Ζούμε αναμφισβήτητα στην εποχή τηςεπικοινωνίας, εδώ και πολλές δεκαετίες. Από τότεπου στο μακρινό 1935 ο Τζορτζ Γκάλοπ ίδρυσε μίαεταιρεία για την έρευνα της αγοράς και της κοινήςγνώμης και κατόρθωσε βασιζόμενος σε μίαδειγματοληπτική έρευνα να προβλέψει τον επόμενοπρόεδρο των ΗΠΑ, οι πολιτικοί κινούνται με βάση τιςτάσεις της κοινής γνώμης.
Το πολύπαθο έργο τουΑχελώου που αποτελεί τη μοναδική ελπίδα τηςΘεσσαλίας για οικονομική επιβίωση τις επόμενεςδεκαετίες που η κλιματική κρίση θα εντείνεται,δέχτηκε από τις αρχές της δεκαετίες του ’80 έντονηκριτική από οργανωμένα συμφέροντα και έκτοτε«στιγματίστηκε» ιδεολογικά δημιουργώντας μεεξαίρεση τους Θεσσαλούς μία αρνητική γνώμη στονμέσο Έλληνα. Εφημερίδες των Αθηνών όπως «τοΒΗΜΑ», «η Καθημερινή» και η «Ελευθεροτυπία» πουμεσουρανούσαν στη δεκαετία του ’80, είχαν περίπου χαρακτηρίσει το έργο «Φαραωνικό», επιζήμιο για το περιβάλλον και αχρείαστο οικονομικά.
Έτσι πέρασε σε πολλούς ημιμαθείς πολιτικούς ηαντίληψη ότι να συζητά κανείς για εκτροπή (ήκαλύτερα μεταφορά νερού) από τον Αχελώο προς τηΘεσσαλία είναι πράξη που ισοδυναμεί με έγκλημακατά του περιβάλλοντος και ότι θα δημιουργήσειακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα στην Αιτωλοακαρνανίααπό αυτό που καλείται να επιλύσει στο θεσσαλικόκάμπο.
Ας δούμε όμως τα πράγματα με μια πιο ψύχραιμηματιά:
Η ετήσια ροή στη λεκάνη του Αχελώου είναι περίτα 5 δις κυβικά μέτρα νερού. Από αυτά αξιοποιούνταιγια την άρδευση του κάμπου της Αιτωλοακαρνανίαςτα 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως ενώ ταυπόλοιπα 4,5 δις κ.μ. καταλήγουν στη θάλασσα. Αν το έβλεπαν αυτό οι Ισραηλινοί που συγκεντρώνουν καιτην τελευταία σταγόνα νερού μετατρέποντας σεεύφορη πεδιάδα την έρημο θα είχαν αυτοκτονήσει…
Στη Θεσσαλία το ετήσιο υδατικό έλλειμμα είναι 1δις κ.μ. νερού και αν προχωρήσει ο Αχελώος θακαλύπτει περί τα 250 εκατομ. κ.μ. ετησίως. Αυτόπρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να προχωρήσουν και τα άλλα έργα, τα φράγματα στον Ενιπέα, στο Μουζάκι,στην Πύλη, στο Ληθαίο, στο Νεοχώρι, στο Αγιονέρι,στην Αμυγδαλή κ.α. Όλα αυτά όμως απαιτούντουλάχιστον 10 με 15 χρόνια για να σχεδιαστούν καινα ωριμάσουν. Μέχρι τότε η βλάβη στο οικοσύστηματης θεσσαλικής πεδιάδας θα είναι μη αναστρέψιμη.
Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο είναι οι33.000 γεωτρήσεις που έχουν ήδη προκαλέσει έναέλλειμμα στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα πάνω από 3 δις κ.μ. νερού και αυτό αυξάνει κάθε χρόνο 100 με150 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Αποτέλεσμαείναι η υφαλμύρωση, η ερημοποίηση του ανατολικούτμήματος της πεδιάδας της Θεσσαλίας, ηκατανάλωση ετησίως 700 γιγαβατώρων για την άντληση αυτού του νερού για την άρδευση, όσο περίπου θα παράγει το φράγμα της Μεσοχώρας που είναι έτοιμο από το 2002, αλλά συνεχώς σκαλώνει σε προσφυγές και αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να προχωρήσει τα έργα.
Το ΣτΕ έχει μπλοκάρει ουκ ολίγες φορές το έργοτης μεταφοράς νερού από τον Αχελώο προς τηΘεσσαλική πεδιάδα. Ο σεβασμός προς τις αποφάσειςτου Ανώτατου Συνταγματικού δικαστηρίου της χώραςδεδομένος, όπως όμως είναι αναφαίρετο δικαίωματων Θεσσαλών να κρίνουν τις αποφάσεις άδικες.
