Η μέση λύση των κοντέινερ και ανησυχία για το «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»

ΕΓΚΑΘΙΣΤΑΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΟΝ «ΠΛΗΓΩΜΕΝΟ» ΔΗΜΟ ΠΑΛΑΜΑ Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

Η συζήτηση γύρω από τις αποκαταστάσεις των ζημιών και την κατασκευή νέων οικιών θα μας απασχολεί για ένα μακρύ διάστημα, μέχρι έως ότου οι πληγέντες του Νομού αποζημιωθούν δίκαια και όσο το δυνατόν ταχύτερα. Εστιάζουμε κυρίως στις διαδικασίες αποζημίωσης, οι οποίες χρειάζεται να συνοδεύονται από ταχύτητα, ευελιξία, αλλά και αποφυγή γραφειοκρατικών εμποδίων με απώτερο σκοπό την επαναφορά μιας στοιχειώδους ομαλότητας στις ζωές των ατόμων.

Τα μηνύματα όμως, που έρχονται εδώ και χρόνια από τις σεισμόπληκτες περιοχές του Δαμασίου Λάρισας και του Αρκαλοχωρίου Ηρακλείου, μαρτυρούν μια εικόνα διαρκούς εσωστρέφειας, προβληματισμού και απόγνωσης.

Συγκεκριμένα, κυριαρχεί το αίσθημα εγκατάλειψης, καθώς έχουν περάσει πάνω από 2,5 χρόνια από τους σεισμούς στο Δαμάσι (6,3 Ρίχτερ) και στο Αρκαλοχώρι (5,8 Ρίχτερ). Ο λόγος είναι ότι εδώ και τρία σχεδόν χρόνια αρκετοί κάτοικοι των δύο περιοχών εξακολουθούν να ζουν σε κοντέινερ, τα οποία εξ αρχής προορίζονταν για προσωρινές, μέσες λύσεις αλλά όπως κανείς γνωρίζει στην Ελλάδα «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού».

Κοντέινερ εγκαθίστανται και στις πλημμυρόπληκτες περιοχές του Παλαμά. Τουλάχιστον για αρχή, καλώς και θα αξιοποιηθούν από τις τοπικές αρχές. Ο χειμώνας είναι ήδη εδώ. Η διαμονή κατοίκων στο Δημοτικό Σχολείο του Μάρκου ή στην εκκλησία του Βλοχού είναι ένα θλιβερό γεγονός που δεν μας τιμά ως ανθρώπους και κοινωνία, καθώς μερικοί ύστερα από τρεις μήνες βρίσκουν καταφύγιο σε αυτά τα δύο μέρη. Από την άλλη, η συγκατοίκηση οικογενειών με πληγέντες είναι σε κάποιες περιπτώσεις ζόρικη, και ούτως ή άλλως ο ξεχωριστός χώρος για τον καθένα κρίνεται απαραίτητος. Οπότε η λύση των κοντέινερ, έστω κι αν μας προβληματίζει για το μακροπρόθεσμο μέλλον, αποτελεί ένα ρεαλιστικό ενδεχόμενο αφού μέχρι στιγμής έχουν γίνει 50 αιτήματα προς το Δήμο από πλημμυροπαθείς οικογένειες, προκειμένου να τα διεκδικήσει από το αρμόδιο Υπουργείο. Έως τώρα, έχουν φθάσει στην περιοχή του Παλαμά 15 κοντέινερ και αναμένονται κι άλλα προσεχώς, όπως γνωστοποιήθηκε από τη Δημοτική Αρχή στο πρόσφατο συμβούλιο.

