Την ευφορία στον κάμπο στις τάξεις των αγροτών για τις υψηλές, τις πρωτόγνωρες τιμές σε βασικά προϊόντα που καλλιεργούν όπως για το σκληρό σιτάρι που βρίσκεται στα 50 λεπτά το κιλό, το βαμβάκι που «πάτησε» τα 75 και «φλερτάρει» ακόμη και με τα 80 λεπτά και το καλαμπόκι που βρίσκεται στα 30 λεπτά το κιλό, διαδέχεται ο σκεπτικισμός ενόψει της νέας καλλιεργητικής περιόδου.
Οι τιμές στις αρότραιες μπορεί να είναι συγκυριακές ωστόσο αναμένεται να φρενάρουν την τάση για αναδιάρθρωση καλλιεργειών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, με κηπευτικά και δέντρα, καθώς ο παγετός της περασμένης άνοιξης οδήγησε συν τοις άλλοις τους συγκεκριμένους παραγωγούς που τόλμησαν την αλλαγή από τις ετήσιες στα δέντρα σε ζημιές ανυπολόγιστες.
Στον κάμπο της Καρδίτσας ούτως ή άλλως, ελάχιστοι έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν καλλιέργεια και να αναμένουν μία πενταετία να αποδώσουν καρπούς τα δέντρα, καθώς ούτε οι καιρικές συνθήκες ευνοούν (πιο ηπειρωτικό κλίμα με συχνούς παγετούς την άνοιξη), ούτε ο μικρός κλήρος και η σχετικά ανύπαρκτη ρευστότητα, καθώς τα επενδυτικά σχέδια αποδίδουν ελάχιστα.
Συγκυριακά ο φετινός χειμώνας θα βρει με χρήματα τους αγρότες και θα δώσει μια «ένεση ρευστότητας» στην τοπική αγορά της Καρδίτσας, που βασίζεται στο αγροτικό εισόδημα, αφού οι τζίροι εκτοξεύονται έστω και με μειωμένες παραγωγές σε σχέση με προηγούμενες χρονιές λόγω της κλιματικής κρίσης.
Εκτιμάται ότι στο στάρι η μείωση της απόδοσης στο Νομό Καρδίτσας ήταν της τάξης του 20%, αλλά η τιμή του προϊόντος διπλασιάστηκε, άρα αν από τα 500 κιλά το στρέμμα πέρυσι «έπεσαν» φέτος στα 400 με περυσινές τιμές 22 λεπτά το κιλό μέσο όρο οι παραγωγοί είχαν τζίρο περίπου 110 ευρώ, ενώ φέτος 160 ευρώ. Αυτά τα επιπλέον 50 ευρώ το στρέμμα αντιστοιχούν σε επιπλέον 15 εκατομμύρια ευρώ για την τοπική οικονομία (από περίπου 300.000 στρέμματα σιτηρών που καλλιεργούνται στο Νομό Καρδίτσας),
Στο βαμβάκι εξάλλου όπου πέρυσι είχαμε μέσες στρεμματικές αποδόσεις στα 400 κιλά, φέτος αν είναι 350 κιλά, η αύξηση της τιμής υπερκαλύπτει επίσης τη «χασούρα» από τα λιγότερα κιλά. Αφού από τα 45 λεπτά μέσο όρο (τζίρος 120 ευρώ με 400 κιλά) πήγαμε στα 75 λεπτά (τζίρος στα 350 κιλά ίσος με 162 ευρώ το στρέμμα). Τα επιπλέον 30 λεπτά το κιλό δίνουν ένα επιπλέον τζίρο 40 ευρώ το στρέμμα που στα 450.000 στρέμματα που καλλιεργούνται με βαμβάκι στο νομό σημαίνουν πρακτικά επιπλέον 18 εκατομμύρια ευρώ τζίρο για την τοπική οικονομία. Τα 15 εκ. ευρώ από το σιτάρι και τα 18 εκ. ευρώ από το βαμβάκι δίνουν μία ένεση ρευστότητας περίπου 33 εκατομμυρίων ευρώ για την πολύπαθη τοπική αγορά.
