Η Ευρώπη σε συναγερμό: Η τριπλή απειλή του Τραμπ και οι συζητήσεις για Ουκρανία, ΝΑΤΟ και εμπόριο

Σύμφωνα με την οικονομική εφημερίδα Financial Times, τα σχέδια για την ανοικοδόμηση μιας «ανεξάρτητης Ευρώπης» έχουν… παγώσει το τελευταίο διάστημα, με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να προσπαθούν να διατηρήσουν τη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, το διατλαντικό εμπόριο και τη δέσμευση των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.

Οι Ευρωπαίοι διαπραγματευτές φαίνεται ότι ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα απαιτήσει παραχωρήσεις σε κάποιο κρίσιμο τομέα, με αντάλλαγμα τη στήριξη σε κάποιον άλλο, εξαναγκάζοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιλέξει ανάμεσα στο να θυσιάσει τις αξίες της ή να «κόψει» δεσμούς με την Ουάσινγκτον.

«Όλες αυτές οι κρίσεις μαζί: είναι η τέλεια καταιγίδα» δήλωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ, πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ο οποίος αποχώρησε από το πόστο τον Νοέμβριο.

«Μπορεί να προσπαθήσει να μας πιέσει, μπορεί να μας βάλει στη γωνία και από τις τρεις κατευθύνσεις» τόνισε επίσης ο ίδιος.

Και συνέχισε:

«Μπορεί να μας πει: “Αν δεν μου δώσετε καλή εμπορική συμφωνία, τότε εμείς δεν θα στηρίξουμε την Ουκρανία” ή “Εάν με πιέσετε να στηρίξω την Ουκρανία, τότε θα αυξήσουμε τις αμυντικές δαπάνες για το ΝΑΤΟ, για παράδειγμα”».

Κατά την οικονομική εφημερίδα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν θέσει επί τάπητος τα χειρότερα σενάρια -δηλαδή την πλήρη αναστολή της αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία, το κλείσιμο της «στρόφιγγας» των πληροφοριών από τις ΗΠΑ, την απαγόρευση πώλησης αμερικανικών όπλων στα μέλη του μπλοκ, έναν εμπορικό πόλεμο με φρικτές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη και την ταχύτατη απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Γηραιά Ήπειρο.

Ευρωπαίος αξιωματούχος, που δεν κατονομάζεται, είπε στην εφημερίδα πως αρχικά εξετάστηκαν τα καλύτερα σενάρια αλλά τελικώς κατέληξαν στο damage control -δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούν τις ζημιές.

«Στο εμπόριο, την άμυνα και την Ουκρανία, θα υπάρξει κακή ή πολύ κακή έκβαση» τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρεθεί αντιμέτωπος με τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο G7 στον Καναδά στις 15 Ιουνίου.

Αξιωματούχοι εκτιμούν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα ξεκαθαρίσει κατά τη συνάντηση αυτή τις προθέσεις του αναφορικά με την Ουκρανία και ενδεχόμενες κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θέλουν από τον Τραμπ να δεσμευτεί ξεκάθαρα ότι θα στηρίξει το Κίεβο αλλά φοβούνται ότι επιθυμεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα αφήσει την Ουκρανία -και την υπόλοιπη Ευρώπη- ευάλωτη σε μελλοντική ρωσική επιθετικότητα.

Συνάντηση στη Χάγη

Μια εβδομάδα μετά από την κρίσιμη συνάντηση στον Καναδά, οι ηγέτες των κρατών – μελών του ΝΑΤΟ θα συναντηθούν στη Χάγη, όπου οι Ευρωπαίοι θα υποσχεθούν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και ελπίζουν ότι αυτό θα είναι αρκετό για να μην χαθεί η αμερικανική στήριξη στην ευρωπαϊκή άμυνα.

«Εμείς βλέπουμε την Ουκρανία, την ευρωπαϊκή άμυνα και το εμπόριο ως διαφορετικά ζητήματα αλλά ο Τραμπ, βλέπει απλά τα ίδια πρόσωπα που του παρουσιάζουν ενοχλητικές ερωτήσεις. Δεν θα τις αντιμετωπίσει ξεχωριστά σε και διαφορετικά πλαίσια» δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης, και συμπλήρωσε:

«Οπότε βρισκόμαστε μια ανάρτηση ή μια συνέντευξη Τύπου μακριά από την καταστροφή σε τρία υπαρξιακά ζητήματα για την Ευρώπη: την άμυνα, την οικονομία και την ασφάλεια… Για αυτό όλοι είναι τόσο ανήσυχοι».

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες παραδέχονται ότι στις Βρυξέλλες υπάρχει ο φόβος ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα επιχειρήσει να «μπερδέψει» πολλά διαφορετικά ζητήματα σε μια διαπραγμάτευση.

