«‘Όταν στο βάλτο μαλώνουν τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια» λέει μια παροιμία και εν προκειμένω τα βουβάλια είναι οι παγκόσμιες υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Ρωσία και τα βατράχια οι Έλληνες αγρότες.
Οι αγρότες μας κλήθηκαν να πληρώσουν το «μάρμαρο» του εμπάργκο αρχικά προς της Ρωσία μετά την επέμβαση στην Ουκρανία με την κατακόρυφη πτώση των τιμών σε πράσινα μήλα κυρίως αλλά και άλλα φρούτα όπως, σταφύλια, ροδάκινα, αχλάδια, ελιές, κρασιά και πλέον με τους δασμούς Τραμπ με την κατακόρυφη πτώση τιμών στο βιομηχανικό ροδάκινο, βερίκοκο και αχλάδι, αφού ένας από τους μεγάλους χαμένους είναι η κομπόστα που αποτελεί την ναυαρχίδα των εξαγωγών. Φυσικά πλήγμα δέχεται και το βαμβάκι και η φέτα.
Και μέσα σε όλα αυτά οι αγρότες πληρώνουν και την κλιματική κρίση με τα δύο αυτά προϊόντα να πλήττονται και από τη λειψυδρία και από την ευλογιά. Οι ζωονόσοι έφτασαν στη Θεσσαλία μετά το “Daniel” όταν οι κτηνοτρόφοι αναγκάστηκαν να αντικαταστήσουν τα πνιγμένα από τις πλημμύρες ζώα από τη γειτονική Τουρκία όπου αυτές είναι ενδημικές.
Και είναι γνωστό ότι οι δύο υπερδυνάμεις είναι εκείνες που συμβάλλουν μαζί με την Κίνα και τις βιομηχανίες της Βόρειας Ευρώπης περισσότερο στην αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου και κατ’ επέκταση στην υπερθέρμανση του πλανήτη που οδηγεί σε ερημοποίηση μεγάλες περιοχές στη Μεσόγειο και σε πλημμυρικά φαινόμενα.
Η διεθνής καθίζηση των τιμών βάμβακος οφείλεται κυρίως στην παγκόσμια αβεβαιότητα που προκαλούν οι αντικρουόμενες δηλώσεις του πλανητάρχη για τους δασμούς. Η πτώση της ισοτιμίας του δολαρίου έναντι του ευρώ (1.18 δολάρια πλέον = 1 ευρώ) επηρεάζει πτωτικά τις διεθνείς τιμές εκκοκκισμένου στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (λογίζονται σε σεντς ανά λίμπρα).
Η ελληνική γεωργία δεν «θα σηκώσει κεφάλι» από αυτό τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, αφού και η Ε.Ε, βάζει σε πρώτη προτεραιότητα τις εξαγωγές της αυτοκινητοβιομηχανίας προς τις ΗΠΑ οι οποίες ζητούν ως αντάλλαγμα την αγορά πανάκριβων αμερικανικών οπλικών συστημάτων.
Επιπτώσεις από τους νέους δασμούς Τραμπ στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα
Η UBS κατατάσσει την Ελλάδα ως μία από τις πιο εκτεθειμένες χώρες της ΕΕ στον νέο δασμό (60–75 % των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ υπόκεινται σε δασμούς)
- Ροδάκινα κονσέρβας (κομπόστα)
Η Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη εξαγωγός παγκοσμίως, με σχεδόν 20 % της παραγωγής να πηγαίνει στις ΗΠΑ. Οι ήδη ισχύοντες δασμοί (~17 %) μπορούν να φτάσουν στο 32 %, με την επιβολή από 1η Αυγούστου του νέου 15 % δασμού
Αυτό θα πλήξει χιλιάδες αγροτικές οικογένειες σε Κεντρική Μακεδονία, Λάρισα (περισσότερες από 30.000) και την εξαγωγική αλυσίδα της βιομηχανίας κονσερβοποίησης, με εκτιμήσεις για μείωση ζήτησης έως 40 % λόγω της επιβολής των δασμών.
2. Ελαιόλαδο
Η Ελλάδα εξάγει ετησίως 8.000–10.000 τόνους στην αμερικανική αγορά.
Με την επιβολή του νέου δασμού, οι πωλήσεις εκτιμάται ότι θα μειωθούν
κατά 40 % .
Προκειμένου να αντισταθμίσουν τις απώλειες, παραγωγοί αναζητούν νέες αγορές, π.χ. στη Βραζιλία και την Αυστραλία.
3. Άλλα αγροτικά προϊόντα: ελιές, φέτα, κρασί, ακτινίδια
Ειδικά ελιές και ελαιόλαδο αντιπροσωπεύουν το 20–30 % των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ από την κατηγορία τροφίμων μεταξύ 2019–2024, η φέτα και το κρασί επίσης εκτίθενται έντονα στην αμερικανική αγορά (~17–20 % των εξαγωγών)
Η αύξηση δασμών καθιστά τα προϊόντα αυτά λιγότερο ανταγωνιστικά στις ΗΠΑ, απειλώντας τη ζήτηση και την κερδοφορία.
Άμεσες δασμολογικές αυξήσεις: Ειδικά για ροδάκινα και ελαιόλαδο, όπου η επιβάρυνση θα φτάσει έως +30 % επιπλέον των ήδη υπαρχόντων δασμών.
Για την ελληνική περιφέρεια και ειδικά για την αγροτική Θεσσαλία οι συνέπειες θα είναι ολέθριες αφού έχουμε καθίζηση τιμών στα αγροτικά προϊόντα (βαμβάκι, σιτάρι, καλαμπόκι, φρούτα) η οποία σε συνδυασμό με την παρατεταμένη λειψυδρία θα οδηγήσει αν συνεχιστεί, σε απαξίωση της αγροτικής γης και πτώση των τιμών πώλησής της.
Αν σήμερα ένα ποτιστικό χωράφι είχε πάνω από 2.200 ευρώ το στρέμμα στο θεσσαλικό κάμπο, μπορεί να πέσει και στα 1.100 ευρώ και εκεί που χρειαζόσουν
να πουλήσεις 100 στρέμματα για να αγοράσεις διαμέρισμα να απαιτούνται πλέον 200 στρέμματα γης να πουληθούν. Καλλιέργειες που ήταν κερδοφόρες με αυτές τις τιμές καθίστανται ζημιογόνες την τελευταία διετία ενώ η απειλή για χαμηλές σοδειές λόγω κλιματικής αλλαγής ,κατεβάζει ακόμη πιο χαμηλά τις προσδοκίες εσόδων για τους αγρότες και οδηγεί σε έναν κύκλο «φτώχειας» την τοπική οικονομία.
«Ν.Α.