ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ:
Κάθε πόλη σ όλο τον κόσμο έχει ορισμένα χαρακτηριστικά (κτήρια, μνημεία, ποτάμια, άλση κλπ), που διαχρονικά είναι τα σημεία αναφοράς της τοπικά, αλλά και ευρύτερα. Τα περισσότερα απ’ αυτά είναι «κληροδοτημένα» από παλαιότερες γενιές που είχαν την πρόνοια , τη μέριμνα και τη θέληση να τα αφήσουν στις νεότερες. Φαίνεται ότι είχαν μεγάλη αγάπη για τον τόπο τους και μια διαίσθηση των αναγκών όχι μόνο για τη δική τους περίοδο, αλλά και τις μετέπειτα.
«Η Καρδίτσα δεν είναι πόλις αρχαία, συνεπώς δεν έχει αρχαιολογική ιστορία. Μόλις αριθμεί μιας εκατονταετηρίδας ύπαρξιν…» έγραφε ο Α. Γ. Σαμαρόπουλος το 1901 στον οδηγό του Ν. Καρδίτσας. Φρόντισαν όμως οι τότε Δημοτικές αρχές να μας «παραδώσουν» το «Παυσίλυπο» το 1900-1901 επι δημαρχίας Στ. Λάππα και το επιβλητικό κτήριο της Δημοτικής Αγοράς που κτίστηκε την πενταετία 1925-1930 επι δημαρχίας Δ. Αλλαμανή. Αποτελούν δε αυτά, τα σημεία αναφοράς της Καρδίτσας και όχι μόνο.
Είναι η Δημοτική αγορά μνημείο μοναδικό στη χώρα μας, από τα λίγα που υπάρχουν στην Ευρώπη και είναι συνδεδεμένη , από την αρχή της λειτουργίας της , με τη ζωή των Καρδιτσιωτών. Οφείλουμε λοιπόν τέτοια μνημεία να τα φροντίζουμε και να επιδιώκουμε διαχρονικά όχι μόνο τη διατήρηση τους, αλλά και τη λειτουργική τους ενσωμάτωση στη ζωή της πόλης διαρκώς.
Τη μοναδικότητα του κτηρίου αναγνώρισε και η Ε.Ε. η οποία χρηματοδότησε την ανακαίνιση του το έτος 1998, επι δημαρχίας Αθ. Κανταρτζή. Είχε προηγηθεί βέβαια ο Πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών το 1985-1986 επι δημαρχίας Δημ Αρχοντή, για την ανάδειξη τμήματος του ιστορικού κέντρου της πόλης με θέμα: ¨Η διατήρηση και αξιοποίηση του κτηρίου της Δημοτικής Αγοράς, η ανέγερση Δημοτικού Θεάτρου στη θέση του παλαιού ηλεκτρικού εργοστασίου, η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, η πεζοδρόμηση της οδού Βάλβη και οι αναπλάσεις όψεων στην περιοχή της πλατείας Δημοτικής Αγοράς και της οδού Βάλβη». Για την ιστορία αναφέρεται ότι η υπογραφή της σχετικής σύμβασης και ανάθεσης της μελέτης στην ομάδα που πήρε το Α΄ Βραβείο, έγινε στις 27-9-1989.
Πέρασαν από τότε 30 και πλέον χρόνια από το Α΄ βραβείο και υλοποιήθηκε μόνο η πεζοδρόμηση της οδού Βάλβη και η ανακαίνιση της επι δημαρχίας Χρ. Τέγου, με μία προσπάθεια τότε για σύνθετη λειτουργία της Δημοτικής Αγοράς( κέντρο νεολαίας- αξιοποίηση του αίθριου χώρου ως χώρου εκδηλώσεων , λειτουργία καφέ κλπ) και μια ιδιαίτερη φροντίδα για την καθαριότητα και την εύρυθμη λειτουργία της . Στην πορεία οι όποιες συζητήσεις και ενέργειες για την « αξιοποίηση» της είχαν αποσπασματικό χαρακτήρα ή έφεραν άλλες χρήσεις καταργώντας κάποιες πετυχημένες .
Φαίνεται σήμερα ότι υπάρχει κάποια κινητικότητα με την επικείμενη αξιοποίηση του παλαιού ηλεκτρικού εργοστασίου και την εφαρμογή του σχεδίου OPEN που προώθησε η δημοτική Αρχή Φ. Αλεξάκου . Σημειώνεται όμως σοβαρή καθυστέρηση και ο χρόνος περνά.