Μάλιστα, φαίνεται εκπρόσωποι των 27 κρατών – μελών εξέφρασαν τις τελευταίες εβδομάδες ανησυχία για την έλλειψη εναλλακτικών από πλευράς του μπλοκ.

Όπως είπαν, η σκληρή στάση σε ένα ζήτημα, μπορεί να έχει αντίκτυπο σε κάποιο άλλο τομέα.

«Οι συζητήσεις είναι σουρεαλιστικές» είπε ένας εκ των αξιωματούχων.

«Η απάντηση σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι: οι ΗΠΑ. Και οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι είναι ο μεγαλύτερός μας σύμμαχος» τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Η Γαλλία εδώ και καιρό πιέζει την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει βήματα ανεξαρτητοποίησης από τις ΗΠΑ, μια θέση που κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές μετά από την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ τον περασμένο Νοέμβριο.

«Η επόμενη μεγάλη εποχή μας, το επόμενο μεγάλο ενοποιητικό πρότζεκτ, θα είναι η ανοικοδόμηση μιας ανεξάρτητης Ευρώπης» είπε σε ομιλία της την περασμένη εβδομάδα η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.

Και μπορεί η εικόνα που εκπέμπεται προς τα έξω να δείχνει ένα πνεύμα ενότητας, ωστόσο αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες ανησυχούν ότι ενδεχομένως να υπάρξουν «ρήγματα» ανάμεσα στα κράτη-μέλη που ζητούν στρατηγική αυτονομία από τις ΗΠΑ και όσους πιστεύουν ότι οι τρανσατλαντικές σχέσεις πρέπει να προστατευτούν, όποιο και αν είναι το κόστος.

«Η σχέση με τις ΗΠΑ είναι θεμελιώδης… Για να διατηρήσουμε τη δύναμή της Δύσης. Οι μοίρες μας είναι συνδεδεμένες» είπε πρόσφατα η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, μια εκ των στενότερων πολιτικών εταίρων του Τραμπ στην Ευρώπη.

«(σ.σ. Ο διάλογος με την Ουάσινγκτον) πρέπει να συνεχιστεί με σοφία και κοινή λογική, με πιο πολιτικό και λιγότερο γραφειοκρατικό τρόπο» συμπλήρωσε επίσης η ίδια.

Η Αλεξάνδρα ντε Χουπ Σέφερ, πρόεδρος του German Marshall Fund, δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υιοθετούν πλέον μια «πολύ πιο ρεαλιστική» προσέγγιση στη διατλαντική σχέση.

Πρόσθεσε δε:

«Ποια είναι τα κοινά μας συμφέροντα; Δεν έχουμε κάνει ποτέ αυτή τη συζήτηση… Η προσφορά, η πρόταση, θα πρέπει να προέλθει από τις Βρυξέλλες και σε αυτό το κομμάτι δεν είναι ακόμη προετοιμασμένες».

Οι μεταβαλλόμενες θέσεις του Τραμπ έχουν καταστήσει ακόμη πιο περίπλοκο το συντονισμό των απαντήσεων μεταξύ των 27 κρατών μελών στα τρία «καυτά» ζητήματα.

Το γεγονός ότι ο Τραμπ φαίνεται να χάνει την υπομονή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δημιουργήσει ελπίδες ότι θα μπορούσε να στηρίξει νέες κυρώσεις στη Μόσχα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος επαίνεσε τις προσπάθειες των εταίρων του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις δαπάνες, ωστόσο απείλησε παράλληλα ότι θα αποσύρει αμερικανικά στρατεύματα από την Ευρώπη.

Την ίδια ώρα, οι παλινωδίες στην πολιτική των δασμών προκαλούν σύγχυση.

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να… για άλλη μια φορά να πέσουμε στην πλάνη ότι η καταιγίδα θα περάσει… Ότι τα πράγματα θα επανέλθουν όπως ήταν πριν: μακάρι να τελείωνε ο πόλεμος, ή να συναφθεί μια συμφωνία για τους δασμούς, ή οι επόμενες εκλογές να έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα. Όχι, δεν θα συμβεί αυτό», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της την περασμένη εβδομάδα.

Ο μακροπρόθεσμος στόχος μιας πιο αυτόνομης Ευρώπης μπορεί να βρίσκει πλέον ευήκοα ώτα σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ωστόσο η απάντηση στο βραχυπρόθεσμο ερώτημα για το πώς οι ΗΠΑ θα παραμείνουν στο πλευρό της Γηραιάς Ηπείρου, ενώ εκείνη αναπτύσσει το εναλλακτικό μέλλον της, παραμένει δύσκολη.

«Έχουμε πρόβλημα;» δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ που συμμετείχε στις συζητήσεις.

«Ναι. Έχουμε πρόβλημα».

Πηγή:cnn.gr