Επανέρχονται στη δημοσιότητα οι αλλαγές που προωθεί το ΥΠΑΑΤ αναφορικά με τα Οικολογικά Σχήματα από το έτος ενίσχυσης 2025, όπως αυτές περιλαμβάνονται στην πρόταση της Ελλάδας για την 2η τροποποίηση του Στρατηγικού της Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027.
Ανάμεσα στις αλλαγές που προωθούνται, περιλαμβάνεται και η Π1-31.1 «Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών». Από το έτος ενίσχυσης 2025 δεν θα υπάρχουν ουσιαστικά τρεις υποδράσεις αλλά δύο, η 31.1-Α και η 31.1-Β (με νέους όρους επιλεξιμότητας).
Βάσει της πρότασης, τα χειμερινά ψυχανθή θα είναι επιλέξιμα στη νέα 31.1-Α και τα αρωματικά/φαρμακευτικά φυτά στη νέα 31.1-Β.
Με λίγα λόγια, καλλιέργειες χειμερινών ψυχανθών και χειμερινών σιτηρών οι οποίες ήταν επιλέξιμες στην 31.1-Β, ως είχε μέχρι τώρα, πλέον θα μπορούν να ενισχυθούν από την 31.1-Α (εφόσον αντικαθιστούν τις επιλέξιμες αρδευόμενες καλλιέργειες), ενώ τα αρωματικά/φαρμακευτικά φυτά θα είναι επιλέξιμα στη νέα 31.1-Β.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΥΠΑΑΤ, η δράση Β για τις τοπικές ποικιλίες, ως είχε μέχρι τώρα, αφορούσε τις προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ποικιλίες, εστιάζοντας στις ξηροθερμικές συνθήκες και κυρίως στην έλλειψη νερού.
«Επειδή υπάρχει επικάλυψη με τη δράση Α, η οποία επίσης στοχεύει στην προσαρμογή στην έλλειψη νερού και με τη δράση Γ, ως είχε μέχρι τώρα, που επίσης αναφέρεται σε ξηροθερμικές συνθήκες, η δράση Β ουσιαστικά ενσωματώνεται στις άλλες δύο δράσεις» σημειώνεται στην 2η τροποποιητική του ΣΣ ΚΑΠ.
Καταδίκη για τις αροτραίες καταγγέλλει ο Κόκκαλης
Τα παραπάνω έφεραν την αντίδραση του Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτή Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Βασίλης Κόκκαλης, που με ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, χαρακτηρίζει ως «καταδίκη για τις αροτραίες καλλιέργειες» την 2η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ. Ρωτά δε τον υπουργό, σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να αντιμετωπιστεί η σημαντική απώλεια εισοδήματος για τους παραγωγούς αροτραίων καλλιεργειών αλλά και να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα της παραγωγής.
Υπάρχει ευρεία γκάμα προγραμμάτων απαντά ο Τσιάρας
Σε απάντησή του, ο κ. Τσιάρας απαντά σχετικά με το Οικολογικό Σχήμα 31.1, ότι οι παραγωγοί των καλλιεργειών βαμβακιού, μηδικής και αραβόσιτου, οι οποίοι εναλλάσσουν τις καλλιέργειες αυτές με καλλιέργειες χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών, συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι της δράσης 31.1-Α, λαμβάνοντας για το 2024 τις ενισχύσεις του ΣΣ ΚΑΠ που ελάμβαναν και το 2023. Επίσης, δεν αλλάζουν τα προϋπολογισμένα ποσά ενίσχυσης ανά εκτάριο (€/Ha). «Ως εκ τούτου οι καλλιέργειες σιτηρών, οσπρίων και κτηνοτροφικών ψυχανθών ενισχύονται εφόσον στο αγροτεμάχιο το προηγούμενο έτος καλλιεργούνταν βαμβάκι, αραβόσιτος και μηδική» επισημαίνει.
Από το 2025 όμως, ο υπουργός παραδέχεται επί της ουσίας ότι ενοποιούνται συναφείς δράσεις Οικολογικών Σχημάτων (3.1-Α και 31.1-Β) με κοινές επιλέξιμες καλλιέργειες και με τρόπο ώστε, όπως λέει «να αποφεύγονται οι επικαλύψεις με άλλες παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ, να απλοποιείται η εφαρμογή τους, να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή ωφέλεια για το περιβάλλον και να εξισορροπείται η ζήτηση σε σχέση με τους διαθέσιμους πόρους».
Και παραπέμπει τους παραγωγούς σιτηρών, οσπρίων και βάμβακος να επιλέξουν από μια ευρεία γκάμα οικολογικών προγραμμάτων από όπου μπορούν να ενισχυθούν και οι οποίες, τονίζει, έχουν να κάνουν με:
- πρακτικές φυτοκάλυψης,
- αξιοποίηση των υπολειμμάτων των καλλιεργειών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας,
- εφαρμογή γεωργίας ακριβείας μέσω πρακτικών ορθολογικής εφαρμογής των ψεκασμών και της λίπανσης,
- ενίσχυση για βιολογική παραγωγή, κ.ά
Ύψος ενίσχυσης
Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε πως αναμένεται να διαμορφωθεί το ύψος ενίσχυσης του Οικολογικού Προγράμματος Π1-31.1 – Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών από το 2025:
Α. Ενίσχυση παραγωγών για την καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και χειμερινών ψυχανθών, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών ποικιλιών αυτών (καλλιέργειες προς αντικατάσταση) :
- ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΨΥΧΑΝΘΗ: Μηδική (Medicago sativa) 48,8 ευρώ/στρέμμα, Βαμβάκι (Gossypium sp.) 10,9 ευρω/στρέμμα, Αραβόσιτος (Zea mays) 31,6 ευρώ/στρέμμα
- ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΣΙΤΗΡΑ: Μηδική (Medicago sativa) 52,2 ευρώ/στρέμμα, Βαμβάκι (Gossypium sp.) 14,3 ευρώ/στρέμμα, Αραβόσιτος (Zea mays) 29,7 ευρω/στρέμμα.
Β. Ενίσχυση για την εισαγωγή καινοτόμων ανθεκτικών καλλιεργειών και καλλιέργεια προσαρμοσμένων αρωματικών/φαρμακευτικών:
- Ενίσχυση για την εισαγωγή καινοτόμων ανθεκτικών καλλιεργειών 60,6 ευρώ/στρέμμα
- Ενίσχυση για καλλιέργεια προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών αρωματικών/φαρμακευτικών 82,4 ευρώ/στρέμμα
