Προσαρμογή παραγωγής σε ζήτηση και κλιματική αλλαγή συστήνει η ομάδα υψηλού επιπέδου για τον οίνο της Ε.Ε.
Η προσαρμογή της οινοπαραγωγής στην ζήτηση, στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στις λοιπές κρίσεις που συνοδεύουν τις αγορές, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, σε σειρά συστάσεων που εξέδωσε η ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική για τον οίνο, με στόχο τη διασφάλιση του αμπελοοινικού τομέα της ΕΕ.
Οι εν λόγω συστάσεις εγκρίθηκαν από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και κοινοποιήθηκαν σε εκπροσώπους βασικών οργανώσεων ενδιαφερόμενων μερών κατά την τελική συνεδρίαση της ομάδας. Η ομάδα καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογήσει πώς και πότε αυτές οι προτάσεις μπορούν να ενσωματωθούν στο πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για τον αμπελοοινικό τομέα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη στήριξης των οινοπαραγωγών και των περιφερειών σε ολόκληρη την Ευρώπη προκειμένου να προσαρμοστούν σε ένα δύσκολο μέλλον.
Ο Επίτροπος Hansen παρέστη στην τελευταία συνεδρίαση και διατύπωσε τελικές παρατηρήσεις υπογραμμίζοντας τη σημασία των συστάσεων και των συνεργατικών προσπαθειών της Ομάδας.
Αναλυτικότερα, σε σχετική ανακοίνωση αναφέρεται πως οι συστάσεις της ομάδας συνίστανται σε μια σειρά στοχευμένων δράσεων πολιτικής για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο αμπελοοινικός τομέας και επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς τομείς:
-ευθυγράμμιση της οινοπαραγωγής με τη ζήτηση,
-ενίσχυση της ανθεκτικότητας στις προκλήσεις της αγοράς και του κλίματος και
-προσαρμογή στις τάσεις για την αξιοποίηση νέων ευκαιριών στην αγορά.
Πρώτον, οι συστάσεις αναγνωρίζουν την ισχύ και το υψηλό δυναμικό των υφιστάμενων μέσων πολιτικής, τονίζοντας την ανάγκη βελτιστοποίησης της χρήσης τους, αλλά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα εργαλεία αυτά μπορούν να προσαρμοστούν και να ενισχυθούν ώστε να αντιμετωπιστούν οι μελλοντικές προκλήσεις ώστε να διασφαλιστεί η συνεχής επιτυχία του τομέα.
Η ομάδα τονίζει την ανάγκη διαχείρισης του δυναμικού παραγωγής οίνου για την αντιμετώπιση της διαρθρωτικής υπερπροσφοράς, ακολουθώντας μια συνεκτική, στρατηγική προσέγγιση σε εθνικό επίπεδο, με μέτρα προσαρμοσμένα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας. Τα εργαλεία αυτά περιλαμβάνουν στοχευμένα προγράμματα εκρίζωσης για ορισμένες περιοχές ή οίνους, προσωρινή διαφοροποίηση του δυναμικού παραγωγής μέσω ενός πιο ευέλικτου συστήματος διαχείρισης για τις άδειες φύτευσης και αναφύτευσης αμπέλου ή μηχανισμούς για τη διευκόλυνση της προσαρμογής των αποδόσεων των σταφυλιών.
Η ομάδα υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των αμπελοκαλλιεργητών στους κινδύνους της αγοράς και του κλίματος, καταπολεμώντας αποτελεσματικότερα τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και στοχεύοντας καλύτερα στη στήριξη βελτιωμένων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου και καινοτόμων ασφαλιστικών λύσεων, καθώς και στην ευθυγράμμιση των επενδύσεων με τα σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για τον αμπελοοινικό τομέα, η ομάδα συνιστά να δοθεί ευελιξία για τη δημοσιονομική διαχείριση και την τροποποίηση των εθνικών προγραμμάτων στήριξης που προορίζονται για τον οίνο, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχύτερη αντίδραση σε γεγονότα της αγοράς ή του κλίματος.
Τέλος, η ομάδα υπογραμμίζει την ανάγκη να διευκολυνθεί η προσαρμογή του κλάδου στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των καταναλωτών και στις τάσεις της παγκόσμιας αγοράς, βελτιώνοντας τη συλλογή δεδομένων, διευκολύνοντας τις τεχνικές και την προώθηση αμπελοοινικών προϊόντων προσαρμοσμένων σε νέες γεύσεις και απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων των απο οινοπνευματοποιημένων οίνων, και υποστηρίζοντας την καινοτομία. Υπογραμμίζει επίσης τις ευκαιρίες για τον τομέα να προωθήσει τους οίνους της ΕΕ ως αγγελιοφόρους της βιωσιμότητας, της προστασίας του τοπίου, της αγροτικής ανάπτυξης και του πολιτισμού, τη σημασία της διευκόλυνσης των άμεσων πωλήσεων από τους παραγωγούς στους καταναλωτές και την ανάγκη προώθησης του οινοτουρισμού.
Ιστορικό
Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ αποτελεί πυλώνα της πολιτιστικής κληρονομιάς της ΕΕ και συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία των αγροτικών περιοχών της ΕΕ. Ο οίνος της ΕΕ συνδέεται με αξίες όπως η παράδοση, η βιωσιμότητα, η προστασία του τοπίου, ο πολιτισμός, η γαστρονομία και ο τουρισμός και έχει τεράστια σημασία για την οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών και του πληθυσμού.
Η ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική για τον οίνο συστάθηκε για να συζητήσει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για τον αμπελοοινικό τομέα. Εξέτασε τρόπους καλύτερης στήριξης του τομέα για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη διερεύνηση νέων ευκαιριών στην αγορά. Η μείωση της κατανάλωσης και οι αλλαγές στα πρότυπα της απαιτούν την προσαρμογή του παραγωγικού δυναμικού και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης προϊόντων σύμφωνα με τις προτιμήσεις των καταναλωτών, γεγονός που απαιτεί ένα αντιδραστικό νομικό πλαίσιο και καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών.
Ενώ η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στην παραγωγή οίνου (60 %), στην κατανάλωση (48 %) και στην αξία των εξαγωγών (60 %), οι κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές επηρεάζουν την ποσότητα, την ποιότητα και τους τύπους οίνου που καταναλώνονται. Η κατανάλωση κρασιού βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών. Οι καταναλωτές προτιμούν όλο και περισσότερο φρέσκα και ελαφρύτερα κρασιά ή άλλα ποτά πιο εύκολα να πάρουν και να πιούν. Οι παραδοσιακές εξαγωγικές αγορές για τους οίνους της ΕΕ επηρεάζονται από έναν συνδυασμό αποκατανάλωσης και γεωπολιτικών παραγόντων, γεγονός που οδηγεί σε πιο αβέβαια πρότυπα εισαγωγών. Επιπλέον, η παραγωγή γίνεται απρόβλεπτη, δεδομένης της ακραίας ευπάθειας του αμπελοοινικού τομέα στην κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη της ΕΕ για να βοηθήσει τον αμπελοοινικό τομέα να προσαρμοστεί σε αυτές τις περίπλοκες νέες πραγματικότητες. Τα τελευταία στοιχεία για τον αμπελοοινικό τομέα διατίθενται στο Παρατηρητήριο της Αγοράς Οίνου.