοσύνης του ΙΟΒΕ, τα ελληνικά νοικοκυριά είναι μακράν τα πιο απαισιόδοξα, ενώ περίπου οι έξι στους δέκα μόλις που τα βγάζουν πέρα.
Έρχεται τώρα νέα έρευνα, της εταιρείας Compare the Market ΑU, που κατατάσσει τους Έλληνες στους πιο «στρεσαρισμένους οικονομικά» λαούς του πλανήτη.
Η εταιρεία, που απευθύνεται στο κοινό της Αυστραλίας, δημοσιεύει κάθε δύο χρόνια μια λίστα με τις χώρες που βιώνουν το υψηλότερο οικονομικό άγχος, ανάμεσα σε 35 κράτη – μέλη του ΟΟΣΑ. Η έρευνα επικεντρώνεται στη σύγκριση πέντε βασικών οικονομικών δεικτών: Τον μέσο ετήσιο μισθό, τη μέση ζητούμενη τιμή των οικιστικών ακινήτων, τα ζητούμενα ενοίκια (για διαμέρισμα με δύο κρεβατοκάμαρες στην πρωτεύουσα ή τη μεγαλύτερη πόλη κάθε χώρας), το μηνιαίο κόστος ζωής για τετραμελή οικογένεια και τα ποσοστά ανεργίας. Οι μισθοί έχουν τη μεγαλυτερη βαρύτητα (50% της βαθμολογίας), ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις παράγοντες έχουν ισοδύναμη βαρύτητα (12,5% της βαθμολογίας).
Συνδυάζοντας τα παραπάνω στοιχεία, η έρευνα κατατάσσει τις χώρες του ΟΟΣΑ σε μια κλίμακα από το 0 ως το 100. Όσο πιο υψηλή είναι η βαθμολογία τόσο καλύτερη είναι η «οικονομική υγεία» των νοικοκυριών. Όσο πιο χαμηλή είναι η βαθμολογία τόσο πιο έντονο είναι το οικονομικό άγχος και η πίεση.
Αυξάνεται το οικονομικό άγχος στην Ελλάδα
Η Ελλάδα βαθμολογείται με 41.05, συγκεντρώνοντας μεσοσταθμικά τη χαμηλότερη βαθμολογία ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ. Μάλιστα μέσα στην τελευταία πενεταετία η θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη επιδεινώνεται. Το 2021 η Ελλάδα ήταν η τρίτη πιο «αγχωμένη οικονομικά» χώρα, πίσω από την Κολομβία και την Κόστα Ρίκα. Το 2023 «αναβαθμίστηκε» (με την κακή έννοια) στη δεύτερη θέση, ξεπερνώντας σε οικονομικό άγχος την Κολομβία. Φέτος κατέλαβε την πρωτιά, με τους κατοίκους της να πιέζονται ακόμα περισσότερο να καλύψουν το κόστος ζωής.
Γιατί διαπρέπει η Ελλάδα στο οικονομικό άγχος
Σύμφωνα πάντα με την έρευνα της Compare the Market, η Ελλάδα είναι η χώρα που επηρεάζεται περισσότερο από το οικονομικό άγχος. «Ο μέσος μισθός είναι 26.307 ευρώ, καθιστώντας την μία από τις πιο δύσκολες περιοχές στην Ευρώπη για να βγάλεις ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Προσθέστε σε αυτό ένα μηνιαίο ενοίκιο 995 ευρώ, συν μηνιαία έξοδα συνολικού ύψους περίπου 2.743 ευρώ, και αρχίζει να γίνεται σαφές γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα είναι προσεκτικοί με τα οικονομικά τους».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η πλατφόρμα αντλεί τα στοιχεία για τις τιμές ακινήτων, ενοικίων και κοστους ζωής από διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, όπως η Global Property Guide και η Numbeo, οι οποίες απευθύνονται σε ενδιαφερόμενους επενδυτές και στους «παγκόσμιους νομάδες». Γι’αυτό και το ζητούμενο ενοίκιο εμφανίζεται τόσο υψηλό, ενώ διευκρινίζεται ότι αφορά διαμέρισμα στην πρωτεύουσα, από δύο κρεβατοκάμαρες και πάνω.
Μετά την Ελλάδα, το υψηλότερο οικονομικό άγχος εμφανίζουν τρεις χώρες της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής: Η Κολομβία, το Μεξικό και η Κόστα Ρίκα, με βαθμολογία από 44,13 ως 48,76 μονάδες
Ο μέσος εργαζόμενος στην Κολομβία κερδίζει 28.265 δολάρια ΗΠΑ ετησίως (περίπου 24.000 ευρώ), ενώ η ανεργία είναι περίπου στο ίδιο ύψος με την Ελλάδα. Ωστόσο το κόστος ζωής είναι σημαντικά χαμηλότερο από ό,τι στην Ελλάδα (1550 ευρώ για τετραμελή οικογένεια). Το Μεξικό έχει τον πιο χαμηλό μισθό από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ τα ενοίκια είναι υπέρογκα και το κόστος ζωής υψηλό. Ο μόνος λόγος που είναι σε σχετικά «καλύτερη» μοίαρ από εμάς είναι η χαμηλή ανεργία, που είναι μόλις 2,7%.
Η Κοστα Ρίκα έχει υψηλότερους μισθούς από την Ελλάδα (36.481 δολάρια ή 31.000 ευρώ), αλλά επίσης υψηλότερο κόστος ζωής και ενοίκιο. Μας «κερδίζει» στα σημεία λόγω χαμηλότερης ανεργίας και ελαφρώς χαμηλότερων τιμών ακινήτων.
Οι πιο «αγχωμένοι» Ευρωπαίοι
Την πεντάδα των χωρών με το μεγαλύτερο οικονομικό άγχος τα συμπληρώνει η Σλοβακία, η οποία έχει τον τρίτο χαμηλότερο μέσο μισθό από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες της λίστας (μετά την Ελλάδα και την Ουγγαρία). Με τον μέσο ετήσιο μισθό να ανέρχεται σε 27.608 ευρώ. σε σύγκριση με το μηνιαίο κόστος διαβίωσης των 2.531 ευρώ, είναι δύσκολο να βρει κανείς χρήματα για αποταμίευση, ειδικά όταν οι τιμές των κατοικιών ανέρχονται σε 3.488 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Όλα αυτά συμβάλλουν στη συνολική βαθμολογία της Σλοβακίας, που είναι 49,05.
Ακολουθούν στην έκτη και έβδομη θέση οι Εσθονοί και οι Πορτογάλοι, με 49,54 και 50,65 βαθμούς αντίστοιχα. Αν και τα ενοίκια στην Εσθονία είναι σχετικά φθηνά και οι μισθοί υψηλότεροι, οι τιμές ακινήτων είναι σημαντικά υψηλότερες από την Ελλάδα.
Εξαιτίας και του υπερτουρισμού η Πορτογαλία έχει πανάκριβα ενοίκια – πάνω από 1.700 ευρώ διαμέρισμα με δύο υπνοδωμάτια στη Λισαβόνα. Οι μισθοί αν και από τους χαμηλότερους στην ΕΕ, είναι αισθητά πιο υψηλοί από την Ελλάδα (32.625 ευρώ το χρόνο), ενώ το κόστος ζωής είναι χαμηλότερο.
Πηγή: in.gr