Βέβαια κανένα δικαστήριο δεν χαράσσει πολιτική, απλά εξετάζει τη νομιμότητα των ενεργειών της διοίκησης. Αν είχαν οι κυβερνήσεις ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης αυτών των νερών από Αχελώο προς Θεσσαλία, κανένα ανώτατο δικαστήριο δεν θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο στην πολιτική βούληση. Τέτοιο όμως σχέδιο δεν υπάρχει,ούτε εξυφαίνεται στο ορατό μέλλον , εν αντιθέσει π.χ. με το Ελληνικό.
Δυστυχώς το σημερινό πολιτικό σύστημα αλιεύει ψήφους, ασκώντας μία «αβαθή περιβαλλοντική» πολιτική και γνωρίζοντας ότι ο σχεδιασμός και η εκτέλεση ενός τόσο πολυσύνθετου αλλά και σημαντικού για την εθνική οικονομία έργου όπως ο Αχελώος, δεν θα προσκομίσει πολιτικά οφέλη, στο βραχύ βίο μιας κυβέρνησης.
Έτσι αναλώνονται ο μεν ένας (ΣΥΡΙΖΑ) σε ρητορική εναντίον του έργου, αλλά δεν τολμά να μιλήσει για γκρέμισμα του φράγματος της Συκιάς και της σήραγγας της Δρακότρυπας γιατί αυτό θα έχει πολιτικό κόστος, η δε ΝΔ σε μία ρητορική υπέρ του έργου, αλλά χωρίς να πράττει τίποτε ουσιαστικό για να το προχωρήσει τα τελευταία δύο χρόνια (από την εποχή του Σουφλιά τα έργα παραμένουν στάσιμα). Και το πιο ουσιαστικό από όλα θα ήταν να καταθέσει ένα νέο διαχειριστικό σχέδιο και να το τεκμηριώσει επαρκώς, παρακάμπτοντας έτσι τις νομικές αντιρρήσεις του ΣτΕ κάνοντας χρήση και του Ταμείου Ανάκαμψης που ένα μεγάλο μέρος του θα πρέπει να κατευθυνθεί για την «πράσινη οικονομία» το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.
Υπάρχει μεγαλύτερο «πράσινο έργο» από αυτό που θα αποκαταστήσει το περιβάλλον στην πιο γόνιμη πεδιάδα της χώρας, θα προσφέρει 1500 γιγαβατώρες καθαρής «πράσινης» υδροηλεκτρικής ενέργειας από τα δύο φράγματα (Συκιάς και Μεσοχώρας) και θα δώσει τη δυνατότητα για δέσμευση εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως μέσω της φωτοσύνθεσης από τις πράσινες ποτιστικές εαρινές καλλιέργειες; Είναι γνωστό όμως πως αν κάτι το θέλει πολύ μία κυβέρνηση όλη η φύση συνωμοτεί για να γίνει πραγματικότητα, αλλιώς δεν θα είχε προχωρήσει στο παρελθόν ούτε η πρώτη μερική εκτροπή του παραποτάμου του Αχελώου Μέγδοβα, που οδήγησε στο σωτήριο έργο της Λίμνης Πλαστήρα, ούτε στο φράγμα του Σμοκόβου.
Η φύση συνωμότησε μία φορά με τον «Ιανό» και μέσα από τις τεράστιες καταστροφές ξεθάφτηκε από τα συρτάρια των υπουργείων το προσχέδιο στα τέλη της δεκαετίας του ’60 με το φράγμα του Ενιπέα στη Σκοπιά.
Ας ελπίσουμε ότι δεν θα συνωμοτήσει άλλη μία φορά κατακλύζοντας τη θεσσαλική πεδιάδα με τα νερά από το φράγμα της Συκιάς σε μια πιθανή μελλοντική θεομηνία για να «ξεκολλήσει» το έργο του Αχελώου, γιατί τότε η ζημιά δεν θα είναι μόνο υλική αλλά θα χαθούν και πολλές ανθρώπινες ζωές.
Υ.Γ. Έχει την επιλογή αυτή η κυβέρνηση να μετατρέψει τη Θεσσαλία σε «Καλιφόρνια» και «κήπο της Ευρώπης», έχει και τη δυνατότητα να αφήσει τα πράγματα στάσιμα, όπως το πράττει μέχρι τώρα και να τη μετατρέψει σε Αριζόνα και Νεβάδα με τις απέραντες και αχανείς ερήμους…
Γιάννης Κολλάτος
