Οι ΗΠΑ οδεύουν προς μία ακόμη ασταθή εβδομάδα εν μέσω του «εμπορικού πολέμου» που κήρυξαν, αντιμετωπίζοντας πλέον την επείγουσα ανάγκη για αποκλιμάκωση προτού προκληθεί βαθιά ζημιά στην οικονομία της χώρας.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ αρνείται προσώρας τις αμερικανικές πιέσεις να καλέσει τον Αμερικανό ομόλογό του για να επιδιώξει μια «συμφωνία» μετά την επιβολή δασμών 145% από τις ΗΠΑ, πυροδοτώντας μια από καιρό απειλούμενη άμεση αντιπαράθεση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαιώνει συνεχώς τους Αμερικανούς ότι η «σπουδαία σχέση» του με τον Κινέζο ηγέτη θα αποτρέψει μια κρίση, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να τον φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, σε μια αντιπαράθεση που κινδυνεύει να ρίξει ξανά τα χρηματιστήρια και να επιβαρύνει σημαντικά τους Αμερικανούς.
Παρά την αβεβαιότητα, ο Τραμπ δείχνει να απολαμβάνει τα μέτωπα που έχει ανοίξει και καταχειροκροτήθηκε σε πρόσφατο αγώνα πάλης UFC, στη Φλόριντα το βράδυ του Σαββάτου (12/04). Ο πρόεδρος, ο οποίος χαρακτηρίζει τον εαυτό του ως τον απόλυτο πολιτικό μαχητή, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η υποδοχή του ήταν «κάπως θρυλική» και είπε ότι «κάνουμε καλή δουλειά».
Αλλά η σύγκρουση του προέδρου με την Κίνα είναι μια πραγματική αναμέτρηση με πολύ υψηλότερο διακύβευμα.
Το αδιέξοδο είναι τόσο σοβαρό διότι οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας είναι στενά συνδεδεμένες. Οι ΗΠΑ εξαρτώνται από την Κίνα για τα καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα, τα ορυκτά σπάνιων γαιών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων, σε στρατιωτικές εφαρμογές και στη ρομποτική, για τα φαρμακευτικά προϊόντα και για βασικά είδη καθημερινής χρήσης, όπως τα ρούχα και τα παπούτσια. Οι αμερικανικές εξαγωγές προϊόντων, όπως η σόγια και το σόργο στην Κίνα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαβίωση των αμερικανών αγροτών, αλλά οι δασμοί που επιβάλλουν και οι δύο πλευρές είναι τόσο απαγορευτικοί που το εμπόριο μπορεί ουσιαστικά να σταματήσει.
Και οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να υποφέρουν σε έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο και οι καταναλωτές των ΗΠΑ θα μπορούσαν να πληγούν από ελλείψεις προϊόντων και την αύξηση των τιμών. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η Κίνα, λόγω του αυταρχικού συστήματος διακυβέρνησής της, θα ήταν πρόθυμη να επιβάλει περισσότερους περιορισμούς στον πληθυσμό της για να μην χάσει αυτό που θα μπορούσε να είναι μια καθοριστική μάχη με τις ΗΠΑ.
Η Κίνα επέβαλε αμοιβαίους δασμούς 34% σε όλες τις εισαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες από τις 10 Απριλίου, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων των εξαγωγών σε επτά τύπους ορυκτών σπάνιων γαιών, όπως το σαμάριο, το γαδολίνιο και το τερβίλιο.
Η ικανότητα του Τραμπ να παίξει το μακροπρόθεσμο παιχνίδι αμφισβητήθηκε έντονα όταν ξαφνικά «πάγωσε» την περασμένη εβδομάδα τους αμοιβαίους δασμούς σε δεκάδες χώρες για 90 ημέρες, αφού οι πωλήσεις στις αγορές ομολόγων άρχισαν να υποδηλώνουν μια εξελισσόμενη χρηματοπιστωτική κρίση. Αυτή η υποχώρηση παρακολουθείται προσεκτικά από το Πεκίνο. Στην προσπάθειά του να βγει από μια δύσκολη κατάσταση, ο Τραμπ επιδείνωσε μια άλλη: επιτέθηκε στην Κίνα με τους δασμούς του 145% σε μια προφανή προσπάθεια να σώσει τα προσχήματα.
