Η κυβέρνηση παρακολουθεί συνεχώς την εξέλιξη της κατάστασης στη Θεσσαλία που επλήγη από τη θεομηνία Daniel.
Εντολή του Πρωθυπουργού είναι να παρασχεθεί κάθε μέσον και πόρος που είναι διαθέσιμα για την ενίσχυση της περιοχής και την ανασυγκρότησή της το ταχύτερο δυνατόν.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, επισημαίνει ότι η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ με πράξεις αποδεικνύουν τοπ ενδιαφέρον τους κατανοώντας την αγωνία των αγροτών. Μια αγωνία που γίνεται όλο και πιο έντονη λόγω της κλιματικής κρίσης που ήδη βιώνουμε. «Η Θεσσαλία», τόνισε ο υπουργός, «ήταν και παραμένει πρώτη προτεραιότητα του πρωθυπουργού και γι’ αυτό με συνέπεια και αποφασιστικότητα προχωρούσε στην υλοποίηση μέτρων που έχουμε ανακοινώσει».
Στο πλαίσιο της παρακολούθησης εφαρμογής των κυβερνητικών μέτρων για τη Θεσσαλία, το ΥΠΑΑΤ ενημερώνει για την εξέλιξη των μέτρων που το αφορούν και υπενθυμίζει ότι στην περίοδο που μεσολάβησε από τον Daniel μέχρι σήμερα, το ΥΠΑΑΤ αξιοποίησε κάθε εθνικό και ενωσιακό πόρο προκειμένου να συμβάλλει αποφασιστικά αφ’ ενός στην ανακούφιση των πληγέντων γεωργών, κτηνοτρόφων, αλιέων και μελισσοκόμων και αφ’ ετέρου στην προσπάθεια για ανασυγκρότηση της περιοχής.
Στο πλαίσιο αυτό, πέραν των διοικητικών παρεκκλίσεων που ήταν εύλογο να γίνουν, με στόχο τη δυνατότητα συμμετοχής των πληγέντων σε κάθε μορφής μέτρο ή πρόγραμμα, υπήρξαν εντάξεις επιλαχόντων σε αυτά καθώς και σύνταξη δύο νέων Μέτρων (Μέτρο 5.2 και Μέτρο για Παρακάρλιες περιοχές), ειδικά για την ανασυγκρότηση της περιοχής.
Συγκεκριμένα:
1) Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022
Σχετικά με την εξέλιξη και τις εκκρεμότητες των ενωσιακών παρεμβάσεων του ΠΑΑ 2014-2022 για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της θεομηνίας DANIEL στη Περιφέρεια Θεσσαλίας, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων μας, σας γνωρίζουμε τα εξής :
1. Στο υφιστάμενο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, στη βάση των διαθέσιμων πόρων και σε συνέχεια συνεργασίας με τις υπηρεσίες της Ε.Ε., έχει προβλεφθεί για την αντιμετώπιση των συνεπειών της θεομηνίας στη Θεσσαλία και τον Έβρο το Μέτρο 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, και πάγιο) από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα», μέσω του οποίου παρέχεται στήριξη στους παραγωγούς (φυσικά και νομικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς) να αποκαταστήσουν το παραγωγικό δυναμικό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων τους (γεωργικές καλλιέργειες, ζωικό κεφάλαιο και υποδομές).
Η ένταση ενίσχυσης για τις εν λόγω επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανέρχεται έως 100%. Το Μέτρο διαθέτει πόρους της τάξης των 45 εκ. ευρώ δημόσια δαπάνη και την ευθύνη εφαρμογής του έχει αναλάβει ο ΕΛΓΑ.
Η ενεργοποίηση του συγκεκριμένου Μέτρου, όπως έχει ανακοινωθεί αφορά στην ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου, καθώς και χρηματοδότηση αποκατάστασης ζημιών σε σταβλικές εγκαταστάσεις για τις περιοχές που επλήγησαν από το φαινόμενο DANIEL και τις καταστροφικές πλημμύρες.
Το θεσμικό πλαίσιο του Μέτρου (Υπουργική απόφαση και πρόσκληση) έχει εκδοθεί και η έναρξη υποβολής αιτήσεων στην σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα γίνεται από τις 07/03/2024 έως 30/04/2024.
