Αποφασισμένος να εξασφαλίσει μία ακόμη συμφωνία, που θα οδηγήσει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είναι ο Ντόναλντ Τραμπ μετά την επιτυχία με την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων.
Αποκαλυπτική ήταν η πρόσφατη παραίνεση του Αμερικανού προέδρου στον ειδικό προεδρικό απεσταλμένο για ειρηνευτικές αποστολές Στιβ Γουίτκοφ από το βήμα της Κνεσέτ στο Ισραήλ.
«Πρέπει να τελειώσουμε το θέμα με τη Ρωσία. Πρέπει να το κάνουμε», είπε ο Τραμπ ενώ σκεφτόταν μια νέα πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. «Αν δεν σε πειράζει, Στιβ, ας επικεντρωθούμε πρώτα στη Ρωσία».
Ουσιαστικά, ο Τραμπ θέλει να αξιοποιήσει αυτό το άπιαστο συστατικό στην πολιτική και τη διπλωματία: την ορμή, όπως αναφέρει το CNNi ύστερα από μια έντονη από διπλωματικής άποψης εβδομάδα.
Η αρχή έγινε με ένα 36ωρο ταξίδι στη Μέση Ανατολή, κατέληξε με τον πρόεδρο της Ουκρανίας στον Λευκό Οίκο, ο οποίος προσπάθησε, ανεπιτυχώς να πείσει τον Τραμπ να εγκρίνει την παράδοση νέων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, Τόμαχοκ, πριν από μια αιφνιδιαστική συνάντηση που θα έχει σύντομα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βουδαπέστη.
«Νομίζω ότι έχουμε μεγάλη δυναμική, μεγάλη αξιοπιστία. Το να ολοκληρώσουμε τη Μέση Ανατολή ήταν πολύ σημαντικό», δήλωσε ο Τραμπ την Παρασκευή (17/10) κατά τη διάρκεια του γεύματος με τον Ουκρανό ομόλογό του. «Κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να γίνει. Αυτό ήταν κάτι που κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να γίνει, και το καταφέραμε», πρόσθεσε.
Μαστίγιο και καρότα
Καθώς στρέφεται γρήγορα στην Ουκρανία, ο Τραμπ μπορεί να αντλεί κάποια διδάγματα από τις διαπραγματεύσεις του στη Μέση Ανατολή, όπως η γρήγορη ανάληψη δράσης, ενώ σημαντικές λεπτομέρειες παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, δήλωσαν ότι εάν ο Τραμπ ελπίζει να επιτύχει μια παρόμοια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, θα πρέπει να ασκήσει πιέσεις στον Πούτιν – είτε πρόκειται για νέες κυρώσεις είτε για την προμήθεια νέων όπλων στην Ουκρανία – την οποία μέχρι στιγμής φαίνεται απρόθυμος να ασκήσει. Χωρίς μαστίγιο, ο Τραμπ μπορεί να αναζητήσει «καρότα» για να δελεάσει τον Πούτιν σε μια ειρηνευτική συμφωνία, αν και αυτά θα είναι περιορισμένα σε σύγκριση με τα κίνητρα που υπήρχαν με το Ισραήλ, δεδομένου ότι η Μόσχα είναι μια πυρηνική δύναμη που δεν εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για στρατιωτική ή οικονομική υποστήριξη.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πέρασε για μια ακόμη φορά την πόρτα του Λευκού Οίκου και όλα δείχνουν ότι έφυγε με άδεια χέρια, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ έδειξε ότι δεν ήταν έτοιμος να προμηθεύσει την Ουκρανία με τους περιζήτητους πυραύλους κρουζ Τόμαχοκ, ενώ παράλληλα ετοιμάζεται για μια ακόμη συνάντηση επί ευρωπαϊκού εδάφους, αυτή τη φορά, με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αποκαλυπτική είναι η δήλωση του Ζελένσκι ότι αυτός και ο Τραμπ συζήτησαν για πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, αλλά αποφάσισαν να μην κάνουν δηλώσεις για το θέμα «επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θέλουν κλιμάκωση».
Από την πλευρά του, ο Τραμπ κάλεσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το Κίεβο και τη Μόσχα να «σταματήσουν εκεί που βρίσκονται» και να τερματίσουν τον πόλεμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι πραγματοποιήθηκε μια ημέρα αφότου ο Τραμπ μίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και συμφώνησε να τον συναντήσει σύντομα στην Ουγγαρία.
