Γιατί η Ευρώπη μιλάει τόσο πολύ για πόλεμο: Η Βαλτική, το ΝΑΤΟ και οι μεγάλες προκλήσεις

Οι προετοιμασίες για ένα πόλεμο στην Ευρώπη φαίνεται να κερδίζουν έδαφος έναντι της ειρήνης καθώς πέρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που προσπαθεί να χτίσει την άμυνά της βάζοντας βαθειά το χέρι στην τσέπη βόρειες χώρες που βρίσκονται πιο κοντά στο μέτωπο της Ρωσίας με την Ουκρανία, αλλά και το ίδιο το ΝΑΤΟ προετοιμάζονται για κάθε ενδεχόμενο.

Αποκαλυπτικές του κλίματος είναι οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Άμυνας και του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου της Πολωνίας.

Ο Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι είναι πιθανή μία σύγκρουση ΝΑΤΟ και Ρωσίας μπορεί να συμβεί πριν από το 2029 αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «ορισμένοι στρατιωτικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι ήδη ζήσαμε το τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι».

Ο ίδιος αποκάλυψε ότι η Γερμανία βρίσκεται ήδη σε φάση προετοιμασίας ενώ δήλωσε ότι η χώρα του είναι «έτοιμη να σκοτώσει Ρώσους στρατιώτες, αν δεχθεί επίθεση».

Polish soldier EU Tank military defense rearm
Πολωνοί στρατιώτες (ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ)

AP Photo/Michal Dyjuk

Σε «προπολεμική φάση» είναι και η Πολωνία σύμφωνα με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου της χώρας, Βίσλαβ Κούκουλα ο οποίος κατηγόρησε τη Ρωσία ότι ήδη στήνει μηχανισμούς υπονόμευσης και σαμποτάζ, με στόχο να διαρρήξει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και να προετοιμάσει το έδαφος για πιθανή επίθεση.

Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή (16/11) καταστράφηκε εντελώς σιδηροδρομική γραμμή στην Πολωνία που μετέφερε βοήθεια στην Ουκρανία με τις Αρχές να κάνουν λόγο για δολιοφθορά και να δείχνουν προς τη Μόσχα.

Ανησυχητική είναι επίσης και η επίθεση από ρωσικό drone σε τουρκικό τάνκερ που μετέφερε 4.000 τόνους υγραερίου, στο λιμάνι της Οδησσού η οποία είχε σαν αποτέλεσμα να εκκενωθούν τρία χωριά στη Ρουμανία.

Η περιοχή της Βαλτικής που θα μπορούσε να βρεθεί στο στόχαστρο της Μόσχας

Ένα από τα επικρατέστερα σενάρια σύμφωνα με αναλυτές είναι ότι η Μόσχα θα μπορούσε να επιχειρήσει να καταλάβει εδάφη στις χώρες της Βαλτικής ήδη από το επόμενο έτος, με στόχο την ενίσχυση της διαπραγματευτικής της θέσης με τις ΗΠΑ.

Ένας πιθανός στόχος θα μπορούσε να είναι ο Διάδρομο Σουβάλκι – μια στενή λωρίδα γης μεταξύ της Λευκορωσίας και του ρωσικού θύλακα του Καλίνινγκραντ, που συνδέει την Πολωνία και τη Λιθουανία.

Ο διάδρομος θεωρείται ευρέως ως το πιο ευάλωτο σημείο των χωρών της Βαλτικής, καθώς είναι η μόνη χερσαία οδός που συνδέει την περιοχή με την υπόλοιπη ηπειρωτική Ευρώπη.

«Η Ρωσία θα μπορούσε να πραγματοποιήσει] μια περιορισμένη επιχείρηση με κάποια γρήγορα αποτελέσματα για να θέσει το ΝΑΤΟ σε πολύ δύσκολη θέση και στη συνέχεια να το χρησιμοποιήσει αυτό για να διαπραγματευτεί τους όρους μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία», δήλωσε ο στρατιωτικός αναλυτής Σεργκέι Άουσλεντερ στο Current Time.

«Η κατάληψη ενός κομματιού εδάφους του ΝΑΤΟ, όπως ο διάδρομος Σουβάλκι, για παράδειγμα, θα έλυνε επίσης το πρόβλημα της χερσαίας τροφοδοσίας του Καλίνινγκραντ».

Ο διάδρομος Σουβάλκι, μια έκταση γης γύρω από τα λιθουανοπολωνικά σύνορα, περιγράφεται συχνά ως η αχίλλειος πτέρνα του ΝΑΤΟ. Πριν από αρκετά χρόνια, το Politico τον χαρακτήρισε «το πιο επικίνδυνο μέρος στη Γη».

Το ΝΑΤΟ έχει αυξήσει την προσοχή του στην περιοχή και πραγματοποιεί τακτικές ασκήσεις εκεί, αλλά ορισμένοι αναλυτές παραμένουν αμφίβολοι ότι αυτό είναι αρκετό.

«Υπάρχουν περίπου 10.000 στρατεύματα του ΝΑΤΟ που σταθμεύουν στις χώρες της Βαλτικής σήμερα. Αυτό δεν είναι τίποτα, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια ολοκληρωμένη εισβολή», σημειώνει με τη σειρά του ο στρατιωτικός αναλυτής Γκριγκόρι Ταμάρ.