2. Προβλέφθηκε η ενεργοποίηση δύο προγραμμάτων για την απονιτροποίηση ύψους 150 εκατ. ευρώ. Το ένα με νέα πρόσκληση για τις περιοχές της Θεσσαλίας, Β. Φθιώτιδας και Έβρου, ύψους 100 εκατ. ευρώ και το άλλο με παράταση της υφιστάμενης πρόσκλησης, με εφαρμογή σε όλη τη χώρα, ύψους 50 εκατ. ευρώ. Οι περιοχές εφαρμογής του μέτρου είναι αυτές που είναι χαρακτηρισμένες ως ευαίσθητες στα νιτρικά, σύμφωνα με τους χάρτες του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Σχετικά με την νέα Πρόσκληση θα εκδοθεί η σχετική ΥΑ και η Πρόσκληση εντός του Μαΐου από την αρμόδια Δ/νση Χωροταξίας και Περιβάλλοντος του ΥΠΑΑΤ, ενώ για την παράταση έχει υπογραφεί η σχετική ΥΑ και αναμένεται η έκδοση της Πρόσκλησης, η οποία και θα προωθηθεί άμεσα από την αρμόδια Δ/νση Χωροταξίας και Περιβάλλοντος.
3. Εντάχθηκαν στα Σχέδια Βελτίωσης, όλοι οι επιλαχόντες της Θεσσαλίας. Ειδικότερα, εγκρίνονται επιπλέον 322 δικαιούχοι με 17.685.303 ευρώ, ενώ με τις αρχικές πιστώσεις καλύπτονταν 274 δικαιούχοι με 18.760.000 ευρώ. Άρα συνολικά εγκρίνονται 598 δικαιούχοι με 36.445.303 ευρώ. Δεν υπάρχει κάποια εκκρεμότητα, έχουν ολοκληρωθεί οι εντάξεις και οι δικαιούχοι προχωρούν στην υλοποίηση. Αποτελεί πλέον υποχρέωση της Περιφέρειας να «τρέξει» την απορρόφησή τους.
4. Αντίστοιχα, υπερδεσμεύσεις έχουν δοθεί και στα Τοπικά Προγράμματα LEADER της Θεσσαλίας για την ένταξη και υλοποίηση ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων σημαντικής αναπτυξιακής συμβολής στην τοπική οικονομία.
5. Τέλος, για την στήριξη των παραγωγών των πλημμυρισμένων παρακάρλιων περιοχών διερευνήθηκε σε συνεργασία με την Ε. Επιτροπή (DG AGRI) η δυνατότητα ένταξης στο ΠΑΑ νέου γεωργοπεριβαλλοντικού Μέτρου διετούς διάρκειας με τίτλο «Βελτίωση και προστασία κατάστασης υδροφόρου ορίζοντα παρακάρλιων περιοχών με παύση καλλιεργητικής δραστηριότητας». Η συγκεκριμένη πρόταση συνάντησε δυσκολίες στην αποδοχή της από την Ε.Ε., οπότε και κατά τη διαδικασία της άτυπης διαβούλευσης προκρίθηκε η λύση της αξιοποίησης των πόρων του αποθεματικού κρίσης ύψους 43 εκ. €, όπως και έγινε μέσω της αρμόδιας Υπηρεσίας του ΥΠΑΑΤ. Δικαιούχοι είναι αυτοί που θα δηλώσουν στο ΟΣΔΕ τις πλημμυρισμένες εκτάσεις, με την προϋπόθεση να έχουν υποβάλλει δήλωση ΟΣΔΕ και το 2023».
6. Εκδώσαμε εγκαίρως όλες τις παρεκκλίσεις για το τομεακό της μελισσοκομίας και του μέτρου της Βιολογικής γεωργίας – κτηνοτροφίας, ούτως ώστε κανείς από τους πληγέντες να μη χάσει ούτε ένα ευρώ ενίσχυσης. Από το πρόγραμμα η Θεσσαλία λαμβάνει 33.725.404 ευρώ που αντιστοιχούν σε 7.009 δικαιούχους.
2) ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ
Σε συνέχεια των συσκέψεων στις 15-02-2024 (ΥπΕΝ και ΥΠΑΑΤ) και από τις επιστολές που στάλθηκαν από τον Υπουργό και Υπηρεσιακούς παράγοντες στους 53 ΤΟΕΒ και στον ΓΟΕΒ Σ.Ε. Θεσσαλίας, καθώς και σε 2 ΤΟΕΒ της Π.Ε. Φθιώτιδας που επίσης επλήγησαν από τα φαινόμενα, μέχρι 18.04.2024:
Α) έχουν υποβληθεί 16 πλήρεις φάκελοι (ή με επουσιώδεις ελλείψεις) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και την εγκύκλιο ΥΠΑΑΤ 518/70350/04.04.2018:
à ΓΟΕΒ Σ.Ε. Θεσσαλίας, για ποσό 121.000.000 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΤΑ ΔΗΛΩΣΗ 35.000.000€ -ΘΑ ΔΟΘΟΥΝ ΜΕΣΩ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ
1. ΤΟΕΒ Ταυρωπού Καρδίτσας, για ποσό 23.700.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 2.200.000€
2. ΤΟΕΒ Θεσσαλιώτιδας, για ποσό 9.650.000€ (δόθηκαν ήδη 67.500€)
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 600.000€
3. ΤΟΕΒ Τιτανίου, για ποσό 4.279.500€ (δόθηκαν ήδη 37.500€)
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1.400.000€
4. ΤΟΕΒ Σελλάνων, για ποσό 5.364.000€ (δόθηκαν ήδη 45.000€)
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 600.000€
5. ΤΟΕΒ Ενιπέα Φαρσάλων, για ποσό 5.260.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1.400.000€
6. ΤΟΕΒ Αγίας Σοφίας, για ποσό 140.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 100.000€
7. ΤΟΕΒ Ταουσάνης, για ποσό 2.674.700€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 400.000€
8. ΤΟΕΒ Πηνειού (Λάρισας), για ποσό 50.000.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 2.000.000€
9. ΤΟΕΒ Κρανέας, για ποσό 430.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 150.000€
10. ΤΟΕΒ Στροφύλλου Αγίου Βλασίου Μαγνησίας, για ποσό 85.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 50.000€
11. ΤΟΕΒ 5ης ΖΩΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΩΤΙΔΑΣ Ν. ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΦΘΙΩΤΙΔΑ), για ποσό 1.350.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 350.000€
12. ΤΟΕΒ Λαζαρίνας, για ποσό 283.612 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 35.000€
13. ΤΟΕΒ Τυρνάβου, για ποσό 134.250 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 20.000€
14. ΤΟΕΒ Αγναντερού, για ποσό 1.665.195 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 115.000€
15. ΤΟΕΒ Δαμασίου, για ποσό 165.000 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 20.000€
Β) 4 ΤΟΕΒ έχουν στείλει ημιτελείς φακέλους και δεν έχουν υποβληθεί οι θεωρημένοι απολογισμοί του ΤΟΕΒ της τελευταίας 5-ετίας:
16. ΤΟΕΒ Κλοκοτού, για ποσό 160.191€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 25.000€
· [Η εποπτεύουσα υπηρεσία επισημαίνει τη δυσκολία ελέγχου των οικονομικών στοιχείων του ΤΟΕΒ]
17. ΤΟΕΒ Ζάρκου Τρικάλων, για ποσό 1.100.000€
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 250.000€
18. ΤΟΕΒ Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων, για ποσό 1.645.442 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 120.000€
19. ΤΟΕΒ Βασιλικής Τρικάλων, για ποσό 103.000 €
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 15.000€
· [δεν έχει υποβληθεί θεωρημένη τεχνική έκθεση με προϋπολογισμό των δαπανών αποκατάστασης των ζημιών]
Γ) Επιπλέον 3 ΤΟΕΒ έχουν στείλει απλά αιτήματα για χρηματοδότηση, χωρίς όμως δικαιολογητικά με την απαιτούμενη τεκμηρίωση:
1. ΤΟΕΒ Φήκης Τρικάλων, για ποσό 100.000€ [δεν έχει σταλεί αίτημα με δικαιολογητικά]
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 50.000€
2. ΤΟΕΒ 6ης ΖΩΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΩΤΙΔΑΣ ΕΚΑΡΑΣ (Δομοκός Φθιώτιδας) [δεν έχει σταλεί αίτημα με δικαιολογητικά]
ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 100.000€
3. ΤΟΕΒ Λίμνης Κάρλας, χωρίς λογιστική εκτίμηση ζημιών
Σημειώνεται ότι αρχικά είχε αποσταλεί αίτημα και από τον ΤΟΕΒ Φωτάδας για ποσό 5.800€ (ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 5.000€), ο οποίος στη συνέχεια το απέσυρε (αρ. πρωτ. 440/79815/19.03.2024) ενημερώνοντας ότι κάλυψε τις δαπάνες αποκατάστασης με δικά του κεφάλαια.
ΣΥΝΟΛΟ ΑΜΕΣΩΝ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ:
– ΟΕΒ με πλήρεις φακέλους (ή με επουσιώδεις ελλείψεις): 9.440.000 €
– ΟΕΒ με ημιτελείς φακέλους: 470.000 €
– ΟΕΒ που δεν έχουν στείλει αίτημα με δικαιολογητικά: 150.000 €
ΓENIKO ΣΥΝΟΛΟ: 10.000.000€
Η κατανομή των κεφαλαίων στους εκάστοτε ΤΟΕΒ έγινε με βάση την ποσοστιαία αναλογία αλλά και με βάση τη σύσκεψη με τους ΤΟΕΒ. Η πίστωση των 10.000.000 ευρώ έχει ήδη εγκριθεί από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και αναμένεται να κατανεμηθεί.