Καθώς το χάος γενικεύεται, ο Λευκός Οίκος προκάλεσε ακόμη περισσότερη σύγχυση το βράδυ της Παρασκευής (11/04), εξαιρώντας τις εισαγωγές κινεζικής κατασκευής smartphones και υπολογιστών από τον ανώτατο δασμολογικό συντελεστή, σε μια προφανή αναγνώριση ότι οι τελωνειακοί δασμοί σε αυτά τα είδη θα μπορούσαν να πλήξουν την τεχνολογική βιομηχανία και τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Αλλά την Κυριακή (13/04), η κυβέρνηση επέμεινε ότι τα προϊόντα αυτά θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται σε νέους χαμηλότερους δασμούς τις επόμενες εβδομάδες, εγείροντας περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με τις προφανώς απρογραμμάτιστες και σπασμωδικές στάσεις της, οι οποίες έχουν επανειλημμένα τρομάξει τις αγορές.
«Κανείς δεν θα γλιτώσει από τις άδικες εμπορικές ισορροπίες και τα μη νομισματικά δασμολογικά εμπόδια που έχουν χρησιμοποιήσει άλλες χώρες εναντίον μας, ιδίως όχι η Κίνα, η οποία, επί μακρόν μάς μεταχειρίζεται άσχημα!» έγραψε ο Τραμπ την Κυριακή στο Truth Social και συνέχισε: «Δεν υπήρξε καμία “εξαίρεση” από τους δασμούς που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή […] Τα fake news το γνωρίζουν αυτό, αλλά αρνούνται να το αναφέρουν», συνέχισε.
Ασαφές το κυβερνητικό μήνυμα
Όπως έχει κάνει αρκετές φορές, η κυβέρνηση επιμένει ότι οι σπασμωδικές κινήσεις της και η ασυνεπής ανταλλαγή μηνυμάτων ήταν μέρος του σχεδίου από την αρχή.
«Αυτό είναι άλλο ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς ο πρόεδρος Τραμπ είχε από την αρχή ένα λεπτομερές σχέδιο που εκτελείται ακριβώς σύμφωνα με τις οδηγίες», δήλωσε ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Στίβεν Μίλερ στην εκπομπή Sunday Morning Futures του Fox News. Εξήγησε το σκεπτικό της κυβέρνησης, λέγοντας ότι τα εν λόγω είδη είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και ως εκ τούτου απαιτείται διαφορετική μεταχείριση για τα εργοστάσια «επανατοποθέτησης» που τα κατασκευάζουν.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι η στρατηγική της αποδίδει, υποστηρίζοντας ότι δεκάδες χώρες που περιλαμβάνονται στους αμοιβαίους δασμούς που έχουν πλέον ανασταλεί έσπευσαν να προσφέρουν εκπληκτικές συμφωνίες στον Τραμπ για να αποφύγουν την αμερικανική πίεση.
Ο Λευκός Οίκος εφαρμόζει, τώρα, παρόμοια λογική στην Κίνα, στοιχηματίζοντας ότι η ισχύς της αμερικανικής οικονομίας θα αναγκάσει τον Σι να προσφέρει παραχωρήσεις σε μακροχρόνια παράπονα που περιλαμβάνουν ανησυχίες σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά, την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και μια τεράστια εμπορική ανισορροπία που ο Τραμπ επιμένει ότι αποτελεί απόδειξη ότι το Πεκίνο κλέβει την Ουάσινγκτον.
«Είναι κατά κάποιο τρόπο σχεδόν ένα σύστημα δύο κόσμων. Υπάρχει μια διαδικασία για την Κίνα, και αυτή είναι πολύ, πολύ εκκολαπτόμενη … και στη συνέχεια η διαδικασία για όλους τους άλλους», δήλωσε ο Κέβιν Χάσετ, διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου του Λευκού Οίκου, στον Τζέικ Τάπερ του CNN στην εκπομπή State of the Union την Κυριακή (13/04). «Έτσι, η διαδικασία για όλους τους άλλους είναι ομαλή, είναι ξεκάθαρη. Οι άνθρωποι έρχονται με μεγάλες, μεγάλες προσφορές».
