Η εξειδίκευση του μέτρου της επιστροφής του ΕΦΚ πετρελαίου στους αγρότες από το 2022, που εξήγγειλε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο πρωθυπουργός, από τους υπουργούς ΟικονομικώνΧρ. Σταϊκούρα και Αγροτικής Ανάπτυξης ΣπήλιοΛιβανό, άφησε μία πικρή γεύση στους αγρότες τηςΚαρδίτσας.
Και αυτό γιατί έγινεκατανοητό αυτό πουεξαρχής είχε διαφανεί ότιη συντριπτική πλειοψηφίατων αγροτών που ασχολούνται αροτραίεςκαλλιέργειες, όπως σιτηρά και βαμβάκι αλλά καικαλαμπόκι δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτό τοευεργετικό μέτρο, για τον απλούστατο λόγο ότι δενυπάρχουν συνεργατικά σχήματα σε αυτές τιςκαλλιέργειες στο νομό.
Ειδικά οι βαμβακοπαραγωγοί όχι μόνο στηνΚαρδίτσα αλλά σε ολόκληρη τη χώρα ήταν εκείνοι πουστις κινητοποιήσεις τους τα τελευταία χρόνια, είχαν«σηκώσει» το θέμα του αγροτικού πετρελαίου και όπωςόλα δείχνουν θα είναι εκείνοι που αποκλείονται από τομέτρο. Ομάδα παραγωγών, ή συνεταιρισμόςβαμβακοπαραγωγών δεν υπάρχει ούτε ένας στηνΕλλάδα (μοναδική εξαίρεση μία ομάδα στην Κομοτηνή),ενώ στην Καρδίτσα δεν υπάρχει πληθώρασυνεταιρισμών στο σιτάρι όπως συμβαίνει στη Λάρισα.
Έτσι λοιπόν στο μέτρο της επιστροφής του ΕΦΚπετρελαίου από το 2022, ο κατεξοχήν αγροτικός νομόςτης χώρας είναι «αποκλεισμένος».
Θα μπορούσε κανείς να προσθέσει ότι στουςαγρότες του Νομού Καρδίτσας το μέτρο θα «έπιανετόπο» καθώς λόγω του μικρού κλήρου αλλά και τηςύπαρξης ενός ΤΟΕΒ με σχετική περίσσεια νερού , τοκόστος του πετρελαίου για τους συγκεκριμένουςπαραγωγούς είναι πολύ σημαντικό σε σχέση με τουςσυναδέλφους τους για παράδειγμα στη Λάρισα, όπουο κλήρος είναι πολύ μεγαλύτερος (άρα επιτυγχάνονταιοικονομίες κλίμακας στη χρήση του πετρελαίου) αλλάτο κόστος του αρδευτικού νερού είναι εκείνο που καθορίζει το συνολικό κόστος παραγωγής.
Επίσης στον ΤΟΕΒ Ταυρωπού υπάρχει μιαιδιαιτερότητα: τα εδάφη είναι όξινα και για τούτο πρινξεκινήσει η αρδευτική περίοδος κάθε καλοκαίρι οι αγρότες είναι αναγκασμένοι να κάνουν ένα –δύοποτίσματα με το τρακτέρ, σπαταλώντας σημαντικέςποσότητες πετρελαίου που ανεβάζουν κατά 40 ευρώ το στρέμμα περίπου το κόστοςΗ φιλοσοφία της εξαγγελίας ωστόσο είναι ναωθήσει τους αγρότες να συνεταιριστούν και από τηνάποψη αυτή κρίνεται θετικό. Αξίζει να τονιστεί ότι τη βάση δεδομένων πάνω στην οποία στηρίχτηκε ηεξαγγελία Μητσοτάκη την είχε επεξεργαστεί ηπροηγούμενη κυβέρνηση για να προχωρήσει στηνεπαναφορά ενός μέτρου που είχε αρθεί με το τρίτο μνημόνιο. Το μέτρο των ευεργετημάτων στους συνεταιρισμένους αγρότες βρήκε ανταπόκριση μόλιςστο 5% αυτών το 2018 για την απαλλαγή από το φόροεπιτηδεύματος.