3) Αποζημιώσεις
Α) ΕΛΓΑ
Στις επόμενες ημέρες και συγκεκριμένα την 30η Απριλίου 2024 υπολογίζεται ότι θα καταβληθούν σε παραγωγούς της Θεσσαλίας περί τα 12 εκ. €, για ζημιές του έτους 2023 -εκτός των θεομηνιών- οπότε αθροιστικά θα έχουν καταβληθεί περί τα 25 εκ. €, τα οποία αντιστοιχούν περί το 80% των συνολικών ζημιών του 2023.
Η εξόφληση των ζημιών από τις θεομηνίες “Daniel” και “Elias” προβλέπεται ότι θα ολοκληρωθεί το 2ο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου 2024, σύμφωνα με τις απόψεις του αρμόδιου Υποκαταστήματος, σχετικά με τον απαιτούμενο χρόνο καταχώρησης των πορισμάτων ζημίας.
Ήδη έχουν καταβληθεί 150 εκατ. ευρώ ως προκαταβολές για τις ζημιές που έχουν γίνει και η εξόφληση αναμένεται να ξεπεράσει τα 110 εκατ. ευρώ, τα οποία είναι ήδη δεσμευμένα προς τον σκοπό αυτό.
Β) De Minimis
Aναμένεται απόφαση από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με σκοπό την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) στους πλοιοκτήτες των επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών των Περιφερειών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας με σκοπό τη στήριξή τους από την κακοκαιρία Daniel κατά το έτος 2023, συνολικού ύψους κατά ανώτατο όριο 1.662.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι ήδη έχουν καταβληθεί 976.558 ευρώ σε 403 δικαιούχους.
Γ) Γεωργικό Αποθεματικό
15,8 εκ. € δόθηκαν ήδη από το Γεωργικό Αποθεματικό του 2023, για όσους παραγωγούς δεν είχαν – εκ του κανονισμού του ΕΛΓΑ- υποχρέωση να ασφαλιστούν (πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, καλλιεργητές αρωματικών, πτηνοτρόφοι κ.α).
4) Ενισχύσεις
· Πληρωμή συνδεδεμένων ενισχύσεων ύψους 245 εκατ. ευρώ εντός Απριλίου
· Εντός χρονοδιαγράμματος για την ολοκλήρωση πληρωμών 425.000.000 εκατ. ευρώ για τα οικολογικά σχήματα πριν το Πάσχα. Λειτούργησε πλατφόρμα για διορθώσεις.
· Λειτούργησε επιτυχώς πλατφόρμα για διορθώσεις στην βασική ενίσχυση για την κατανομή των 88 εκατ. ευρώ που δεν είχαν απορροφηθεί. Ο πληρωμές θα ολοκληρωθούν πριν το Πάσχα.
· Οι αιτήσεις ΟΣΔΕ 2024 άνοιξαν εγκαίρως την 1η Απριλίου – πέρσι είχαν ανοίξει τον Αύγουστο. à Επαρκής χρόνος για ολοκλήρωση ελέγχων και να γίνουν οι πληρωμές με τον βέλτιστο τρόπο.
· Έναρξη των διαδικασιών προκειμένου να αποπληρωθούν οι δικαιούχοι για τα έτη 2014-2019 με βάση την παλιά ΚΑΠ όσο και για τη μεταβατική περίοδο 2020- 2022.
· Ξεκίνησε η εκκαθάριση των 16.000 δεσμευμένων ΑΦΜ και αποδέσμευση των νομίμων. Τα υπόλοιπα θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη.
· Σταδιακός έλεγχος και πληρωμή όσων δικαιούχων έχουν προσφύγει και δικαιωθεί από τη Δικαιοσύνη για λάθη στην πληρωμή παρελθόντων ετών.
Η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή της θεομηνίας στη Θεσσαλία ήταν συνεχώς παρούσα. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με έργα και με συνέπεια συνεχίζει την υλοποίηση πολιτικών οι οποίες στηρίζουν τους πληγέντες. Για όλους μας, αλλά κυρίως για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η Θεσσαλία αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, το οποίο, συνεργαζόμενοι, όλοι μαζί, είμαστε αποφασισμένοι να κερδίσουμε, ανοίγοντας νέες προοπτικές για τον θεσσαλικό κάμπο.