Γνωρίζω ότι πολλά έχουν αλλάξει στης αγοραστικές συνήθειες όλων μας με την « εισβολή» των μεγάλων S/M και πολυκαταστημάτων , αλλά τελευταία φαίνεται μια νέα και ελπιδοφόρα τάση να προστατεύεται, κυρίως από τους ίδιους τους πολίτες, η κληρονομιά αλλά και η κοινωνική συνοχή και να ενισχύεται η λειτουργία τέτοιων χώρων, αλλά και μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων τοπικού χαρακτήρα. Ας παραδειγματιστούμε και από άλλες ελληνικές πόλεις όπου λειτουργούν αγορές οι οποίες αναβαθμίζονται και σχεδιάζεται η ανακατασκευή τους. Ετσι η «Βαρβάκειος» στην Αθήνα συνεχώς αναβαθμίζεται, η αγορά «Μοδιάνο» στη Θεσσαλονίκη προγραμματίζεται η πλήρης ανακαίνιση της , η αγορά των Χανίων είναι κύριος τουριστικός πόλος , η αγορά της Ξάνθης κλπ. Ας θυμηθούμε επίσης τις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι κατεδαφίσεις –καταργήσεις των αγορών Τρικάλων και Λάρισας, οι οποίες όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαν να συγκριθούν με την Δημοτική Αγορά της πόλης μας.
Πού βρισκόμαστε όμως σήμερα;
Το κτήριο έχει αφεθεί στην τύχη του κυριολεκτικά . Καμία απολύτως παρέμβαση- συντήρηση και αποκατάσταση ζημιών δεν γίνεται. Το εσωτερικό του είναι περιστερώνας κανονικός και χρειάζεσαι ομπρέλα να το διασχίσεις όταν βρέχει!. Τα δημοτικά ουρητήρια έχουν κλείσει και λειτουργούν ως υπαίθρια. Υπάρχει αδιάκοπη διέλευση οχημάτων ακόμα και στο εσωτερικό του κτηρίου. Η καθαριότητα είναι ζητούμενο παντού. Οι φθορές είναι πολλές και ορατές. Πολλά σημεία του έχουν γίνει χώρος ερωτικών συναντήσεων και συνευρέσεων!!!
Οι εμπορικές δραστηριότητες είναι πλέον ελάχιστες. Σταδιακά μετατρέπεται σε χώρο παροχής υπηρεσιών. Μεταφέρθηκαν τα ΚΕΠ και τελευταία η δημοτική αστυνομία σε ένα τεράστιο χώρο, τα γραφεία εξυπηρέτησης προσφύγων και μεταναστών, όταν μάλιστα υπάρχει πληθώρα αναξιοποίητων καταστημάτων πλησίον της ΑΝΚΑ, για μια τέτοια , αναγκαία βέβαια, υπηρεσία. Τα καλύτερα, τα «φιλέτα» των καταστημάτων , έχουν έτσι καταληφθεί διαχρονικά από δημοτικές υπηρεσίες.
Επιτακτική είναι λοιπόν η ανάγκη, όχι απλά για επιβεβαίωση του χαρακτήρα της Δημοτικής Αγοράς, αλλά κυρίως λήψης μέτρων και ενεργειών που θα τον στηρίζουν. Δεν αρκούν πλέον κάποιες σκόρπιες διακηρύξεις , αλλά απαιτούνται σαφείς δράσεις. Το Δημοτικό Συμβούλιο επιβάλλεται να πάρει συγκεκριμένα μέτρα, οι παρατάξεις ας ασχοληθούν και με τα «ταπεινά» και ας πούν επιτέλους τι σκέπτονται, αφού δεν φροντίσαν προεκλογικά να μας διαφωτίσουν. Το ΕΒΕ, ο εμπορικός σύλλογος , αλλά και άλλοι φορείς ας συντονιστούν. Και εμείς οι απλοί πολίτες ας παραδειγματιστούμε απ ό,τι γίνεται σε άλλες πόλεις για τη σωτηρία εμβληματικών και παραδοσιακών κτηρίων.
Μέχρι τότε όμως ας φροντίσει επιτέλους η Δημοτική Αρχή για τα αυτονόητα: Την καθαριότητα, την κυκλοφορία οχημάτων, την προστασία πραγματικά του κτηρίου, ας ασχοληθεί και αυτή μαζί με την αστυνομία με το εμπόριο ερωτικών διαπραγματεύσεων. Σήμερα κυριολεκτικά η λειτουργία της Δημοτικής Αγοράς έχει αφεθεί στους λίγους εναπομείναντες ηρωϊκούς καταστηματάρχες !!!.
Πρέπει άμεσα να αναστραφεί η φθίνουσα και απαξιωτική πορεία του κτιρίου της Δημοτικής Αγοράς.
Απόστολος Μιχ. Πίτσαβος