Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Στέρεψαν οι λέξεις για το χαμό που βιώνουν οι Τούρκοι και Σύριοι μετά το διπλό φονικό σεισμό που αφήνει πίσω δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες απώλειες. Ιδίως στις πρώτες σπαρακτικές εικόνες, ήταν αδύνατον να αντιληφθούμε τις ασύλληπτες διαστάσεις αυτής της τραγωδίας.
Για ακόμη μία φορά η ανθρωπότητα ήρθε αντιμέτωπη με ένα μακάβριο γεγονός, ικανό να σιωπήσει για λίγο τις όποιες διαμάχες μεταξύ μας και να θέσει σε προτεραιότητα τη διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής. Οι Καρδιτσιώτες έχοντας τη δυσάρεστη εμπειρία του «Ιανού» νωπή στη μνήμη, γνωρίζουν καλά την έννοια της προσφοράς. Έχουν βιώσει την δοτικότητα των πολιτών από κάθε σημείο της χώρας, αλλά και από το εξωτερικό, που συνέβαλαν να σταθεί αρχικά στα πόδια της η τοπική μας κοινωνία.
Σήμερα, πολίτες της Καρδίτσας ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα των τοπικών φορέων (Δήμοι, συλλογικότητες, σωματεία κ.α.) για τη στήριξη των σεισμοπαθών, συγκεντρώνουν βασικά είδη για να αποσταλούν στις πληγείσες περιοχές. Έχοντας λοιπόν, το βίωμα ενός σφοδρού καιρικού φαινομένου (Ιανός) κατανοούν ότι οποιεσδήποτε άλλες έγνοιες πέρα από την προστασία της ζωής καθίστανται πλέον αμελητέες.
Μέσα από μαρτυρίες των σεισμοπαθών Τούρκων και Σύριων, ο θάνατος και η ζωή στις σεισμόπληκτες περιοχές είναι δύο παράλληλες πραγματικότητες. Τις εντοπίζει κανείς ανάμεσα στα συντρίμμια ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων. Μια κλωστή μας χωρίζει και από τις δύο, εκεί όπου ο αριθμός των εγκλωβισμένων παραμένει μέχρι στιγμής άγνωστος. Από την μία πλευρά, το θαύμα διάσωσης ανθρώπων έπειτα από πέντε ημέρες και το άκουσμα μίας εγκλωβισμένης φωνής κάτω από τον όγκο των συντριμμιών ως αναπτέρωση του ηθικού. Από την άλλη όμως, ο κυρίαρχος θάνατος, το φαινόμενο της απώλειας, η παύση της ύπαρξής μας με ακαριαίο και αιφνίδιο τρόπο.
Παρομοίως, φέρνουμε στο νου τις στιγμές απελπισίας αποτυπωμένη στα πρόσωπα των Καρδιτσιωτών. Τότε που το 2020 μετά το πέρασμα του «Ιανού», οι περιουσίες μας καταστράφηκαν από το θολό νερό και συγκλονισμένοι πληροφορούμασταν το χαμό συμπολιτών μας από την ορμή των πλημμυρών. Σε τόσο τραγικά φαινόμενα η ανθρώπινη ιδιότητα είναι υπέρτερη όλων. Το αίσθημα αλληλεγγύης απέναντι στο συνάνθρωπό μας ενισχύεται έπειτα από ανείπωτες τραγωδίες. Μετά το πέρας της καταστροφής, ίσως δεν θα γίνουμε σοφότεροι, ούτε περισσότερο ενωμένοι μεταξύ μας.
Ωστόσο, με την ανταπόκριση των Καρδιτσιωτών, του κράτους γενικότερα και όλων των πολιτών, αποδεικνύεται ότι η στάση μας δεν συμψηφίζεται με τα ελληνοτουρκικά ζητήματα. Τόσο ο τουρκικός λαός, όσο και οι Έλληνες κατανοούν ότι διαμάχες και αντιθέσεις με υπεροψία και ανωτερότητα δεν έχουν θέση μπροστά στην εξασφάλιση της επιβίωσής μας. Μέσα από τα φονικά «χτυπήματα» της φύσης, ίσως αντιληφθούμε πως όλους μας συνδέουν οι ίδιες ανησυχίες, οι ίδιες προκλήσεις που ορισμένες φορές είναι υπεράνω των δυνατοτήτων μας.
Αλίμονο αν χρειάζεται η ανθρωπότητα τραγωδίες τεραστίων διαστάσεων για να επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητές της και να δώσει την πρέπουσα αξία στην ανθρώπινη ζωή. Κλονιζόμαστε στο άκουσμα των χιλιάδων ανθρώπινων απωλειών, αλλά αισιοδοξούμε σε κάθε χαμόγελο παιδιού που απεγκλωβίζεται σώο από τα συντρίμμια. Απόγνωση βιώναμε τους πρώτους μήνες και στην Καρδίτσα μετά τον «Ιανό». Φόβος, οργή, αλλά και αβεβαιότητα για την ανάκαμψη ή μη του τόπου, όμως κατορθώσαμε να επανέλθουμε ως κοινωνία. Ευελπιστούμε πως ακόμη κι αν χάθηκαν ολόκληρες πόλεις σε Συρία και Τουρκία, η παρουσία της ζωής να προσφέρει ξανά το έναυσμα για μία νέα αρχή, ενώ την ίδια ώρα ας μη ξεχνάμε ότι άνθρωποι εκείνων των περιοχών βίωναν ούτως ή άλλως ανθρωπιστικές κρίσεις προτού ο σεισμός γκρεμίσει τις ζωές τους.