Αν και η σχέση μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αναμφισβήτητα βελτιωθεί, αλλά το πραγματικό έπαθλο που επιδιώκει το Κίεβο φαίνεται να είναι εκτός εμβέλειας, προς το παρόν, όπως αναφέρει το CNNi.
Μετά από εννέα μήνες διαπραγματεύσεων, ο Τραμπ εξακολουθεί να προτιμά να δώσει στον Πούτιν μια ακόμη ευκαιρία να τον πείσει, αντί για την απροκάλυπτη στρατιωτική κλιμάκωση.
Ακόμα και η τελευταία λέξη του Τραμπ για το θέμα, μια ανάρτηση στο Truth Social που έκανε καθώς αναχωρούσε για το Μαρ α Λάγκο ήταν: «Πρέπει να σταματήσουν εκεί που βρίσκονται» – μια εκεχειρία κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης, υποδηλώνοντας κάτι που το Κίεβο θα μπορούσε να ανεχθεί.
«Πρέπει να σταματήσουμε εκεί που είμαστε. Αυτό είναι σημαντικό, να σταματήσουμε εκεί που είμαστε και μετά να μιλήσουμε», δήλωσε ο Ζελένσκι στο CNNi κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τη συνάντηση.
O Tραμπ κατά τη συνάντηση δεν παρέλειψε να εξάρει τις δυνατότητες των Τόμαχοκ. «Γι’ αυτό είμαστε εδώ», είπε. «Οι Τόμαχοκ είναι πολύ επικίνδυνοι… Θα μπορούσε να σημαίνει κλιμάκωση – πολλά άσχημα πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν», πρόσθεσε με νόημα.
Αυτή και μόνο η δήλωση ήταν αδιανόητη πριν από μερικούς μήνες αν και ο ίδιος την υπονόμευσε. «Ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσουμε να τελειώσουμε αυτόν τον πόλεμο χωρίς να σκεφτόμαστε τους Τόμαχοκ», πρόσθεσε ο Τραμπ. «Νομίζω ότι είμαστε πολύ κοντά σε αυτό».
Γιατί είναι μακριά μια συμφωνία
Η αλήθεια είναι ότι ο Τραμπ πιθανότατα απέχει ακόμη πολύ από τη συμφωνία που ονόμασε «Αριθμός 9», μια αναφορά στον αριθμό των ειρηνευτικών συμφωνιών σε όλο τον κόσμο στις οποίες ισχυρίζεται ότι έχει εμπλακεί. Αλλά η νέα του προσέγγιση θα μπορούσε, με την πάροδο του χρόνου, να φέρει πιο κοντά τη συμφωνία που εξακολουθεί να λέει ότι θέλει ο Πούτιν.
Η απειλή είναι τόσο ψυχολογική όσο και στρατιωτική. Οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν το απόθεμα για να παράσχουν τις «χιλιάδες» Τόμαχοκ. Επίσης, οι πύραυλοι συνήθως εκτοξεύονται από τη θάλασσα, και έτσι στην καλύτερη περίπτωση η Ουκρανία θα έπρεπε να περιμένει μήνες για να λάβει μερικές δεκάδες που θα έπρεπε να προσαρμοστούν για να εκτοξευθούν στην ξηρά.
Το κόστος είναι μεγάλο ενώ το βεληνεκές τους δεν είναι πολύ μεγαλύτερο από τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που η Ουκρανία εκτοξεύει αυτή τη στιγμή κάθε βράδυ βαθιά στη Ρωσία.
Ο Τραμπ και ο Ζελένσκι φάνηκαν να έχουν συμφωνήσει να μην είναι σφείς για το θέμα: ο Ζελένσκι αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με τη συνομιλία τους για τα Tomahawk, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ δεν ήθελαν κλιμάκωση. Ερωτηθείς αν ήταν αισιόδοξος ή απαισιόδοξος για τους πυραύλους, απάντησε ότι ήταν «ρεαλιστής».
Επίσης ενδιαφέρον έχει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν φοβάται πλέον να παραδεχτεί ότι ο Πούτιν μπορεί να τον παίζει – μια σημαντική, αν και καθυστερημένη, επιφοίτηση. «Σε όλη μου τη ζωή με έχουν παίξει οι καλύτεροι από αυτούς και τα κατάφερα πολύ καλά», τόνισε χαρακτηριστικά.
