«Πράσινο φως» άναψε το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την τροποποίηση της Κ.Υ.Α. Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου: «Οδικός άξονας Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), Τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα», που αφορά τα έργα διευθέτησης των ποταμών Καλέντζη και Παμίσου και λοιπών πρόσθετων/συμπληρωματικών υδραυλικών τεχνικών έργων για την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής.
Η απόφαση ληφθηκε κατά πλειοψηφία.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η μελέτη αποτελεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) Τροποποίησης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του Οδικού Άξονα Κεντρικής Ελλάδος Ε65 στο τμήμα «Μακρυχώρι–Καλαμπάκα» (ΚΥΑ 145521/18.11.2005, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει), με σκοπό την αδειοδότηση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας που περιλαμβάνουν έργα διευθέτησης τμημάτων των ποταμών Καλέντζη και Παμίσου και συμβαλλόντων σε αυτούς συλλεκτήρων και λοιπών συνοδών έργων, καθώς και έργων διευθέτησης, συντήρησης και καθαρισμού εννέα αποστραγγιστικών τάφρων (υπό μελέτη έργο).
Ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος Ε65 έχει μήκος 190,5 χλμ, ξεκινάει από τη συμβολή του στον Η/Κ ΠΑΘΕ (Χ.Θ. 203+000) και ολοκληρώνεται στην Εγνατία οδό, διασχίζοντας τις Περιφερειακές Ενότητες Φθιώτιδας, Καρδίτσας, Τρικάλων και Γρεβενών.
Αποτελείται από δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας καθώς και από λωρίδα έκτακτης ανάγκης. Το πλάτος του αυτοκινητοδρόμου στα τμήματα Χ.Θ. 0+000-19+000 και Χ.Θ. 61+500-130+600 είναι 23,30μ., με μεσαία νησίδα, στηθαίο ασφαλείας τύπου New Jersey και φύτευση, ενώ αντίστοιχα στα τμήματα Χ.Θ. 19+000– 61+500 και Χ.Θ. 130+600 – Α/Κ Εγνατίας είναι 22,00μ., με αμφίπλευρο στηθαίο ασφαλείας τύπου New Jersey στη μεσαία νησίδα. Η ταχύτητα μελέτης είναι 120 χλμ./ώρα στα πεδινά τμήματα και 110 χλμ./ώρα στα
ορεινά.
To έργο περιλαμβάνει τα εξής επιμέρους έργα: 18 κόμβους, 4 Μετωπικούς Σταθμούς Διοδίων, 10 Πλευρικούς Σταθμούς Διοδίων, 5 ΣΕΑ, 6 ΚΕΣ (Κτίρια Συντήρησης, Πυροσβεστικής και Αστυνομίας), 6 Σήραγγες.
Ο Αυτοκινητόδρομος περιλαμβάνει επίσης Γέφυρες, Άνω & Κάτω Διαβάσεις, Tοίχους αντιστήριξης, Οχετούς, Χώρους Στάθμευσης και Ανάπαυσης κ.ά.
Σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε65 διαιρείται σε τρία τμήματα.
* 1ο τμήμα: Τμήμα Μακρυχώρι – Λαμία: Χ.Θ. 0+000 – 85+800.
* 2ο τμήμα: Τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα: Χ.Θ. 85+800 – 137+550.
* 3ο τμήμα: Τμήμα Καλαμπάκα – Α/Κ Εγνατίας οδού: Χ.Θ. 137+550 – 175+000.
Η παρούσα εισήγηση αφορά το 2ο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Ε65 (τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα) και συγκεκριμένα στο υποτμήμα του από την περιοχή νότια της Καρδίτσας έως τα Τρίκαλα (Χ.Θ. 89+500 – Χ.Θ. 109+300 του αυτοκινητόδρομου).
Τα υπό μελέτη έργα χωροθετούνται εντός των Δημοτικών Ενοτήτων Παλαμά, Κάμπου, Παμίσου, Μουζακίου, Μεγάλων Καλυβίων, Ιθώμης, Σελλάνων, Εσταιώτιδας και Τρικκαίων των Δήμων Παλαμά, Καρδίτσας, Μουζακίου, Τρικκαίων, Σελλάνων και Καρδίτσας, των Περιφερειακών Ενοτήτων Καρδίτσας και Τρικάλων της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Στόχος των υπό μελέτη αντιπλημμυρικών έργων είναι η αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία του αυτοκινητόδρομου Ε65, αλλά και των γύρω οικισμών και καλλιεργούμενων εκτάσεων.
