Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

Οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης επαναφέρουν στο προσκήνιο συζητήσεις μεταξύ επιστημόνων και πολιτικών για την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων της χώρας, καθώς και την ανάγκη ολοκλήρωσης έργων με περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Στη Θεσσαλία, το ενδιαφέρον μονοπωλούν τα ημιτελή έργα στον Αχελώο, τα οποία – εάν και εφόσον ολοκληρωθούν ποτέ- θα συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτάρκεια της περιοχής.

Όμως, παρόλο που οι αναλύσεις στοχεύουν εύλογα στο ζήτημα της ενεργειακής αναβάθμισης, την ίδια στιγμή ο πρωτογενής τομέας ασθμαίνει επικίνδυνα. Η σταδιακή αποχώρηση εργαζομένων είναι πλέον διακριτή, καθώς για να λύσουν το βιοποριστικό τους πρόβλημα αναζητούν άλλης μορφής εργασίες.

Τα ανησυχητικά σημάδια πέρασαν απαρατήρητα 

Η αποχώρηση εργαζομένων από τον πρωτογενή κλάδο έρχεται ως απόρροια της ανεξέλεγκτης ακρίβειας, ενώ εδώ και χρόνια οι αρμόδιοι απέτυχαν να τον καταστήσουν «ατμομηχανή» της ανάπτυξης και βασικό πυλώνα για την έξοδο από κρίσεις.

Στον κάμπο της Θεσσαλίας οι άνθρωποι της γεωργίας έχουν αντιληφθεί την υποβάθμιση του πρωτογενή τομέα. Στο πέρασμα των χρόνων, οι ίδιοι προειδοποιούσαν τακτικά για τα επερχόμενα δεινά στον τομέα, εξαιτίας των αλλεπάλληλων κρίσεων που βιώνει η Ελλάδα και της κλιματικής αλλαγής. Τελικά η τωρινή γεωπολιτική αστάθεια (ρωσική εισβολή και κυρώσεις της Ευρώπης) επιτάχυνε την αποδυνάμωσή του.

Τα αίτια της αποχώρησης

Στις μέρες μας, γινόμαστε μάρτυρες της «Μεγάλης Παραίτησης» παγκοσμίως. Ο εργαζόμενος αποχωρεί από τη δουλειά διότι συνειδητοποιεί τη σημασία ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Παρόμοιο σκηνικό διαμορφώνεται στη γεωργία και κτηνοτροφία, καθώς θα τη χαρακτηρίζαμε και ως… «Μεγάλη Αποχώρηση». Αντικρίζοντας τις ανυποχώρητες υψηλές τιμές σε καύσιμα, στα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, αλλά και τις ανεπαρκείς ποσότητες τροφής, ορισμένοι αγροκτηνοτρόφοι και παραγωγοί εγκαταλείπουν τον τομέα. Παράλληλα, αποχωρούν και μερικοί που διαδέχονταν αυτή την οικογενειακού χαρακτήρα απασχόληση της γεωργίας και κτηνοτροφίας, η οποία περνούσε από γενιά σε γενιά.

Πριν δεκαετίες, εκτιμούσαμε ότι ο πρωτογενής τομέας θα επηρεαζόταν σημαντικά από την επέλαση της ψηφιακής τεχνολογίας. Τελικά, τα ζητήματα που φέρνουν σε εσωστρέφεια τον πρωτογενή τομέα, προέρχονται τόσο από την αδρανοποίηση των κυβερνήσεων να θωρακίσουν μία ζωτικής σημασίας πηγή για το επισιτισμό της χώρας, όσο και από την ενεργειακή κρίση. Φυσικά μία ακόμη διαρκής απειλή είναι η κλιματική αλλαγή, για την οποία έχουν χιλιοειπωθεί οι κίνδυνοι για την Θεσσαλία και θα εξακολουθούν να μας απασχολούν.

Αυτοί είναι οι κυρίαρχοι λόγοι, που δεν επιτρέπουν σε νέους αγρότες και κτηνοτρόφους να έχουν την επιθυμητή ευελιξία, σε έναν κλάδο που υπό διαφορετικές συνθήκες θα εκπλήρωναν το όραμά τους.