Η τάση για συνεργατικά σχήματα διέπει τηφιλοσοφία των «μνημονιακών κυβερνήσεων» κατ’απαίτηση των δανειστών οι οποίοι θεωρούν ότι υπάρχει«υπερεπαγγελματισμός» στη χώρα με πολλά ΑΦΜελευθέρων επαγγελματιών και επιτηδευματιών. Αυτόεξάλλου αναφέρουν και οι έμποροι και οι επιστήμονεςκαι οι βιοτέχνες καθώς βλέπουν μεγάλη φορολόγηση«κατά μόνας» και απαλλαγές αν συνεργαστούν.
Η λογική επίσης της παροχής κινήτρων σεσυνεργατικά σχήματα αγροτών υπακούει και στηνανάγκη για να παταχθεί η «μαύρη οικονομία» στοναγροτικό τομέα, μόνο που με το θέμα του βαμβακιούδεν υφίσταται καν φοροδιαφυγή καθώς όλες οι παραδόσεις γίνονται στα εκκοκκιστήρια με τιμολόγια.
Σε γενικές γραμμές πάντως είναι απαίτηση των καιρών να συνεταιριστούν και πάλι οι αγρότες ανεξαρτήτως της οδυνηρής εμπειρίας που είχαν στο παρελθόν με το συνεταιριστικό κίνημα που κατέρρευσε, αφήνοντας τεράστια χρέη σε τράπεζες. Είναι γεγονός ότι το 90% των παραγόμενων προϊόντων στην Ευρώπη διακινείται μέσω των συνεταιρισμών ενώ στην Ελλάδα τα ποσοστά είναι αντιστρόφως ανάλογα, Η έλλειψη κουλτούρας συνεργατισμού διατρέχειόλη την ελληνική κοινωνία και είναι θέμα έλλειψηςκουλτούρας και σχετικής παιδείας.
Στη δεδομένη χρονική στιγμή πάντως αν καιαρκετοί αγρότες σπεύδουν πλέον να συνεταιριστούνή να σχηματίσουν ομάδες παραγωγών το μέτροκρίνεται άστοχο γιατί αποκλείει εκείνους που θα έπρεπε να ευεργετήσει.
Το ποσό των 50 εκατομμυρίων ευρώ που θα κοστίσει το μέτρο για τους 180.000 αγρότες είναι μόλιςτο ένα τρίτο των χρημάτων που επιστρέφονταν μέχρι το 2015.
Αν δεσμευόταν το ίδιο ποσό (για τους κατά κύριοεπάγγελμα αγρότες) δεν θα ήταν τόσο μεγάλη ηεπιβάρυνση στον προϋπολογισμό, αν η κυβέρνησηήθελε πραγματικά να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα,αναφέρουν οι αγροτοσυνδικαλιστές της Καρδίτσας.
Από την άλλη ωστόσο είναι στο χέρι των ίδιων των αγροτών να κατανοήσουν πως η ισχύς είναι εν τηενώσει, όσο και αν στο παρελθόν «πληγώθηκαν» από την κατάντια του συνεταιριστικού κινήματος. Τακίνητρα που δίνονται για το σχηματισμό ομάδωνπαραγωγών δεν είναι αμελητέα , ενώ και η φιλοσοφίατης νέας ΚΑΠ είναι να δίνει επιπλέον επιδοτήσειςστους συνεταιρισμένους αγρότες Τέλος αλλιώς διαπραγματεύεσαι τη σοδειά σου σεμεγάλες ποσότητες κι αλλιώς σε μικρές, αλλιώς την αγορά εφοδίων μόνος σου και αλλιώς «όλοι μαζί».
Τοτελευταίο μάλιστα είναι πλέον το ζητούμενο για τηβιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, αφούέχουμε εκρηκτική αύξηση σε ρεύμα, πετρέλαιο, λιπάσματα, σπόρους ενόψει της σποράς τωνχειμερινών σιτηρών…
Σε γενικές γραμμές το μότο στην ύπαιθρο θα έπρεπε να είναι το “together is better”.
Γιάννης Κολλάτος
