Τον αποκλεισμό της Ελλάδας από τη χρηματοδότηση της ΕΕ τμήματος των δαπανών που χρηματοδοτήθηκαν από τα δύο ευρωπαϊκά Ταμεία (ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ) εξετάζει αυτήν τη στιγμή η Κομισιόν, μετά από έρευνα που πραγματοποίησε στον ΟΠΕΚΕΠΕ το περασμένο καλοκαίρι για τα έτη υποβολής αιτήσεων από το 2020 και μετά.
Όπως διαπιστώθηκε από την έρευνα, οι διαδικασίες τόσο της διαχείρισης και του ελέγχου των καθεστώτων στρεμματικής ενίσχυσης, αλλά και των μέτρων συνδεδεμένης στήριξης για τα ζώα, όσο και της πολλαπλής συμμόρφωσης, δεν ήταν σύμφωνες με τους κανόνες της ΕΕ.
Στις 50 σελίδες της επιστολής της προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ και το ΥΠΑΑΤ, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Κομισιόν (GD AGRI) αναλύει τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήγαγε σε δύο χρονικές περιόδους: από 27/6/2022 έως 1/7/2022 και από 4/7/2022 έως 8/7/2022, προβαίνει σε διαπιστώσεις που δεν τιμούν τον Οργανισμό Πληρωμών, ενώ ζητά από τις ελληνικές αρχές να λάβουν άμεσα κατάλληλα μέτρα.
Όπως διαπιστώνει η GD AGRI, «το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, σε σχέση με τα καθεστώτα στρεμματικής ενίσχυσης και τα μέτρα προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης με βάση τα ζώα, επηρεάζεται από αδυναμίες» στους εξής βασικούς και επικουρικούς ελέγχους:
Στρεμματικές ενισχύσεις
1. Διοικητικοί έλεγχοι όσον αφορά την αιτούμενη ενίσχυση – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
2. Διενέργεια διασταυρωτικών ελέγχων για τη διαπίστωση της επιλεξιμότητας του δηλωθέντος αγροτεμαχίου – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
3. Διενέργεια ικανοποιητικού αριθμού επιτόπιων ελέγχων – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτή- σεων 2021 και 2022).
4. Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων επαρκούς ποιότητας – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
5. Ορθός υπολογισμός της ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών μειώσεων και κυρώσεων – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
6. Κατάλληλα μέτρα μετά τα αποτελέσματα της ποιοτικής αξιολόγησης του ΣΑΑ – επικουρικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
«Αυτό δημιούργησε κίνδυνο για το Ταμείο για τα έτη υποβολής αιτήσεων από το 2020 και μετά», σημειώνει και προσθέτει πως για τα παραπάνω «θα πρέπει να επιβληθεί κατ’ αποκοπή διόρθωση 10%, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 7 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 907/2014 και τις κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των δημοσιονομικών διορθώσεων στο πλαίσιο των διαδικασιών εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση και δημοσιονομικής εκκαθάρισης των λογαριασμών – C(2015) 3675 της 8.6.2015», υπογραμμίζοντας, δε, ότι «σε πιο περιορισμένους πληθυσμούς ενδέχεται να εφαρμοστεί υψηλότερο ποσοστό κατ’ αποκοπή διορθώσεων».
Προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη για ζώα
1. Διοικητικοί έλεγχοι, συμπεριλαμβανομένων των διασταυρωτικών ελέγχων, για τη διαπίστωση της επιλεξιμότητας της ενίσχυσης – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
2. Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων στον απαιτούμενο αριθμό – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2022).
3. Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων επαρκούς ποιότητας – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020, 2021 και 2022).
4. Έλεγχοι όσον αφορά την ορθότητα του υπολογισμού της ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής διοικητικών κυρώσεων – βασικός έλεγχος (έτος υποβολής αιτήσεων 2020).
«Αυτό δημιούργησε κίνδυνο για το Ταμείο για τα έτη υποβολής αιτήσεων από το 2020 και μετά», επισημαίνει και προσθέτει ότι για τις παραπάνω αδυναμίες «θα πρέπει να επιβληθεί κατ’ αποκοπή διόρθωση 10% σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 7 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 907/2014 της Επιτροπής και τις κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των δημοσιονομικών διορθώσεων στο πλαίσιο των διαδικασιών εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση και δημοσιονομικής εκκαθάρισης των λογαριασμών – C(2015) 3675 της 8.6.2015».
Ειδικότερα, προτείνει «κατ’ αποκοπή διόρθωση 10% για τα έτη υποβολής αιτήσεων 2020 και 2022» και «κατ’ αποκοπή διόρθωση 5% για το έτος υποβολής αιτήσεων 2021 (αδυναμίες που περιορίζονται σε δύο βασικούς ελέγχους)».
Πολλαπλή συμμόρφωση Η GD AGRI θεωρεί ότι το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, σε σχέση με την πολλαπλή συμμόρφωση, επηρεάζεται από τις αδυναμίες στη λειτουργία ενός βασικού ελέγχου που αφορά το «πεδίο εφαρμογής και την ποιότητα των επιτόπιων ελέγχων».
Σημειώνει ότι «αυτό δημιούργησε κίνδυνο για το Ταμείο για τα έτη υποβολής αιτήσεων από το 2021 και μετά». Για τον εν λόγω κίνδυνο, συνεχίζει, και «σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 907/2014 και με τις κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των δημοσιονομικών διορθώσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση και δημοσιονομικής εκκαθάρισης των λογαριασμών – C(2015) 3675 της 8.6.2015», προβλέπεται «κατ’ αποκοπή διόρθωση 5%».
Αποκλεισμός από χρηματοδότηση Με λίγα λόγια και βάσει των κανονισμών, αποκλεισμός από τη χρηματοδότηση, σύμφωνα με την Κομισιόν, σημαίνει να επιβληθεί κατ’ αποκοπή διόρθωση 10% όσον αφορά τα καθεστώτα στρεμματικής ενίσχυσης, επιπλέον κατ’ αποκοπή διόρθωση 10% όσον αφορά τη συνδεδεμένη στήριξη, αλλά και επιπλέον κατ’ αποκοπή διόρθωση 5% για την πολλαπλή συμμόρφωση.
Τα ανωτέρω κατ’ αποκοπή ποσοστά είναι προσωρινά και αντιστοιχούν στις διαπιστώσεις της GD AGRI στο παρόν στάδιο της διαδικασίας. «Η δημοσιονομική διόρθωση αφορά τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου η οποία καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013. Οι διαπιστωθείσες ελλείψεις θα συνεχίσουν να αποτελούν τη βάση των δημοσιονομικών διορθώσεων που θα επιβληθούν σε σχέση με τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες μετά την περίοδο που καλύπτεται από τον έλεγχο αυτόν, έως ότου οι διαπιστωθείσες ελλείψεις παύσουν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη νομιμότητα και στην κανονικότητα των δαπανών», συμπληρώνει η Κομισιόν.