Στις πρώτες ώρες της 26ης Απριλίου 1986, μια σοβαρή δυσλειτουργία στον τέταρτο αντιδραστήρα του πυρηνικού σταθμού του Τσερνόμπιλ, οδήγησε σε μια σειρά εκρήξεων που κατέστρεψαν το κέλυφος του αντιδραστήρα. Ακολούθησε μαζική απελευθέρωση ραδιενεργών ουσιών στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας τη χειρότερη πυρηνική καταστροφή στην ιστορία.
Το ραδιενεργό νέφος που δημιουργήθηκε κινήθηκε ταχύτατα προς την Ευρώπη. Μέσα σε δύο ημέρες είχε φτάσει στη Γερμανία, τη Σουηδία και την Πολωνία, ενώ μέσα σε τέσσερις μέρες είχε ήδη επηρεάσει τη Γαλλία και τη Βρετανία. Μολύνθηκαν περιβάλλον, τροφές, ύδατα και ζωντανοί οργανισμοί, με την εξάπλωση να συνεχίζεται νοτιότερα, φτάνοντας και στα Βαλκάνια.
Στην Ελλάδα, οι πρώτες επιπτώσεις έγιναν αισθητές κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα του 1986, όταν ραδιενεργή βροχή έπληξε αρκετές περιοχές. Οι πιο βαριά επιβαρυμένες περιοχές ήταν η Καρδίτσα, τα Τρίκαλα, περιοχές της Λάρισας, η Νάουσα, η Κατερίνη και η Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Τη Μεγάλη Παρασκευή έπεσε ασταμάτητα βροχή επί 23 ώρες στην Καρδίτσα – βροχή που μετέφερε ραδιενεργά σωματίδια και προσέβαλε τη γεωργική παραγωγή.
Τόσο την εποχή εκείνη όσο και κατόπιν, στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα κατηγορήθηκαν οι αρμόδιες αρχές για ολιγωρία, που οδήγησε τους πολίτες να καταναλώνουν λαχανικά παρά το γεγονός ότι μπορεί να είχαν προσβληθεί από ραδιενέργεια.
Οι συνέπειες στο ελληνικό έδαφος
Μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν λίγους μήνες μετά το ατύχημα από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποκάλυψαν ανησυχητικά υψηλές συγκεντρώσεις Καισίου-137. Σε περιοχές του Ν. Καρδίτσας, οι τιμές ξεπερνούσαν τα 35 Κιλομπεκερέλ ανά τετραγωνικό μέτρο όταν το όριο επικινδυνότητας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν ξεπερνούσε τα 5.
Επίσης μετρήσεις που έγιναν δυο δεκαετίες μετά το πυρηνικό ατύχημα, έδειξαν ότι οι εκπομπές του ραδιενεργού καισίου σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας ξεπερνούσαν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια.
Επιστήμονες, σημειώνουν ότι οι συγκεντρώσεις αυτές μειώθηκαν πολύ τα επόμενα χρόνια, ενώ το 2009 είχαν ήδη περιοριστεί στο ελάχιστο. Από την άλλη πλευρά επιστήμονες του κλάδου υγείας τονίζουν ότι απαιτούνται πολλά χρόνια ακόμη για να εξαλειφθούν οι επιπτώσεις από τη ραδιενέργεια.
Αναλυτικότερα στην εφημερίδα Νέος Αγών