Με το 5ο πανελλήνιο συνέδριο της Διεπαγγελματικής Βάμβακος που έγινε την περασμένη εβδομάδα στην Καρδίτσα γίναμε σοφότεροι σε ότι αφορά σημαντικές εξελίξεις για το μέλλον της καλλιέργειας στη χώρα και, στη Θεσσαλία
Πρώτα- πρώτα καταλάβαμε ότι το πρόγραμμα της επιπλέον ενίσχυσης με 31,5 ευρώ το στρέμμα από τη δέσμευση άνθρακα θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2026 με έτος αναφοράς το 2025 και οι παραγωγοί θα λάβουν προκαταβολή αυτής της επιδότησης στις αρχές του 2027.
Το δεύτερο που ίσως είναι και το πιο οδυνηρό σχετίζεται με της συνδεδεμένη ενίσχυση (ειδική βάμβακος) που φέτος θα είναι περί τα 73 με 74 ευρώ ανά στρέμμα και αναμένεται να πιστωθεί στους λογαριασμούς των δικαιούχων μέχρι την Παρασκευή 27 Μάρτη σύμφωνα με τα όσα διαρρέει ο ΟΠΕΚΕΠΕ και για τους Θεσσαλούς παραγωγούς μάλιστα καταργήθηκε φέτος το στρεμματικό πλαφόν.
Ο συγκεκριμένος φάκελος που στηρίζεται στο λεγόμενο πρωτόκολλο 4 της σύνδεσης της Ελλάδας με την τότε ΕΟΚ το 1981 (τη διαπραγμάτευση είχε κάνει ο αείμνηστος Γιάγκος Πεσματζόγλου), όπως ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης λήγει το 2027.
Γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να ετοιμαστεί νέος και να γίνει αποδεκτός από την Κομισιόν με επαρκή αιτιολόγηση και τεκμηρίωση, γιατί ουδείς γνωρίζει ποιο θα είναι το δημοσιονομικό περιβάλλον που θα διέπει τότε των Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία επιχειρεί να δεσμεύσει σημαντικά κονδύλια από τον προϋπολογισμό της και για την άμυνα (150 δις ευρώ που με τη μόχλευση θα φτάσουν τα 800 δις ευρώ σύμφωνα με τα όσα δήλωσε πρόσφατα η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φοντερλάϊνεν).
Το σημαντικότερο όλων ωστόσο είναι ότι ακόμη και με αυτό το προνομιακό καθεστώς των επιδοτήσεων η καλλιέργεια αρχίζει να εγκαταλείπεται σταδιακά από τους αγρότες στη Θεσσαλία αφού την κρίνουν ασύμφορη με αυτά τα επίπεδα τιμών και αυτά τα κόστη παραγωγής (ειδικά το κόστος του νερού στην Ανατολική Θεσσαλία καθίσταται απαγορευτικό).
Το πρώτο λοιπόν που θα πρέπει να δει η πολιτεία είναι πως θα μειώσει αυτό το κόστος παραγωγής σε ότι αφορά το κόστος νερού που για την ανατολική Θεσσαλία είναι το ενεργειακό κόστος άντλησής του από μεγάλα βάθη μέσω γεωτρήσεων.
Άρα κρίνεται απαραίτητο να προχωρήσουν τα μεσαία φράγματα και φυσικά το έργο της μεταφοράς νερού από τον Αχελώο στη θεσσαλική πεδιάδα αφενός….
Και αφετέρου να προχωρήσει ένα γενναίο πρόγραμμα στα σχέδια βελτίωσης για την περιοχή της Καρδίτσας για τη στάγδην άρδευση ώστε να μειωθεί και η κατανάλωση και το κόστος άρδευσης με δεδομένο ότι κάποια στιγμή από τον ΟΔΥΘ αναμένεται να γίνεται χρέωση με το κυβικό μέσω υδρόμετρων στα χωράφια αφού θα έχει προχωρήσει και το δίκτυο κλειστών αγωγών του ΤΟΕΒ Ταυρωπού
Το δεύτερο έχει να κάνει με την οργάνωση του ίδιου του προϊόντος ώστε να λαμβάνει την προστιθέμενη αξία που του αναλογεί γιατί με κόστη πάνω από 70 με 75 λεπτά το κιλό και τρέχουσες εισροές μαζί με την ειδική στα 65 με 67 λεπτά το κιλό, ο λογαριασμός δεν βγαίνει.
‘Ένα θετικό παράδειγμα μας έρχεται από τα Φάρσαλα όπου μέσω της ομάδας παραγωγών «Cotton Farsala» πέτυχαν συμφωνία, με γνωστό Γαλλικό εμπορικό οίκο για να λαμβάνουν τιμές πολύ πιο πάνω από τις τρέχουσες με προστιθέμενη αξία για τουλάχιστο 10 έως 15.000 στρέμματα που καλλιεργούνται τα τελευταία χρόνια με πιστοποιητικό αναγεννητικής γεωργίας , ενώ το επόμενο στάδιο που επεξεργάζονται για την επίτευξη ανάλογων συμφωνιών είναι το μακρόϊνο βαμβάκι βιολογικής γεωργίας .
Ειδικά το βιολογικό βαμβάκι επειδή έχει και μικρότερες απαιτήσεις άρδευσης ίσως να είναι και λύση για περιοχές με πρόβλημα άρδευσης . Να σημειωθεί ότι Φάρσαλα και Σοφάδες αλλά και Βόρεια Φθιώτιδα υποτίθεται ότι αρδεύονται από τον ταμιευτήρα Σμοκόβου ο οποίος φέτος είναι άκρως ελλειμματικός.
Και φυσικά το μεγάλο στοίχημα, όπως ανέφερε και ο συντοπίτης υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας είναι οι Ευρωπαίοι να ντύνονται από ευρωπαϊκό βαμβάκι (επί της ουσίας ελληνικό) γιατί έχει όλα τα πιστοποιητικά ποιότητας, σεβασμού στον περιβάλλον, χωρίς παιδική εργασία και κυρίως είναι το μοναδικό παγκοσμίως Μη Γενετικά Τροποποιημένο.
Μόνο λοιπόν αν υπάρξει ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω παραγόντων θα συνεχίσει να έχει μέλλον η καλλιέργεια του βαμβακιού στη Θεσσαλία. Διαφορετικά αυτή την εικόνα με τον κάμπο να έχει πρασινίσει φέτος καθώς μπαίνουμε στην άνοιξη από στάρια θα τη βλέπουμε διαρκώς στο μέλλον. Και ως γνωστόν όπως λέει μια γνωστή παροιμία «αν δεις πολλά στάρια στον κάμπο έρχεται φτώχεια…»