Ωστόσο, εκφράζουμε και τον προβληματισμό μας σχετικά με τα κοντέινερ, διότι στις περιοχές του Δαμασίου και του Αρκαλοχωρίου ξεπέρασαν κατά πολύ την έννοια του «προσωρινού χώρου» διαμονής. Μετατράπηκαν εκεί -θέλοντας και μη από κατοίκους- σε μόνιμες εστίες, όπου κάθε γονιός και παιδί δημιουργούν πλέον νέες εμπειρίες, σχηματίζουν όνειρα ή βιώνουν καθημερινά αναποδιές σε αυτά τα μόλις λίγα τετραγωνικά μέτρα που ζουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι σεισμόπληκτοι κάτοικοι του Δαμασίου θα περάσουν τα τρίτα τους Χριστούγεννα σε κοντέινερ, καθώς η αποκατάσταση των κατοικιών και η κατασκευή νέων οικιών προχωρούν με ασύλληπτα αργά βήματα. Για άλλη μία φορά, κάτοικοι παγιδευμένοι στη γραφειοκρατία, οι εξελίξεις στον έλεγχο φακέλων των πληγέντων καθυστερούν, ενώ και τα αρμόδια Υπουργεία προς γνώσης της δυσχερούς αυτής κατάστασης δεν επισπεύδουν τις διαδικασίες. Λόγω της στάσιμης εικόνας σε Δαμάσι και Αρκαλοχώρι, που ευχόμαστε να αλλάξει άμεσα προς το καλύτερο, φέρνουμε δίπλα στις δύο αυτές περιπτώσεις τους πλημμυρόπληκτους του Νομού μας, οι οποίοι βρίσκονται με κατεβασμένο το βλέμμα και πληγωμένη την περηφάνια, όπως εκείνοι οι άνθρωποι πριν τρία σχεδόν χρόνια.

Απευχόμαστε να οδηγηθούμε σε αυτή την αδιέξοδο. Να βλέπουμε λοιπόν τη ζωή να περνάει μέσα από τα σπίτια – κουτιά και να φθάνουμε σε σημείο να ζητάμε αυτονόητες παρεμβάσεις ώστε να επανέλθει η γενικότερη σιγουριά και το χαμόγελο που έσβησαν μετά τις πλημμύρες. Όπως κατανοούμε μετά τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού την Παρασκευή έξω από το καφενείο στη Μεταμόρφωση, θα προχωρήσει η μετεγκατάσταση του χωριού σε νέα, κατάλληλη περιοχή εντός του Δήμου Παλαμά. Το κατά πλειοψηφία αίτημα των κατοίκων της πληγωμένης κοινότητας έγινε δεκτό από την κυβέρνηση, και αναμένεται να πληροφορηθούμε σύντομα σχετικά με την περίπτωση του εξίσου σοβαρά πληγωμένου Βλοχού. Αυτή η εξέλιξη συνοδεύτηκε με ικανοποίηση από τους κατοίκους της Μεταμόρφωσης, αλλά από τη θεωρία στην πράξη απέχουμε αρκετά, και χρειάζεται υπομονή (και επιμονή) ώστε να αρχίσει να κατασκευάζεται η νέα κοινότητα.

Μέχρι τότε, θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα κοντέινερ που είναι σημαντική λύση επί της παρούσης, να μη γίνουν μόνιμες εστίες διαμονής, εικόνες που ήδη μάς ανησυχούν προερχόμενες από το Δαμάσι και το Αρκαλοχώρι. Διερωτόμαστε λοιπόν, αφού η ζωή των κατοίκων σε εκείνες τις περιοχές έπαψε να θυμίζει εκείνη προ των καταστροφικών σεισμών, πως θα μπορέσουμε εμείς ως περιοχή να ανακάμψουμε άμεσα και αποτελεσματικά;

Η ποιότητα ζωής μας αφορά όλους ανεξαιρέτως, και οι άνθρωποι όλων των πληγεισών περιοχών στην Ελλάδα πρέπει να πάρουν στα χέρια τους ό,τι πολυτιμότερο έχασαν από τις ακραίες καταστροφές. Είτε είναι από σεισμούς είτε από πλημμυρικά φαινόμενα, η ανάγκη για επαναφορά της ασφάλειας αποτελεί το κυρίαρχο και δίκαιο αίτημα.