Η προσέγγιση Τραμπ είναι επικίνδυνη και μπορεί να μην λάβει υπόψη της τις πολυπλοκότητες της σχέσης ΗΠΑ-Κίνας και την πολιτική δυναμική στο Πεκίνο. Αυτό συμβαίνει επειδή η προσπάθεια του Σι να μετατρέψει τη χώρα του σε κυρίαρχη μεγάλη δύναμη βασίζεται στην έπαρση ότι οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις έχουν ιστορικά υιοθετήσει πολιτικές αποικιοκρατικού τύπου για να καταστείλουν την κινεζική επιρροή και να της στερήσουν τη θέση που της αναλογεί στον κόσμο. Αυτό καθιστά σχεδόν αδύνατο για τον Σι να θεωρηθεί ότι υποχωρεί σε αυτό που η Κίνα θεωρεί ως αμερικανικό εκφοβισμό.
Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση έχει απορρίψει τις προειδοποιήσεις ότι η Κίνα μπορεί να βλάψει τις ΗΠΑ τόσο άσχημα όσο και η Ουάσινγκτον μπορεί να την βλάψει. «Δεν έχουν τόσο δυνατό χαρτί στα χέρια τους», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ την περασμένη εβδομάδα στο CNBC. Υποστήριξε ότι δεδομένου ότι οι ΗΠΑ εξάγουν μόνο το ένα πέμπτο της συνολικής αξίας των αγαθών που στέλνει το Πεκίνο στις ΗΠΑ, η οικονομία της θα πληγεί από έναν εμπορικό πόλεμο.
Αυτή η επιχειρηματολογία και η βεβαιότητα του Τραμπ ότι η μαχητικότητά του και η αύξηση του διακυβεύματος σε δυσβάσταχτα επίπεδα, θα δοκιμαστούν τις επόμενες ημέρες.
Αν ο Τραμπ καταφέρει να αναδιαμορφώσει την εμπορική σχέση των ΗΠΑ με την Κίνα, θα διεκδικήσει ένα σημαντικό επίτευγμα σε μια νέα εποχή των σχέσεων της Ουάσινγκτον με το Πεκίνο.
Για χρόνια, οι πρόεδροι και των δύο κομμάτων υπολόγιζαν ότι με την απελευθέρωση της μέχρι πρότινος ελεγχόμενης οικονομίας της Κίνας, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να εισαγάγουν τον αντίπαλό τους στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα που βασίζεται σε κανόνες και να προωθήσουν πολιτικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της χώρας. Αλλά αυτό άρχισε να αλλάζει στο τέλος της διακυβέρνησης Ομπάμα και η εθνικιστική διακυβέρνηση του Σι όξυνε την οικονομική και γεωπολιτική αναμέτρηση μεταξύ των δύο πλευρών.
Η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο του Τραμπ
Ο Τραμπ έχει υποστηρίξει ότι το διευρυμένο εμπόριο με την Κίνα έχει δημιουργήσει έναν πολύ δυνατό εχθρό, τον οποίο οι ηγέτες των ΗΠΑ και στα δύο κόμματα θεωρούν πλέον ως την κυριότερη απειλή για την εθνική ασφάλεια και την παγκόσμια ισχύ των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, τα φθηνά ρούχα και τα καταναλωτικά αγαθά, όπως τα iPhone, έχουν βελτιώσει μαζικά τις υλικές συνθήκες εκατομμυρίων Αμερικανών, ακόμη και όταν η παγκοσμιοποίηση έχει αποψιλώσει τις αμερικανικές μεταποιητικές εστίες και έχει αφήσει ίχνη κοινωνικής καταστροφής.
Παρά τις αυξανόμενες εντάσεις και τη μεγαλύτερη νευρικότητα που θα επικρατήσει στα χρηματιστήρια αυτή την εβδομάδα, οι συνεργάτες του Τραμπ υπερασπίστηκαν την προσέγγιση του προέδρου, η οποία κινδυνεύει να οδηγήσει σε ύφεση μια οικονομία που κάλπαζε όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του πριν από λίγο λιγότερο από τρεις μήνες.
