Το κελάηδισμα του αηδονιού έχει σφραγίσει την ιστορία και την κληρονομιά των Αγράφων, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό ηχόσημο για τον τόπο. Αυτή η ηχητική «ταυτότητα» πρέπει να μείνει στο πέρασμα του χρόνου, να περάσει στις επόμενες γενιές και να προστατευτεί από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις.
Η σημασία του ηχοτοπίου και ο ρόλος των αηδονιών στην περιοχή των Αγράφων αποτέλεσαν αντικείμενο ενημέρωσης στην ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ημερίδα που πραγματοποιήθηκε σήμερα (11/5) το απόγευμα στους Σοφάδες υπό την αιγίδα του Δήμου Σοφάδων, του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Τ.Κ. Θραψιμίου «ΛΥΧΝΟΣ» και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στην ημερίδα συμμετείχαν εξειδικευμένοι ομιλητές που περιέγραψαν την προσπάθεια που γίνεται από το ΕΚΠΑ αλλά και την αξία ανάδειξης του ηχοτοπίου της περιοχής.
Ειδικότερα η Αναστασία Γεωργάκη (Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΕΚΠA αναφέρθηκε στα αποτελέσματα έρευνας για τα ηχοτοπία και την ορνιθοπανίδα των Αγράφων. Ο Θεοχάρης Λιναρδάτος (Μέλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, φοιτητής θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ) μίλησε για την ορνιθοπανίδα των Αγράφων και η Ελένη Αημητροπούλου (Μουσικολόγος και εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ακουστικής Οικολογίας) ανέπτυξε το θέμα της ακουστικής οικολογίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η Δρ Ανδρομάχη Βρακατσέλη (Μεταδιδακτορική ερευνήτρια ηχητικών σπουδών, ΕΚΠΑ) αναφέρθηκε στην αξία του ηχοτοπίου ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά και ο Τηλέμαχος Μούσας (Συνθέτης, εκπαιδευτικός, Υποψήφιος Διδάκτωρ Τμήματος Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ) μίλησε για τη μουσική της Φύσης.
Στην έναρξη της εκδήλωσης ο Δήμαρχος Σοφάδων Δημοσθένης Κατσής σημείωσε ότι όταν επισκεπτόμαστε έναν τόπο συνήθως παρακάμπτουμε τα ηχητικά ερεθίσματα και τις εντυπώσεις που μας δημιουργούν, καθώς στεκόμαστε στα όσα βλέπουμε. «Το τί ακούσαμε, συνήθως δεν ρωτάμε. Υπάρχουν τόσο όμορφα τοπία στα Άγραφα, αλλά συγχρόνως τα ακούσματα είναι εξίσου εντυπωσιακά. Σε συνεργασία με τον Σύλλογο Λύχνο και το ΕΚΠΑ θέλουμε να αναδείξουμε αυτό το πανέμορφο ηχοτοπίο που υπάρχει στην περιοχή των Αγράφων και τα ακούσματα των αηδονιών που είναι μοναδικά» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η ημερίδα πλαισιώθηκε από μουσική. Ακούστηκαν τραγούδια από τους Ελένη Γάκου και Χριστίνα Γιαννέλου (Φωνή- Πιάνο), Απόστολο Πασχάλη (Βιολί), Σμαράγδα Αλεξίου (τουμπελέκι), με τη συμμετοχή Νικολάου Μπανιά, Νίκου Γιαννέλου, Παρασκευής Τσιούτρα, Ελένης Καλαμίδα και Ραφαηλίας Κουτσικουρή.
Το αηδόνι συνδέεται με την ιστορία
και την κληρονομιά των Αγράφων
Σε δηλώσεις της στον «Νέο Αγώνα» η κ. Βρακατσέλη ανέφερε ότι το ηχοτοπίο είναι ένα ηχητικό περιβάλλον που έχει να κάνει με τη σημασία που του προσδίδουν οι άνθρωποι. Στάθηκε στη σχέση του αηδονίου με την ιστορία και την κληρονομιά των Αγράφων, καθώς και τον πολιτισμό. «Είναι κάτι που πρέπει να διατηρηθεί στο χρόνο και να περάσει στις επόμενες γενιές. Άλλωστε πολλά τραγούδια αναφέρονται στα αηδόνια» είπε και πρόσθεσε ότι είναι ένα ηχόσημο που προσδίδει την ταυτότητα του τόπου.
Ακόμη, μεταξύ άλλων ανέφερε ότι απειλείται από τους ίδιους τους ανθρώπους και τις παρεμβάσεις δόμησης κάθε είδους, διότι όλοι οι θόρυβοι (ακόμη και αυτοί που δεν γίνονται αντιληπτοί από τον άνθρωπο) ενοχλούν τα πουλιά στην επικοινωνία που έχουν για να ζευγαρώσουν και να βρουν τροφή. Γι’ αυτό και τέτοιες παρεμβάσεις οδηγούν σταδιακά στον αφανισμό τους.
Η μουσική των αηδονιών
Ο κ. Μούσας μίλησε για τη χρήση των ήχων των αηδονιών που μετά από ηχογράφηση και επεξεργασία τους μετατρέπει σε νότες. Συγκεκριμένα με ειδικούς τρόπους επεξεργασίας δημιουργούνται νέες συνθέσεις και καινούργια ηχοτοπία που εμπεριέχουν τους φυσικούς ήχους.
Η κ. Γεωργάκη ανέφερε ότι τα Άγραφα αποτελούνται από πολλές διαφορετικές τοποθεσίες και διαφορετικές κορυφές. Τα αηδόνια, συνέχισε, έρχονται μαι συγκεκριμένη περίοδο του έτους και έχουν διαφορετικά κελαηδίσματα πριν και μετά το ζευγάρωμα. «Είναι θέματα βιοκοινωνιολογίας και βιομουσικολογίας. Ειδικά τώρα που έχουμε την κλιματική αλλαγή παρατηρούμε και μια διαφορετική συμπεριφορά» είπε μεταξύ άλλων και πρόσθεσε: «στο κελάηδισμα των αηδονιών υπάρχει μια μουσική δομή με καθαρές μελωδίες. Βοηθάμε πολλοί τους βιολόγους να κατανοήσουν τη συμπεριφορά των αηδονιών που είναι τα πλέον οδικά πτηνά».
Αναλυτικότερα στην εφημερίδα Νέος Αγών
