Η διαχείριση κρίσεων (crisis management) ποτέ δεν υπήρξε για πολιτικούς ηγέτες τόσο σημαντικός παράγοντας στην πορεία τους, όσο τους τελευταίους 18 μήνες με την πανδημία και την κλιματική κρίση να σαρώνουν κάθε γωνιά του πλανήτη. Με εξαίρεση ίσως τους πολέμους και ιδιαίτερα το Β’ παγκόσμιο πόλεμο, όπου αναδείχτηκε ως πρωθυπουργός της νίκης ο Ουΐνστον Τσόρτσιλ, για να ακολουθήσει τη μοίρα που έχουν όλοι οι πολιτικοί ηγέτες, να χάσει τις επόμενες εκλογές, όπως συνέβη και στη χώρα μας με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, παρότι δημιουργούσε την Ελλάδα των «πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων».
Όμως σε περιόδους ειρήνης κανένας δεν ανέμενε οι κρίσεις να είναι τόσο «πυκνές» όσο το τελευταίο διάστημα. Ο Τραμπ δεν έχασε τις εκλογές από το «black lives matter» αλλά από τη λανθασμένη διαχείριση της πανδημίας, που πέρα από την υγειονομική οδήγησε και σε οικονομική κρίση την υπερδύναμη. Ο Μακρόν έχει παρόμοια προβλήματα με το κίνημα των αντεμβολιαστών και τις διαδηλώσεις να γιγαντώνονται, ενώ αντιμετωπίζει και μία φονική πυρκαγιά τα τελευταία 24ωρα στο Σαιν Τροπέ. Και τώρα ήρθε το φιάσκο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, με τις δυνάμεις της αγοράς να παρακολουθούν για πρώτη φορά την υπερδύναμη να δηλώνει ανίσχυρη και την ανθρωπότητα να ανησυχεί για την ανθρωπιστική κρίση που αναμένεται(;) να προκαλέσουν οι Ταλιμπάν με πιθανή γενοκτονία.
Το έχουν επαναλάβει στο παρελθόν οι ΗΠΑ όταν εγκατέλειπαν τους συμμάχους τους στο νότιο Βιετνάμ και την Καμπότζη και η ταινία «killing fields» μας το υπενθυμίζει (η γενοκτονία των Καμποτζιανών από τους «ερυθούς Χμερ» είναι παροιμιώδης). Όμως τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά, τα social media μεταδίδουν με μεγαλύτερη ταχύτητα και ευκολία τις σοκαριστικές εικόνες ανθρώπων να πέφτουν στο κενό από τα αμερικανικά μεταγωγικά αεροσκάφη και σίγουρα η δημοτικότητα του νέου πλανητάρχη Τζο Μπάιντεν δεν βρίσκεται και στα καλύτερά της…
Ενώ λοιπόν ότι γίνεται στην τελευταία γωνιά του πλανήτη πλέον αποτελεί οικεία εικόνα, ο πλανήτης οδηγείται σε μία εσωστρέφεια με πολιτικές προστατευτισμού, που δεν φανταζόταν κανείς όταν πριν από μερικά χρόνια «κάλπαζε» η οικονομική παγκοσμιοποίηση. Και ερχόμαστε στα δικά μας. Την περασμένη εβδομάδα σε δύο απανωτές εξαγγελίες- συνεντεύξεις του, ο Έλληνας πρωθυπουργός, αφού πρώτα ζήτησε συγγνώμη για την οικολογική καταστροφή στη χώρα, ανέφερε πως είχε να αντιμετωπίσει μία σειρά από κρίσεις η Ελλάδα, όπως την ασύμμετρη απειλή στον Έβρο (η οποία επανέρχεται μετά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν), την πανδημία, την Τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και τώρα την κλιματική κρίση που πριν τον πύρινο όλεθρο είχε διαλύσει την παραγωγική βάση της χώρας, με πλημμύρες, παγετούς και χαλαζοπτώσεις.
Η χώρα επί της ουσίας είναι ανοχύρωτη, όχι μόνο από τις θεομηνίες ή το σμπαράλιασμα της αγοράς από την πανδημία, αλλά και από τις εξωτερικές και οικονομικές προκλήσεις, αφού δεν έχει κατορθώσει να κατοχυρώσει ένα παραγωγικό μοντέλο που θα τη βοηθούσε να ανταπεξέλθει σε αυτή την οικονομική εσωστρέφεια επιτυχώς. Αν αποδειχτεί ο πρωθυπουργός καλός μάνατζερ στη διαχείριση κρίσεων, αυτό δεν θα είναι μόνο προς όφελος του ιδίου και της κυβέρνησής του, αλλά και της χώρας. Γιατί τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Η κλιματική κρίση, που πιθανό να ενταθεί με πλημμυρικά φαινόμενα από τα «γυμνά» πλέον από δάση βουνά μας, το τέταρτο κύμα το οποίο έχουμε ήδη «καβαλήσει» πριν έρθει το φθινόπωρο, οι πιέσεις στα σύνορά μας από τους πρόσφυγες του Αφγανιστάν που αυτή τη φορά όπως όλα δείχνουν δεν θα είναι μόνο από την Τουρκία, αλλά και από Αλβανία και Σκόπια, που δέχτηκαν να τους φιλοξενήσουν, όλα είναι εις βάρος μας.
Μόλις τελειώσει η ανεμελιά του Αυγούστου, μας περιμένει ως Θεσσαλία με την αγροτική οικονομία της διαλυμένη από τις θεομηνίες, ως χώρα και ως υφήλιο ένας πολύ δύσκολος χειμώνας. Η κυβέρνηση οφείλει να ζητήσει πολιτική συναίνεση, αφού υπάρχουν αστοχίες στη διαχείριση αυτών των κρίσεων, όπως και επιτυχίες, αλλά τα δύσκολα είναι μπροστά μας και η ενότητα είναι απαραίτητη. Αλλά στο τέλος αυτή θα κληθεί «να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά». Η πολιτική συναίνεση άλλωστε δεν αποτελούσε για κανένα πολιτικό χώρο στην Ελλάδα προνομιακό πεδίο και κάπως έτσι αντί για ένα φτάσαμε να υποστούμε τρία μνημόνια…
Η διαχείριση κρίσεων λοιπόν δεν είναι μόνο επικοινωνιακός σχεδιασμός επί χάρτου. Είναι και αυτός πολύτιμος, αλλά με το 50% των πολιτών ανεμβολίαστους, δεν θα λέγαμε ότι και σε αυτό το πεδίο δόθηκαν επιτυχείς εξετάσεις. Τα πράγματα λοιπόν ας μην τρέφουμε αυταπάτες ζορίζουν. Και όπως λέει και ένα αμερικάνικο ρητό του Βενιαμίν Φραγκλίνου: When the going gets tough, the tough get going. (μτφ. Όταν τα πράγματα ζορίζουν, προχωρούν οι …ζόρικοι).