Αν μιλάμε για μια «ειδική επιχείρηση», αυτές οι βάσεις θα μπορούσαν απλώς να αποκλειστούν.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιούσαν κάποιο είδος ηρωικής ανατροπής για να υπερασπιστούν οποιονδήποτε εκεί. Στην καλύτερη περίπτωση, θα αμύνονταν οι ίδιοι», τονίζει.

Οι μεγάλες προκλήσεις για το ΝΑΤΟ

Αν και η πρόθεση των Ευρωπαίων και του ΝΑΤΟ να πολεμήσουν, αν χρειαστεί, με τη Ρωσία είναι δεδομένη τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση καθώς δεν αρκεί μόνο ένας μεγάλος στρατός, ούτε υπερσύγχρονα όπλα αν δεν μπορούν να φτάσουν γρήγορα στο πεδίο της μάχης.

Οι ετοιμόρροπες γέφυρες, τα ασύμβατα σιδηροδρομικά μέτρα και η δαιδαλώδης γραφειοκρατία παραμένουν σημαντικά εμπόδια στη μεταφορά στρατιωτικών πόρων σε όλη την Ευρώπη.

Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Γαλλία δεν μπόρεσε να στείλει άρματα μάχης στη Ρουμανία μέσω της συντομότερης χερσαίας διαδρομής μέσω Γερμανίας και αντ’ αυτού αναγκάστηκε να τα στείλει μέσω της Μεσογείου, όπως αναφέρουν οι Financial Times.

Αυτό σημαίνει ότι είναι επιβεβλημένη η γρήγορη μεταφορά στρατευμάτων, εξοπλισμού και πυρομαχικών από τη Δύση – όπου εδρεύει το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεων του ΝΑΤΟ – στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας.

Με τα τωρινά δεδομένα, θα χρειαστούν περίπου 45 ημέρες για να μετακινηθεί ένας στρατός από τα στρατηγικά λιμάνια στη Δύση σε χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία ή την Ουκρανία, εκτιμούν αξιωματούχοι της ΕΕ καθώς ετοιμάζονται να δημοσιεύσουν μια νέα πρόταση για την «στρατιωτική κινητικότητα». Στόχος, όπως είπαν, ήταν να μειωθεί αυτός ο χρόνος σε πέντε ή και τρεις ημέρες, όπως αποκάλυψαν αξιωματούχοι.

Ο Αλεξάντερ Σόλφρανκ, Γερμανός υποστράτηγος υπεύθυνος για την προετοιμασία του έθνους του δήλωσε ότι κάθε στοιχείο πρέπει να λειτουργεί «σαν ελβετικό ρολόι».

Στόχος, είπε, θα ήταν να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής στη Μόσχα, λέγοντας:

«Ξέρουμε τι ετοιμάζετε και είμαστε έτοιμοι. Κοιτάξτε, είμαστε εδώ».

Αρκεί βέβαια να αναγνωριστεί ο κινδυνος. Όταν η Ρωσία συγκέντρωσε στρατεύματα και όπλα στα σύνορα με την Ουκρανία τους μήνες που προηγήθηκαν της εισβολής του 2022, ορισμένοι δυτικοί ηγέτες ήταν σκεπτικοί για το αν ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα έδινε την εντολή για εισβολή.

«Πόσο γρήγορα μπορούμε να προσδιορίσουμε τι αρχίζουν να κάνουν;» διερωτάται ο Αμερικανός στρατηγός Μπεν Χότζες.

«Μετά είναι η ταχύτητα λήψης αποφάσεων. Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων λένε ότι πρέπει να κινητοποιηθούμε, να αποσύρουμε πυρομαχικά από τις αποθήκες. Ο χρόνος τρέχει και θέλετε να κάνετε κάτι πριν επιτεθούν οι Ρώσοι», τονίζει.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει επίσης να συμφωνήσουν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ σχετικά με τη φύση της απειλής και την κατάλληλη απάντηση του ΝΑΤΟ. Μόλις εξασφαλιστεί η έγκριση του ΝΑΤΟ, θα ξεκινήσει η μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού προς τα ανατολικά.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις πρόκεται για περίπου 200.000 στρατιώτες, περίπου 1.500 άρματα μάχης και περισσότερα από 2.500 άλλα τεθωρακισμένα που θα πρέπει να σταλούν από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη.

NATO BATIKH THALASSA
Αποστολή του ΝΑΤΟ στη Βαλτική Θάλασσα

AP Photo/Virginia Mayo

Μία από τις παράξενες ιδιορρυθμίες της μετακίνησης στρατευμάτων προς τα ανατολικά είναι ότι θα διασχίζουν χώρες που δεν βρίσκονται σε πόλεμο, πράγμα που σημαίνει ότι οι αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους τελωνειακούς κανόνες και τους νόμους.

«Εάν υπάρχει ένας πραγματικός πόλεμος που έχει κηρυχθεί ως τέτοιος, όλα αυτά τα γραφειοκρατικά εμπόδια καταρρέουν», δήλωσε ο Γιάνικ Χάρτμαν, αναπληρωτής ερευνητής στο Κολλέγιο Άμυνας του ΝΑΤΟ στη Ρώμη. «Αλλά αν αυτό κηρυχθεί, είμαστε ήδη πολύ αργά. Αυτό είναι το κρίσιμο σημείο… Δεν πρόκειται ακόμη για κατάσταση πολέμου».

Πηγή: cnn.gr