Περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι επιστήμονες εξεπλάγησαν από την εξυπνάδα των κορακιών, καθώς με νέα πειράματα -που δικαιώνουν πλήρως τον Αίσωπο για την ευφυΐα που τους απέδιδε στους μύθους του- απέδειξαν ότι τα πανέξυπνα πουλιά μπορούν να φτιάχνουν σύνθετα εργαλεία, τελείως μόνα τους και χωρίς καμία προηγούμενη εκπαίδευση από τους ανθρώπους.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα κοράκια είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν αυτοσχέδια εργαλεία τόσο στη φύση όσο και στην αιχμαλωσία. Όμως είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνεται ότι είναι ικανά να συνδυάσουν περισσότερα από ένα αντικείμενα για να φτιάξουν κάτι πιο πολύπλοκο και χρήσιμο.
Επιστήμονες από το γερμανικό Ινστιτούτο Ορνιθολογίας Μαξ Πλανκ και το βρετανικό Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διαπίστωσαν ότι τα κοράκια της Νέας Καληδονίας είναι ικανά να συνδυάζουν δύο ή περισσότερα κοντά μη λειτουργικά τμήματα για να φτιάξουν κάτι ενιαίο και πιο μακρύ, που πλέον λειτουργεί ως εργαλείο αναζήτησης τροφής.
Αυτή η συνδυαστική ικανότητα έχει παρατηρηθεί έως τώρα μόνο στους ανθρώπους και στους στενότερους συγγενείς μας, τους μεγάλους πιθήκους. Οι ανθρωπολόγοι θεωρούν τη δημιουργία τέτοιων πιο πολύπλοκων εργαλείων από αντικείμενα της φύσης ως καθοριστικό βήμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Τα παιδιά αρχίζουν να χρησιμοποιούν εργαλεία στην ηλικία περίπου των 18 μηνών, αλλά χρειάζονται αρκετά χρόνια, έως τα πέντε χρόνια τους τουλάχιστον, προτού μάθουν να συνδυάζουν αντικείμενα για να φτιάξουν ένα νέο εργαλείο, καθώς πρέπει πρώτα να αναπτύξουν ικανότητες όπως η πρόβλεψη των ιδιοτήτων και ο σχεδιασμός για το μέλλον – κάτι που τα κοράκια έχουν.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Γερμανίδα ορνιθολόγο, Αουγκούστε φον Μπάγιερν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports», δήλωσαν ότι «το νέο εύρημα είναι αξιοσημείωτο, επειδή τα κοράκια δεν έλαβαν καμία βοήθεια ή εκπαίδευση, αλλά το σκέφτηκαν μόνα τους».
Οι επιστήμονες μόνο υποθέσεις μπορούν να κάνουν για το τι γίνεται μέσα στο κεφάλι των κορακιών και μέσω ποιών νοητικών μηχανισμών καταφέρνουν να λύνουν τέτοια προβλήματα, όπως όχι απλώς η χρήση ενός αντικειμένου (π.χ. ενός μικρού κλαδιού ως εργαλείου για σκάλισμα), αλλά η δημιουργία νέων εργαλείων. Πιθανώς κάνουν ένα είδος νοητικών προσομοιώσεων, που τους επιτρέπουν να φαντάζονται τη λύση σε ένα πρόβλημα.
Τα νέα πειράματα έδειξαν ότι, όπως και στους ανθρώπους, η δημιουργικότητα δεν είναι η ίδια σε όλα τα κοράκια. Από τα οκτώ πουλιά που υποβλήθηκαν σε τεστ, σε πρώτη φάση όλα κατάλαβαν ότι μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν μακριά σε μήκος ραβδιά, που βρίσκονταν σκορπισμένα μπροστά τους, προκειμένου να φθάσουν στην τροφή τους μέσα από ένα στενό άνοιγμα κουτιού.
Όταν, στο επόμενο στάδιο, τα διάσπαρτα ραβδιά ήσαν κοντά σε μήκος (αλλά μπορούσαν να συνδυασθούν, καθώς το ένα ήταν δυνατό να εφαρμοσθεί μέσα στο άλλο που ήταν κούφιο), τα μισά κοράκια, δηλαδή τέσσερα από αυτά, κατάλαβαν τι έπρεπε να κάνουν και έτσι δημιούργησαν πάλι μία μακριά ράβδο με την οποία έφθασαν το φαγητό τους.
Τελικά, οι επιστήμονες έκαναν τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα για τα πουλιά, παρουσιάζοντας στα κοράκια πολύ κοντά τμήματα ενός ραβδιού, τα οποία πάλι μπορούσαν να συνδυασθούν, αλλά θα έπρεπε ο συνδυασμός να περιλαμβάνει περισσότερα από δύο μέρη για να σχηματισθεί ένα αρκετά μακρύ ραβδί, ώστε η τροφή να μπορεί να πιαστεί. Ένα κοράκι με την ονομασία «Μάνγκο» πέρασε και αυτή την τελική δοκιμασία, συνδυάζοντας ακόμη και τέσσερα κομμάτια, προσαρτώντας το ένα μέσα στο άλλο και φτιάχνοντας έτσι ένα μακρύ εργαλείο!
Τα αρχαιολογικά και παλαιοανθρωπολογικά ευρήματα δείχνουν ότι τα πρώτα συνδυαστικά εργαλεία (όχι απλώς μια μεμονωμένη μυτερή πέτρα, αλλά ένας συνδυασμός περισσότερων αντικειμένων) πιθανώς δημιουργήθηκαν πριν από 300.000 περίπου χρόνια, στη διάρκεια της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου. Η δημιουργία τους αποτελεί ένδειξη ότι οι πρόγονοί μας είχαν πλέον κάνει προόδους στη νόηση και στη γλώσσα.
