Ένας μήνας μετά: Ποια έργα πρέπει να γίνουν για να μην πλημμυρίσει ξανά η Καρδίτσα

Τα έργα οφείλουν να «ωριμάζουν» με προτεραιότητα την Πολιτική Προστασία και όχι τοπικιστικούς παραγοντισμούς

Είναι προφανές ότι στο νεοσύστατο Ταμείο Ανάκαμψης προτεραιότητα έχουν τα ώριμα έργα, ωστόσο αυτό αφήνει εκτός σημαντικών έργων υποδομής το Νομό Καρδίτσας, που βρέθηκε εντελώς ανοχύρωτος στη τελευταία μεγάλη θεομηνία.

Το γεγονός ειδικά ότι τα έργα άρδευσης και αντιπλημμυρικής θωράκισης του κάμπου «ωρίμασαν» με βάση λογικές πολιτικού παραγοντισμού και τοπικιστικών σκοπιμοτήτων, οφείλεται στο ότι δεν υπήρξε ένας συνολικός σχεδιασμός τους ένα master plan για το σύνολο της υδρολογικής λεκάνης της Θεσσαλίας.

Σε έναν τέτοιο σχεδιασμό προτεραιότητα παίρνουν τα έργα Πολιτικής Προστασίας, στη συνέχεια τα έργα ύδρευσης και άρδευσης και φυσικά την καλύτερη επίδοση θα πρέπει να έχουν αυτά που είναι πολλαπλού σκοπού, πάντα με γνώμονα ωστόσο την αντιπλημμυρική θωράκιση.

Όπως κατέδειξαν οι πρόσφατες πλημμύρες δύο φράγματα αυτό του Ενιπέα στη Σκοπιά Φαρσάλων και αυτό του Μουζακίου θα μας είχαν γλιτώσει από τεράστιες καταστροφές, αν είχαν κατασκευαστεί, όπως αποδείχτηκε με το φράγμα Σμοκόβου.

Η Καρδίτσα όμως έχει την ιδιαιτερότητα να είναι παντελώς ανοχύρωτη ως πολεοδομικό συγκρότημα, άρα τίθεται επιτακτική ανάγκη να «ωριμάσουν» έργα όπως η κατασκευή λιμνοδεξαμενών με αντιπλημμυρικό χαρακτήρα σε Γαύρα, Καλέντζη και Καράμπαλη και φυσικά ένα πιο σύγχρονο δίκτυο ομβρίων που θα προστατεύουν την πόλη από τις πλημμύρες.

Αυτές μας οι επισημάνσεις εδράζονται στις πληροφορίες που συλλέγουμε ότι ο Τρικαλινός υφυπουργός Κώστας Σκρέκας σε συνεργασία με τον περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό προωθούν για το Ταμείο Ανάκαμψης που είναι και το πιο άμεσο χρηματοδοτικό πρόγραμμα έργα όπως τα υπόγεια αρδευτικά έργα στα Τρίκαλα, ή το αρδευτικό φράγμα στο Ληθαίο, λόγω της «ωριμότητάς» τους, άρα και της ταχύτερης απορρόφησης των κονδυλίων ή έργα όπως ο δρόμος Λάρισας – Φάρσαλα του οποίου τις μελέτες τώρα συντάσσει η περιφέρεια και αναμένεται να κοστίσει περί τα 220 εκατομμύρια ευρώ!

Το θέμα όμως δεν είναι μόνο ποσοτικό αλλά και ποιοτικό, ειδικά για την Καρδίτσα που έχει υστερήσει τόσο στους δείκτες ανάπτυξης, όσο και στην υλοποίηση έργων Πολιτικής Προστασίας.

Αξίζει να τονιστεί ότι για παράδειγμα το έργο του φράγματος στο Ληθαίο έχει σχέση κόστους – οφέλους αρνητική σε σχέση με τα φράγματα Μουζακίου και Σκοπιάς, αφού το μεν πρώτο έχει κόστος ταμίευσης 12,5 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, ενώ τα άλλα δύο 2 ευρώ ανά κυβικό μέτρο. Και φυσικά τα Φάρσαλα έχουν ανάγκη περισσότερο από αντιπλημμυρική θωράκιση (και μαζί τους και ο κάμπος των Ανατολικών Σοφάδων και του Παλαμά που πλημμύρισαν από τον Ενιπέα) και από ύδρευση παρά από έναν δρόμο ασφαλή μεν τον οποίο όμως χρησιμοποιούν κυρίως οι νταλίκες για να αποφεύγουν τα διόδια στην Εθνική…!