Τα υπό μελέτη έργα δεν βρίσκονται εντός περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Στην περιοχή μελέτης εντοπίζεται τμήμα της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης «Περιοχή Θεσσαλικού κάμπου» (GR1420011), η οποία απέχει ελάχιστη απόσταση 930 m από το πλησιέστερο έργο (Συλλεκτήρας ΙΙ–3).
Εντός της περιοχής μελέτης εντοπίζεται το Καταφύγιο Άγριας Ζωής «Σωτήρας– Κάστρο Τιτανίου (Μεταμόρφωσης)» (Κ241, ΦΕΚ 511/6–8–92), σε απόσταση περίπου 240 m από τον π. Καλέντζη (περί τη Χ.Θ. 5+000).
Εντός της περιοχής μελέτης εντοπίζεται ο υγροβιότοπος «Εσωτερικό Έλος Μεταμόρφωσης» (EL61100200), σε απόσταση 233 m από τη Χ.Θ. 5+250 του π.
Καλέντζη. Πρόκειται για υγρότοπο σε πεδινή περιοχή που περιβάλλεται από καλλιέργειες. Εκτείνεται κυκλικά στη βάση του Τιτάνιου λόφου (υψόμετρο 327 μ.) και τροφοδοτείται από πηγαία ύδατα. Έχει πολύ μικρό πλάτος, περίπου 70 μ. και μόνο προς το ανατολικό τμήμα του φτάνει περίπου τα 400 m. Επίσης σε απόσταση 570 m από τη Χ.Θ. 0+000 του π. Καλέντζη απαντάται ο υγροβιότοπος «Παραποτάμιο Εσωτερικό Έλος Ενιπέα» (EL61100800). Ο υγρότοπος εκτείνεται γύρω από τη θέση όπου εκβάλλουν νερά από αντλιοστάσιο.
Η περιοχή μελέτης δεν περιλαμβάνει κάποια Σημαντική Περιοχή για την Ορνιθοπανίδα (ΙΒΑ). Η πλησιέστερη, που είναι η περιοχή «Θεσσαλικός κάμπος» (GR062), βρίσκεται σε απόσταση 30 m από το όριο της περιοχής μελέτης. Στην περιοχή μελέτης απαντώνται τόσο δασικές όσο και μη δασικές εκτάσεις. Το προτεινόμενο έργο έχει στηριχθεί στις οριστικές υδραυλικές μελέτες των έργων, οι οποίες συντάχθηκαν με βάση τις προτάσεις και τις γενικές κατευθύνσεις σχεδιασμού των απαιτούμενων αντιπλημμυρικών έργων, καθώς και τις εγκεκριμένες μελέτες στην περιοχή.
Τα προτεινόμενα έργα που πρόκειται να γίνουν είναι τα ακόλουθα:
– Διευθέτηση του π. Καλέντζη στο τμήμα του από Χ.Θ. 0+000 έως Χ.Θ. 16+094 και των συμβαλλόντων σε αυτόν Συλλεκτήρων ΙΙ–1, ΙΙ–2, ΙΙ–3, ΙΙ–4 και ΙΙΙ–3 και λοιπά συνοδά έργα.
– Διευθέτηση του π. Παμίσου (Χ.Θ. 0+000 – 22+430) και των συμβαλλόντων σε αυτόν Συλλεκτήρων ΙΙΙ–3, IV–1 και λοιπά συνοδά έργα.
– Έργα διευθέτησης, συντήρησης και καθαρισμού του υφιστάμενου αποχετευτικού– αποστραγγιστικού δικτύου (9 τάφροι).
Αναλυτικότερα πρόκειται να γίνουν τα εξής έργα:
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Καλέντζη και συλλεκτήρων
– Διευθέτηση του π. Καλέντζη σε μήκος 16,09 km.
–Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ–1 (π. Ιταλικός) σε μήκος 20,28 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ–2 σε μήκος 795,5 m.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ–3 σε μήκος 6,4 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ–4 σε μήκος 1,4 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙΙ–2 σε μήκος 12,87 km.
– Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
–Αριστερό ανάχωμα π. Καλέντζη σε μήκος 15,79 km.
– Δεξιό ανάχωμα π. Καλέντζη σε μήκος 15,72 km.
– Δεξιό ανάχωμα π. Ιταλικού (ΙΙ–1) σε μήκος 8,04 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ–2 σε μήκος 5,96 km.
–Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ–2 σε μήκος 9,57 km.
–Κατασκευή εξωτερικών τάφρων
– Δεξιό ανάχωμα π. Ιταλικού (ΙΙ–1) σε μήκος 4,09 km.
–Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ–2 σε μήκος 6,28 km.
– Τεχνικά έργα
– Δύο γέφυρες στο Συλλεκτήρα ΙΙ–1 (Χ.Θ. 2+354 και Χ.Θ. 6+052) και μία στο
Συλλεκτήρα ΙΙΙ–2 (Χ.Θ. 6+655) σε αντικατάσταση υφιστάμενων.
– Ένας νέος οχετός στο Συλλεκτήρα ΙΙ–1 (Χ.Θ. 17+815) και ένας νέος οχετός στο
Συλλεκτήρα ΙΙ–3 (Χ.Θ. 1+319).
– Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 62,76 km,
διατομής η2
–Οδικές συνδέσεις (θέσεις σύνδεσης έργου με υφιστάμενες οδούς), συνολικού
μήκους 1.077 m, διατομής η2 (κατά ΟΜΟΕ).
– Οδοί πρόσβασης στο Συλλεκτήρα ΙΙ–1 κατά τη φάση κατασκευής (στοιχειώδεις
διαμορφώσεις), συνολικού μήκους 10.135 m.
Έργα στον π. Πάμισο – Τμήμα Β
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Παμίσου
– Διευθέτηση του π. Παμίσου σε μήκος 10,49 km.
– Eπένδυση πρανών κύριας κοίτης με στρώμνη σε μήκος 10,9 km.
–Eπένδυση πυθμένα κύριας κοίτης με στρώμνη σε μήκος 1,73 km.
– Eπένδυση πρανών δευτερεύουσας κοίτης (τοίχος ή στρώμνη) σε μήκος 20,42
km.
–Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
–Αριστερό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,48 km
– Δεξιό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,54 km
– 28 πτώσεις (αναβαθμοί) συνολικού ύψους 2m έκαστη με δύο διαδοχικές
πτώσεις του 1m που απέχουν μεταξύ τους 15m.
–11 οχετοί κάτω από τα αναχώματα
Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 21,02 km, διατομής η2
Έργα στον π. Πάμισο – Τμήμα Α
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Παμίσου
–Διευθέτηση του π. Παμίσου σε μήκος 12 km.
–Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3 σε μήκος 8,74 km.
–Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙV–1 σε μήκος 4,34 km.
–Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
–Αριστερό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 9,91 km.
–Δεξιό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,7 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3 σε μήκος 3,71 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3 σε μήκος 3,26 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα IV–1 σε μήκος 3,34 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα IV–1 σε μήκος 4,07 km.
–1 πτώση (αναβαθμός) ύψους 2m (η οποία αποτελείται από 2 πτώσεις του 1m
σε απόσταση 15m) και 5 πτώσεις 1m.
–1 τάφρος συνολικού μήκους 174,5 m στον π. Πάμισο.
– 7 τάφροι συνολικού μήκους 2.034 m στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3.
–5 τάφροι συνολικού μήκους 4.783 m στο Συλλεκτήρα IV–1..
2 γέφυρες στον π. Πάμισο, μήκους 90 m, στις X.Θ. 4+218,58 και 9+960,37 και 1
γέφυρα στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3 στη Χ.Θ. 2+190,13.
– 5 οχετοί (3 στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ–3 και 2 στο Συλλεκτήρα IV–1).
– 8 οδικές συνδέσεις συνολικού μήκους 1.409,27 m.
–Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 34,99 km.
Η αποκατάσταση του υφιστάμενου οδικού δικτύου στην περιοχή των νέων
τεχνικών θα επιτευχθεί με την κατασκευή έργων οδοποιίας που θα επιτρέπουν
την κατασκευή, συντήρηση και έλεγχο του υδραυλικού έργου.
Τα πλεονάζοντα υλικά που θα προκύψουν από τις εργασίες εκσκαφής κατά την
κατασκευή των υπό μελέτη έργων εκτιμώνται σε 115.406 m3. Τα αδρανή υλικά θα
πρέπει ή να αξιοποιηθούν κατά προτεραιότητα στο έργο κατασκευής του
αυτοκινητόδρομου Ε65, ή να διατεθούν σε αποθεσιοθάλαμο ο οποίος θα πρέπει αδειοθοτηθεί περιβαλλοντικά, ή να χρησιμοποιηθούν σε έργο αποκατάστασης ανενεργού λατομείου σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 7 του Ν.4014/2011 ή να μεταφερθούν σε κατάλληλη και νομίμως αδειοδοτημένη μονάδα διαχείρισης ΑΕΚΚ σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Μετά τα έκτακτα και έντονα καιρικά φαινόμενα στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου του 2020 (φαινόμενο «Ιανός»), τα οποία προκάλεσαν σημαντικές ζημιές τόσο στην πεδινή όσο και στην ορεινή ζώνη των Δήμων Καρδίτσας, Αργιθέας και Μουζακίου της Π.Ε. Καρδίτσας, προβλέφθηκε μία σειρά εργασιών αποκατάστασης στο πλαίσιο του έργου: «Αποκατάσταση των ζημιών στις υφιστάμενες Οδικές, καθώς και σε λοιπές Υποδομές στην Περιφέρεια Θεσσαλίας που προκλήθηκαν από το Μεσογειακό Κυκλώνα “ΙΑΝΟΣ” στις 18 και 19 Σεπτέμβριου 2020».
