Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Το φαινόμενο της λειψυδρίας και της ξηρασίας εντείνεται στην περιοχή της Θεσσαλίας, ιδίως μετά από μια «φτωχή» χρονιά με χαμηλά επίπεδα βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων. Παρότι ο Μάιος συνοδεύτηκε από βροχοπτώσεις, οι περισσότερες από αυτές ήταν υψηλής έντασης καταστρέφοντας μεγάλο αριθμό καλλιεργειών στο Νομό Καρδίτσας, αλλά και γενικότερα στην Περιφέρεια.
Από την άλλη, το νερό του Μαΐου βελτίωσε ως ένα βαθμό τη στάθμη των υδάτων στις λίμνες, διατηρώντας τες και φέτος κύριες πηγές για την άρδευση και το πόσιμο νερό που φθάνει στις οικίες μας. Με αφορμή πρόσφατα την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος που τιμάται στις 5 Ιουνίου, καθίσταται αναγκαία η υπενθύμιση των προκλήσεων που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, αλλά και να θίξουμε την απουσία παρεμβάσεων οι οποίες θα σηματοδοτούσαν ένα διαφορετικό μέλλον για τη γη μας.
«Πληγή» η κλιματική αλλαγή στο θεσσαλικό κάμπο
Ο θεσσαλικός κάμπος έχει περιέλθει σε μια κρίσιμη φάση, καθώς παραγωγοί, αγρότες και γενικότερα άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα, καταγράφουν τη σταδιακή αλλοίωσή του. Συγκεκριμένα με 3.000 ιδιωτικές γεωτρήσεις, έχουν αντληθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες πάνω από 3 δισεκατομμύρια κ.μ. νερού από μη ανανεώσιμα αποθέματα. Το κόστος άρδευσης έχει φθάσει έως και 50% του συνολικού κόστους παραγωγής, υποβαθμίζοντας σημαντικά τα
αγροτικά προϊόντα, το έργο αλλά και τον κόπο των παραγωγών. Δεν πρέπει άλλωστε να παραβλέπουμε τη φοβία των παραγωγών, οι οποίοι εδώ και πάνω από έναν χρόνο υποχρεούνται να καλλιεργούν με υπέρογκα έξοδα και καλούνται να ανταπεξέλθουν απέναντι στην ανοιχτή καταναλωτική αγορά και τις «ανοιχτές» της τιμές.
Επιπλέον, η ξηρασία, τα έντονα καιρικά φαινόμενα και η παρατεταμένη άνομβρη περίοδος οδηγούν στην ερημοποίηση εδαφών στη Θεσσαλία. Το μήνα Μάιο βιώσαμε τις βροχοπτώσεις υψηλής έντασης που άφησαν άσπαρτα στρέμματα, κατέστρεψαν επανασπορές, αφήνοντας τους αγρότες σε απόγνωση. Ας προσθέσουμε και την εικόνα της άγονης γης, τα διαβρωμένα εδάφη που όλο και αυξάνονται σε αριθμό. Και παρόλο που το φαινόμενο ήδη πλήττει την περιοχή, γίνεται με αργό ρυθμό, μη αντιληπτός ορισμένες φορές. Διότι ως συνήθως, κινητοποιούμαστε όταν οι επιπτώσεις χτυπούν την… πόρτα μας, δίχως να αξιολογούμε ορθά τα αρχικά ανησυχητικά σημάδια.
Ευαισθητοποίηση μέσω δράσεων, εν αναμονή γενναίων αποφάσεων και παρεμβάσεων
Από πλευράς κοινωνίας γίνονται εκτεταμένες προσπάθειες ώστε εμείς ως πολίτες να διαμορφώσουμε συνείδηση στραμμένη προς το καλό του περιβάλλοντος. Δράσεις λαμβάνουν χώρα σε σχολεία όλων των βαθμίδων σχετικά με την φροντίδα του περιβάλλοντος. Δημιουργικά πρότζεκτ που ανακαλύπτουν μαθητές από νεαρή ηλικία, διδασκόμενοι τη συνεργασία μεταξύ τους με απώτερο σκοπό την ανακύκλωση και τη μάθηση της κυκλικής οικονομίας. Επιστημονικά συνέδρια, αλλά και εκδηλώσεις που καλούν αρχές και επιστήμη να συνδράμουν ως «ένα» για το καλό της φύσης. Παράλληλα, προωθούνται κάποια έργα που φέρουν μαζί τους το οικολογικό αποτύπωμα και χαρακτηρίζονται ως «έξυπνες» κατασκευές, φιλικές προς το περιβάλλον, αλλά ακόμη βρισκόμαστε σε πρώιμο στάδιο.
Ωστόσο, το να προσθέτουμε το λιθαράκι μας ως ενεργοί πολίτες καθημερινά, σίγουρα θα μας οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη, αλλά κινδυνεύουμε να χρονοτριβήσουμε στη λήψη δραστικών παρεμβάσεων. Οι διέξοδοι σύμφωνα και με Θεσσαλούς επιστήμονες, βρίσκονται στα αρδευτικά, ενεργειακά αλλά και περιβαλλοντικά έργα. Μέσα από την αξιοποίηση συγχρόνως των επιφανειακών υδάτων της λεκάνης του Πηνειού ή και αυτής του Αχελώου, όπως επισημαίνει διαρκώς η Εταιρεία Θεσσαλικών Μελετών.
Σίγουρα μας χαροποιεί η κινητοποίηση ανθρώπων για την προστασία του περιβάλλοντος. Τα συγκεντρωτικά στοιχεία και οι ζοφερές προβλέψεις διεθνώς έχουν ευαισθητοποιήσει τον άνθρωπο, καθιστώντας σαφές ότι δίχως το περιβάλλον σταδιακά θα σβήσει το είδος μας. Στην επαλήθευση όμως του εφιαλτικού σεναρίου, τα επεισόδια του δράματος θα τα παρακολουθούμε στη Θεσσαλική μας γη, και στα εδάφη της Ελλάδας, όπως και σχεδόν σε κάθε μέρος του πλανήτη, εφόσον παραμένουμε αδρανείς.