Αν δε προστεθούν και τα περίπου επιπλέον 7 εκατ. ευρώ από το καλαμπόκι που από τα 18 λεπτά το κιλό εκτοξεύθηκε στα 28, τότε φτάνουμε στα 40 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον φέτος.
Υπολογίστε και περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ από κριθάρι και μηδική καθώς εκτοξεύθηκε και η τιμή των ζωοτροφών και έχετε ένα σύνολο πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον φέτος που έρχονται ως «μάνα εξ ουρανού» μετά την περσινή συμφορά του «Ιανού» και της καραντίνας για την τοπική οικονομία.
Μπορεί ωστόσο οι Έλληνες γεωργοί να απολαμβάνουν σχετικά υψηλές τιμές για πολλά από τα προϊόντα τους, όμως το κόστος παραγωγής για την επόμενη χρονιά θα εκτοξευτεί. Έχουμε ραγδαία αύξηση του κόστους ενέργειας, εισροών (λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, κλπ), εργατικών, που θα απορροφήσουν τις φετινές αυξήσεις.
Άλλωστε είναι γνωστό πως οι τιμές των εισροών διαχρονικά συνδέονται με τις τιμές των γεωργικών προϊόντων.
Αυτό που περιμένουμε την επόμενη διετία (τουλάχιστον) είναι σημαντικές αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης και σταθερές τιμές ή ακόμα και μειώσεις τιμών σε είδη πολυτελείας. Αυτές οι αυξήσεις έχουν αρχίσει ήδη να φαίνονται στο καλάθι του σούπερ μάρκετ (ή αλλιώς καλάθι της νοικοκυράς) και θα το δούμε ακόμα πιο έντονα σε λίγους μήνες, όταν τα stock των αποθηκών θα έχουν εξαντληθεί.
Από άρθρο του διεθνούς τύπου διαβάζουμε πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων (FAO) ανακοίνωσε πως σε υψηλό 10ετίας «εκτινάχθηκαν» οι διεθνείς τιμές των τροφίμων. Κατά 32,8% αυξήθηκε ο δείκτης τιμών βασικών ειδών διατροφής του FAO σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο!
Και αναμένεται περαιτέρω άνοδος τους προσεχείς μήνες καθώς το βόρειο ημισφαίριο θα μπαίνει στην καρδιά του χειμώνα…
Μπαίνουμε σε μια “μεταπολεμική” περίοδο στη διεθνή οικονομία … που σίγουρα δε θα είναι σύντομη. Και πλέον η αγροτική παραγωγή αρχίζει ξανά να είναι στο επίκεντρο και δίνει δύναμη στην ξεχασμένη μέχρι πρότινος ύπαιθρο.
Είναι ευκαιρία λοιπόν για περισυλλογή στις δυνάμεις της τοπικής οικονομίας, στο σπίτι με το τεφτέρι ή το καφενείο όπου θα ληφθούν οι αποφάσεις για την καλλιέργεια της επόμενης χρονιάς.
Το δίλλημα στάρι ή βαμβάκι είναι έντονο το τελευταίο διάστημα στα αγροτικά καφενεία και στην Καρδίτσα , καθώς ο καιρός για τη σπορά των χειμερινών σιτηρών πλησιάζει και θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις.
Περισσότερο από όλα όμως μένει να αντιληφθεί ο αγρότης του νομού ότι έχει πλέον δύναμη (οικονομική, παραγωγική) και μπορεί να πιέσει για να δρομολογηθούν εξελίξεις που θα βάλουν και πάλι την Καρδίτσα στο επίκεντρο των εξελίξεων και θα δώσουν ώθηση για την ανάπτυξή της…
Γιάννης Κολλάτος
