Μέσα σε τρεις μήνες θα πρέπει η χώρα μας θεωρητικά να έχει ολοκληρώσει τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, ώστε από το 2025 να κατευθύνονται οι επιδοτήσεις με δικαιότερο τρόπο προς τους κτηνοτρόφους.
Σε διαφορετική περίπτωση η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με πρόστιμα ύψους 450 εκατ. ευρώ τα οποία και θα σβηστούν από τις κοινοτικές ενισχύσεις των παραγωγών. Να σημειωθεί ότι η υλοποίηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης αποτελεί κοινοτική υποχρέωση από το 2015, ενώ στο διάστημα αυτών των χρόνων μόνο οι περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας είχαν προχωρήσει τη διαδικασία, η οποία όμως διεκόπη λόγω ενστάσεων.
Πώς θα επηπεραστούν οι επιδοτήσεις των κτηνοτρόφων
Εφόσον ολοκληρωθούν τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης και με τον όρο πως θα μπορέσει να γίνει μία ακριβής καταγραφή του ζωικού κεφαλαίου που διατηρούν οι κτηνοτρόφοι, θα πράγματοποιηθεί και η ανακατανομή των βοσκοτόπων, ανάλογα με την περιοχή και τη βοσκοϊκανότητα σε Ζωικές Μονάδες (ΖΜ).
Δηλαδή, με λίγα λόγια, ένα στρέμμα βοσκότοπου μπορεί να «σηκώνει» 1,5 Ζωική Μονάδα και ένα στρέμμα σε μία άλλη περιοχή 0,5 Ζωικές Μονάδες. Έτσι, ένας κτηνοτρόφος για παράδειγμα που διατηρεί 1,5 Ζωική Μονάδα που αντιστοιχεί σε 10 ενήλικα αιγοπρόβατα, στην πρώτη περίπτωση θα λάβει 1 στρέμμα και στη δεύτερη περίπτωση 3 στρέμματα. Γίνεται λοιπόν προφανές ότι επηρεάζονται έτσι διάφορες επιδοτήσεις όπως:
-Η εξισωτική αποζημίωση.
-Το τσεκ (αν έχει και τα δικαιώματα να τα ντύσει τα επιπλέον στρέμματα) και η αναδιανεμητική ενίσχυση.
-Επιδοτήσεις αγροπεριβαλλοντικών που συνδέονται με τον επιλέξιμο βοσκότοπο όπως είναι η επιδότηση για τη βιολογική κτηνοτροφία.
-Η επιδότηση νεαρής ηλικίας εφόσον πρόκειται για κτηνοτρόφο κάτω των 40 ετών που μπήκε στο επάγγελμα προ πενταετίας.
Επιπλέον, με τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης θα γίνει δυνατή η πρόβλεψη καλύτερων και πιο ορθολογικών οικολογικών σχημάτων (eco-schemes) για τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι έχουν ως μόνη ρεαλιστική επιλογή προς το παρόν την ένταξή τους στη διατήρηση της βιολογικής κτηνοτροφίας.
Το ζήτημα με τα προγράμματα που «τρέχουν» εντός του έτους
Εδώ βέβαια εγείρονται και άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα προγράμματα που ήδη έχουν «τρέξει» και μένει να φανεί πώς θα τα διαχειριστούν οι αρμόδιες αρχές. Για παράδειγμα το Νοέμβριο αναμένεται να προκηρυχθεί το πρόγραμμα Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας.
Σε αυτό οι κτηνοτρόφοι θα κάνουν αίτηση με βάση τα βοσκοτόπια που έχουν φέτος στην κατοχή τους.
Του χρόνου όμως, θεωρητικά πάντα, θα αλλάξει η κατανομή των βοσκοτόπων με βάση τα πραγματικά δεδομένα σύμφωνα με τα διαχειριστικά σχέδια. Εδώ λοιπόν τίθεται το ερώτημα τι θα γίνει με τις επιδοτήσεις των κτηνοτρόφων αυτών. Θα μειωθούν ανάλογα τη νέα μοιρασιά, ή θα μείνουν ως έχουν. Να αυξηθούν πάντως δεν πρόκειται.
Εναλλακτική εφαρμογή
-Τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης βασίζονται στο Νόμο 4351/2015 «Βοσκήσιμες Γαιές Ελλάδας», όπου αναφέρονται λεπτομέρειες για την εκπόνησή τους. Σύμφωνα λοιπόν με το Άρθρο 3 του Νόμου:
-Η διάρκεια ισχύος των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ορίζεται σε επτά (7) έτη μετά την έγκρισή τους.
Μετά την παρέλευση της επταετίας τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης αναθεωρούνται και εγκρίνονται εκ νέου. Στην περίπτωση εκδήλωσης φυσικής καταστροφής ή άλλης αιτίας, τα σχέδια αναθεωρούνται και εγκρίνονται εντός χρονικού διαστήματος ενός (1) έτους από τη διαπίστωση αυτής από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
-Εντός των βοσκήσιμων γαιών επιτρέπονται εγκαταστάσεις ζώων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του ν. 4056/2012 (Α’ 52), καθώς και ποτίστρες ζώων, μικρές ομβροδεξαμενές και επεμβάσεις που δεν αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του τοπίου και οι οποίες προβλέπονται από τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης για την εξυπηρέτηση των κτηνοτρόφων, της λειτουργίας των βοσκήσιμων γαιών και την ευζωία των ζώων.
-Με τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης καθορίζονται και οι θερινές βοσκήσιμες γαίες τις οποίες χρησιμοποιεί, ο κάθε νόμιμα μετακινούμενος κτηνοτρόφος.
