Βγήκε ζωντανός από το ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ. Και το Ντόρα-Μίτελμπαου. Και το Μπέργκεν-Μπέλσεν.
Όμως την περασμένη Παρασκευή ο Μπαρίς Ρομαντσένκο, 96 ετών, επιζών του Ολοκαυτώματος, δεν βγήκε ζωντανός όταν η πολυκατοικία όπου έμενε, στο Χάρκοβο, χτυπήθηκε από το ρωσικό πυροβολικό.
«Προς μεγάλη μας φρίκη ανακοινώνουμε τον θάνατο του Μπαρίς Ρομαντσένκο στον πόλεμο στην Ουκρανία», ανέφερε το ίδρυμα μνήμης του Μπούχενβαλντ σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε την Δευτέρα, εξηγώντας πως ενημερώθηκε από την εγγονή του.
Η πολυκατοικία όπου ζούσε «χτυπήθηκε από οβίδες και πήρε φωτιά», διευκρίνισε. «Το διαμέρισμά του κάηκε», συνέχισε το ίδρυμα, εκφράζοντας το πένθος του για τον θάνατο αυτού «του στενού φίλου».
Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας βομβαρδίζεται από το ρωσικό πυροβολικό σχεδόν αδιαλείπτως από την έναρξη την 24η Φεβρουαρίου της ρωσικής εισβολής, που ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», κατ’ αυτόν απαραίτητη για να αφοπλιστεί και να «αποναζιστικοποιηθεί» η γειτονική χώρα.
«Κάθε μέρα αυτού του πολέμου γίνεται πιο προφανές τι σημαίνει ‘αποναζιστικοποίηση’ για ‘αυτούς’», για τον ρώσο πρόεδρο και τον ρωσικό στρατό, στηλίτευσε ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Ο Πούτιν ‘πέτυχε’ αυτό που δεν είχε καταφέρει ούτε ο Χίτλερ», υπερθεμάτισε το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας.
Ο Μπαρίς Ρομαντσένκο γεννήθηκε την 20ή Ιανουαρίου 1926 στο Μποντάρι, κοντά στη Σούμι, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ιδρύματος μνήμης του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ.
Απελάθηκε στο Ντόρτμουντ το 1942, στα 16 του χρόνου, για να εργαστεί καταναγκαστικά σε ορυχείο. Έπειτα από ανεπιτυχή απόπειρα να δραπετεύσει, τον έστειλαν στο στρατόπεδο Μπούχενβαλντ το 1943.
Στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Μπούχενβαλντ πέθαναν πάνω από 53.000 άνθρωποι στα χέρια των ναζί κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Κατόπιν μετήχθη στο Πεενεμούντε, στο νησί Ούζεντομ, στη Βαλτική Θάλασσα, όπου εργάστηκε καταναγκαστικά στο πρόγραμμα κατασκευής των πυραύλων V2 των ναζί, ενώ κρατήθηκε επίσης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ντόρα-Μίτελμπαου και στο Μπέργκεν-Μπέλσεν.
«Ο φρικιαστικός θάνατος του Μπαρίς Ρομαντσένκο δείχνει πόσο μεγάλη απειλή είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία για τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος», που υπολογίζεται σήμερα ότι είναι περίπου 42.000, σημείωσε το ίδρυμα.
Ο άλλοτε κρατούμενος στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης διετέλεσε αντιπρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Μπούχενβαλντ-Ντόρα στην Ουκρανία. Αφιερώθηκε στην λεπτομερή καταγραφή των ναζιστικών εγκλημάτων.
Προτού επιστρέψει στην Ουκρανία, υπηρέτησε για χρόνια στον σοβιετικό στρατό, σταθμεύοντας στην πάλαι ποτέ Ανατολική Γερμανία, σύμφωνα με την οργάνωση Maximilian Kolbe, που είναι αφιερωμένη στην υλική και ψυχολογική υποστήριξη των επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Η οργάνωση βρισκόταν σε επαφή για χρόνια με τον Ρομαντσένκο, που ήταν άρρωστος και δυσκολευόταν ακόμα και να βγει από το διαμέρισμα όπου ζούσε μόνος, στον όγδοο όροφο της πολυκατοικίας στο Χάρκοβο που βομβαρδίστηκε την Παρασκευή, εξήγησε συνεργάτιδά της στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Το 2012, σε εκδήλωση για την επέτειο της απελευθέρωσης του στρατοπέδου του Μπούχενβαλντ, ο Μπαρίς Ρομαντσένκο απήγγειλε, θυμίζει το ίδρυμα μνήμης, τον όρκο των επιζώντων του ναζιστικού στρατοπέδου: «Το ιδανικό μας είναι η οικοδόμηση ενός νέου κόσμου ειρήνης και ελευθερίας».