«Αυτό εξελίσσεται ακριβώς όπως πιστεύαμε ότι θα εξελιχθεί», δήλωσε ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα εμπορίου Πίτερ Ναβάρο στην εκπομπή Meet the Press του NBC και πρόσθεσε: «Έχουμε 90 συμφωνίες μέσα σε 90 ημέρες».
Ένα τέτοιο ποσοστό επιτυχίας στη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών, που συνήθως χρειάζονται χρόνια για να κλείσουν, είναι αξιοσημείωτο. Την ίδια ώρα είναι πιθανό χώρες όπως η Ιαπωνία, η Ινδία, η νότια Κορέα και η Ευρωπαϊκή Ένωση να προσφέρουν στον Τραμπ εντυπωσιακές παραχωρήσεις, τις οποίες μπορεί να υπολογίσει ως μια μεγάλη νίκη, ενώ δεν αλλάζουν σημαντικά και τις διμερείς εμπορικές σχέσεις.
Αυτό θα σήμαινε ότι μία από τις βασικές δικαιολογίες του Τραμπ για τον πόλεμο των δασμών δεν θα επιτευχθεί. Αυτές οι «νίκες» για το θεαθήναι του Τραμπ δεν θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τα τρισεκατομμύρια δολάρια που έχουν χαθεί από τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές και τις απώλειες που έχει προκαλέσει στους συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς εκατομμυρίων Αμερικανών λόγω των ενεργειών του.
Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η χαοτική οικονομική διαχείριση του προέδρου συμπιέζει την πολιτική του θέση με τρόπο που θα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος για τους Ρεπουμπλικανούς νομοθέτες κατά το έτος πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές.
Μια νέα δημοσκόπηση του CBS έδειξε ότι τα ποσοστά αποδοχής του προέδρου για τους χειρισμούς του στην οικονομία και τον πληθωρισμό έχουν υποχωρήσει. Περίπου το 44% των ερωτηθέντων εγκρίνει τις επιδόσεις του στην οικονομία με το 56% να τις αποδοκιμάζει, ενώ μόλις το 40% εγκρίνει και το 60% αποδοκιμάζει τους χειρισμούς του όσον αφορά την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Και το 75% αναμένει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμες αυξήσεις των τιμών λόγω των δασμών, ενώ το 48% αναμένει μακροπρόθεσμες αυξήσεις.
Αυτά είναι επισφαλή νούμερα, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο πραγματικός αντίκτυπος των δασμών δεν έχει γίνει ακόμη αισθητός από τους καταναλωτές σε όρους αύξησης των τιμών. Και το στοίχημα του Τραμπ είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, δεδομένου ότι η υπόσχεσή του να μειώσει το κόστος των τροφίμων και της στέγασης ήταν στο επίκεντρο της νίκης του επί της αντιπροέδρου των Δημοκρατικών Καμάλα Χάρις τον περασμένο Νοέμβριο.
Παρά τους τεταμένους καιρούς, ένας από τους πιο ηχηρούς υποστηρικτές του Τραμπ στο υπουργικό συμβούλιο, είναι ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ.
«Η μπάλα είναι στο γήπεδο του Ντόναλντ Τραμπ. Θέλω να την έχει ο Τραμπ. Είναι το σωστό πρόσωπο», δήλωσε ο Λάτνικ στην εκπομπή This Week του ABC News. «Ξέρει πώς να παίξει αυτό το παιχνίδι. Ξέρει πώς να αντιμετωπίσει τον πρόεδρο Σι. Είναι το κατάλληλο πρόσωπο για τον κατάλληλο ρόλο και είμαι βέβαιος ότι αυτό θα λειτουργήσει με την Κίνα».
Ωστόσο, το πορτρέτο του Τραμπ ως «αριστοτέχνη διαπραγματευτή», το οποίο έπαιζε δυνατά στην πολιτική απήχηση του προέδρου από οτιδήποτε άλλο, δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ μια πιο σκληρή δοκιμασία.
Πηγή:cnn.gr