Oι προκληθείσες ζημιές, αφορούν στην καταστροφή τμημάτων του κύριου και δευτερεύοντος οδικού δικτύου, καταρρεύσεις ή υποσκαφή βάθρων γεφυρών, διάβρωση και υποσκαφή επιχωμάτων, καταπτώσεις πρανών, καταστροφή οχετών, καθιζήσεις και φθορές οδοστρωμάτων, σε συγκεκριμένα τμήματα του υπεραστικού επαρχιακού οδικού δικτύου των τριών Δήμων, συνολικού μήκους περίπου 150 km και σε βασικές υποδομές εντός της πόλης του Μουζακίου και παρά την όχθη του π. Πάμισου. Για τα έργα αυτά έχει εκδοθεί Απόφαση εξαίρεσης από τη διαδικασία τήρησης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Στην περιοχή του Μουζακίου, περιλαμβάνονται επεμβάσεις στην περιοχή του π. Παμίσου – Τμήμα Α, τα οποία έχουν ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό των υπό μελέτη έργων, αλλά δεν εντάσσονται στην περιβαλλοντική τους αδειοδότηση.
Τα έργα αποκατάστασης είναι τα ακόλουθα:
–Οδικό τμήμα Περιφερειακής οδού Μουζακίου μήκους 770 m.
– Καθαίρεση αστοχήσασας Γέφυρας Μουζακίου και κατασκευή πεζογέφυρας μήκους 80 m.
– Κατασκευή νέας Γέφυρας, μήκους 60 m στο Οδικό τμήμα από Μουζάκι προς Ανθοχώρι – Ελληνόκαστρο.
– Οδικό τμήμα από διασταύρωση Πευκόφυτου – Δρακότρυπας έως Άγιο Νικόλαο.
EΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
– Μηδενική Λύση – Μη υλοποίηση προτεινόμενου έργου
Η επιλογή της μηδενικής λύσης για τα εξεταζόμενα έργα, δηλαδή η διατήρηση της μη διευθέτησης των ρεμάτων στα υπό μελέτη τμήματα, μπορεί με σχετική βεβαιότητα να ειπωθεί ότι ενέχει σοβαρούς κινδύνους με επιπτώσεις κατά κύριο λόγο στο ανθρωπογενές περιβάλλον αλλά και στο φυσικό περιβάλλον, κυρίως λόγω διάβρωσης και πλημμυρισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τον κυρίως αγροτικό χαρακτήρα των περιοχών από τις οποίες διέρχονται τα ρέματα, την εγκάρσια διέλευσή τους από τα μεγάλα συγκοινωνιακά έργα (ΕΡΓΟΣΕ, ΣΓΥΤ, Ε65) και άλλες τοπικές οδούς, καθώς και τη γειτνίασή τους με οικισμούς, είναι φανερή η ανάγκη αντιπλημμυρικής προστασίας και η εξασφάλιση επαρκούς παροχετευτικότητας του αποδέκτη
Προτεινόμενη λύση
Η προτεινόμενη λύση περιλαμβάνει μία σειρά αντιπλημμυρικών έργων σε
τμήματα των ποταμών Καλέντζη, Παμίσου και σε συλλεκτήρες αυτών, καθώς και
μία σειρά συνοδών έργων. Τα έργα συνίστανται στα εξής:
–Εργασίες καθαρισμού και διαμόρφωσης κοίτης.
–Κατασκευή αναχωμάτων και απαιτούμενων οδών πρόσβασης.
Με την κατασκευή των έργων αυτών θα επιτευχθεί αύξηση της παροχετευτικότητας, με σκοπό την αποτροπή πλημμυρικών φαινομένων. Η λύση αυτή αφού δεν ασκεί σημαντικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον και εφόσον βέβαια γίνει σωστή διαχείριση του έργου, θα έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής.