Εν κατακλείδι οφείλουν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και η περιφέρεια να «ωριμάσουν» τώρα (που ολοκληρώνεται το τρέχον ΕΣΠΑ) έργα που δεν έγιναν επί δεκαετίες, προκηρύσσοντας τις απαραίτητες μελέτες, γιατί και το νέο ΕΣΠΑ δεν χρηματοδοτεί μελέτες…

Το γεγονός ότι από τα 217 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλία για αντιπλημμυρικά, μόλις 40 εκατομμύρια ευρώ (λιγότερο από το ένα πέμπτο) αφορούσαν την πιο επικίνδυνη για πλημμυρικά φαινόμενα περιοχή της το Νομό Καρδίτσας, πρέπει να ανατραπεί δραματικά!

Με βάση τα παραπάνω τα προτεινόμενα έργα για την Καρδίτσα είναι:

1. Κατασκευή του Φράγματος Μουζακίου, με στόχο την παραγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΠΕ), την άρδευση της Δυτικής Θεσσαλίας, αλλά και την προστασία από μελλοντικούς κυκλώνες και πλημμυρικά φαινόμενα.

Αν είχε κατασκευαστεί το φράγμα στο Μουζάκι, ο κυκλώνας δεν θα είχε φέρει βιβλική καταστροφή στο Δήμο και τον κάμπο. Η λειτουργία του υδροηλεκτρικού του Μουζακίου θα απέφερε μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας, από όλες τις σχεδιαζόμενες ανεμογεννήτριες στη Θεσσαλία, με παράλληλη σωτηρία των βουνών μας.

2. Κατασκευή δύο λιμνοδεξαμενών Νοτιο-Ανατολικά της πόλεως Καρδίτσας, έτσι ώστε να λειτουργούν ως βαλβίδα εκτόνωσης του ποταμού «Γαύρα» (στην περιοχή του Καρποχωρίου) και των άλλων παραποτάμων του ποταμού «Καράμπαλη». Oι πλημμύρες του 1994 και τώρα του 2020 επιβάλλουν την άμεση κατασκευή.

3. Κατασκευή λιμνοδεξαμενών στο δήμο Παλαμά που θα έχουν χαρακτήρα αντιπλημμυρικό-αρδευτικό. Θα μπορούσαν να κατασκευαστούν στην περιοχή των Ορφανών και της Σικεώνας για να παραλαμβάνουν περίσσεια χειμερίων υδάτων του Ενιπέα και να τα αποδίδουν το καλοκαίρι για άρδευση, όπου παρατηρείται πρόβλημα στα καταληκτικά σημεία.

Οι πλημμύρες του 1994 και του 2020, έδειξαν ότι δεν μπορεί να σηκώσει όλο τον όγκο των νερών του Ενιπέα, του Ιταλικού, του Φαρσαλίτη, του Μέγα και του Καλεντζη η περιοχή του Παλαμά και για τούτο απαιτείται διευθέτηση των νερών με έργα ανάσχεσης.

4. Καθαρισμός της κοίτης του Καράμπαλη με απαλλοτριώσεις στο «τρίγωνο» της εισόδου της πόλης, διεύρυνση της κοίτης, εκβάθυνση και όπου απαιτείται υπερύψωση των τοιχωμάτων. Παράλληλα μετεγκατάσταση του οικισμού των ρομά στη Μαύρικα που βρίσκεται εντός της πλημμυρικής ζώνης του ποταμού.

5. Τέλος επανασχεδιασμός του δικτύου ομβρίων της Καρδίτσας. Δεν νοείται η απόληξή τους να βρίσκεται κάτω από τη στάθμη του Καράμπαλη και με την πρώτη δυνατή βροχή να επιστρέφουν στην πόλη και να λιμνάζουν…

Είναι σαφές ότι πρέπει τώρα να ληφθούν αποφάσεις για το μέλλον της πιο παραγωγικής περιοχής της χώρας και να μη σταθεί η πολιτεία μόνο σε επιδοματικού τύπου ενέργειες…

«Ν.Α.»