Κοινωνική απαισιοδοξία στην Καρδίτσα, αναζήτηση λύσεων για ανάκαμψη του ηθικού

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

• Αλλάζει ο εαυτός μας ανάλογα με τις αλλαγές των καιρών και τα απρόοπτα γεγονότα

Δύο σύντομες καθημερινές κουβέντες ανταλλάσσουμε εμείς οι Καρδιτσιώτες και είναι πέρα ως πέρα βέβαιο πως οι απόψεις μας σχετικά με το μέλλον του Νομού συνοδεύονται από μια διάχυτη απαισιοδοξία, η οποία διαμορφώνεται από τη φύση των γεγονότων που έχουν διαδραματιστεί μέχρι σήμερα στον τόπο μας.

Προτού επικεντρωθούμε στην κατήφεια των Καρδιτσιωτών, ας αναλύσουμε εν συντομία την απογοήτευση που νοιώθουμε, τους παράγοντες που οδηγούν το είδος μας να νοσταλγεί ακόμη και το παρελθόν αναζητώντας την απόδραση από τις σημερινές ανησυχίες. Ανέκαθεν η ανθρώπινη φύση επηρεαζόταν από τα κακά γεγονότα, τα αρνητικά συναισθήματα που ακολουθούσαν αυτά, και καθιστούσαν τους ανθρώπους να θεωρούν πως είτε οι παλαιότερες εποχές ήταν καλύτερες, είτε ότι η σημερινή ζωή είναι πιο αβέβαιη σε σύγκριση με το παρελθόν, ακόμη κι αν δεν ισχύει αυτός ο ισχυρισμός.

Το παρόν φαντάζει πιο… θανατηφόρο, καθώς όσο μεγαλώνουμε αυξάνονται οι υποχρεώσεις, περιορίζεται ο ελεύθερος χρόνος, η δημιουργία και η ανάπτυξη ιδεών. Εφόσον αφήνουμε πίσω ανέμελα χρόνια, πιστεύουμε πως οι παλαιότεροι απολάμβαναν πιο πολύ τη ζωή, ασχέτως αν κι εκείνοι πίστευαν ακριβώς το ίδιο για τους προκατόχους τους.

Ανάλογα με την περίοδο τα γεγονότα, διαμορφώνεται η ψυχολογία μιας γενιάς

Αντιθέτως, στην Καρδίτσα το αρνητικό συναίσθημα έχει φωλιάσει ως επακόλουθο των συμβάντων που βιώσαμε την τελευταία τετραετία. Οι ημέρες σβήνουν από το ημερολόγιο με μια ανυποχώρητη απαισιοδοξία, συσσωρευμένη μέσα μας ύστερα από τις καταστροφές (Ιανός – Ντάνιελ), το δημογραφικό πρόβλημα και τις αλλεπάλληλες κρίσεις σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Ζούμε σε καιρούς αβεβαιότητας, τουλάχιστον στον τόπο μας. Για να αναζητήσουμε μια ελπιδοφόρα εικόνα στην Καρδίτσα, ίσως πρέπει να πάμε αρκετά πίσω χρονολογικά: στην περίοδο του μεσοπολέμου κατά την οποία υπήρξε αρχιτεκτονική, κοινωνική και πολιτιστική άνθηση στην πόλη, αλλά και την περίοδο της Μεταπολίτευσης που έφερε ούτως ή άλλως την ελπίδα και την προοπτική «πώς όλα είναι δυνατά» στην Ελλάδα, ακόμη κι αν δεν ίσχυε σε αυτό τον υπερβολικό τρόπο ζωής που γέννησε έπειτα κατάλοιπα που βρήκαμε μπροστά μας και τα φορτώνουμε πλέον στους νεότερους.

Αμφισβήτηση και πώς βλέπουν οι Καρδιτσιώτες το μέλλον

Όταν μιλάμε για αμφισβήτηση, δεν εννοούμε μόνο την οποιαδήποτε αμφιβολία για την τοπική πολιτική ή τις αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης μιας χώρας, αλλά πως ένα διαμορφωμένο κλίμα ανησυχίας συνοδεύει σήμερα κάθε γενιά που παίρνει τη σκυτάλη από την άλλη. Η κοινωνική απαισιοδοξία -διακριτή στη συνείδηση των Καρδιτσιωτών εμφανίστηκε μετά την πρόσφατη ερώτηση της εφημερίδας προς τους δημότες σχετικά με το πως προβλέπουν το Νομό να είναι σε δέκα χρόνια από τώρα. Οι απαντήσεις στην κάμερα, οι δημοσιευμένες στο φύλλο, όπως και οι άλλες στην ιστοσελίδα του «Νέου Αγώνα», κατέδειξαν το αίσθημα της δυσαρέσκειας και της εγκατάλειψης από τους Καρδιτσιώτες, προμηνύοντας οι ίδιοι «τη συρρίκνωση του Νομού ως ένα ορατό σενάριο μελλοντικά».

Ακόμη κι αν ήμασταν προετοιμασμένοι στο άκουσμα τέτοιων απαντήσεων, η ευκολία
με την οποία δόθηκαν και ο μεγάλος τους αριθμός ξάφνιασε και εμάς τους ίδιους, που καθημερινά αφουγκραζόμαστε οτιδήποτε απασχολεί τους δημότες. Αλλάζει λοιπόν, ο εαυτός μας σύμφωνα με τις αλλαγές των καιρών και τα απρόοπτα γεγονότα, που είναι εξ αρχής απρόβλεπτα και δυστυχώς αιφνίδια για τη ζωή μας.

Η ανάταση ηθικού ξεκινά από την παραδοχή της πραγματικότητας

Στην αναζήτηση τρόπων ανάκαμψης του ηθικού μας, δεν μπορούμε παρά να εστιάζουμε πρωτίστως στην εκπλήρωση των υποσχέσεων που ακούστηκαν δημοσίως από τα χείλη των αρμοδίων σχετικά με την αντιπλημμυρική θωράκιση του Νομού. Η επιτάχυνση των έργων, που αντί για έναρξη εργασιών το καλοκαίρι, μετατίθενται για το Σεπτέμβριο, είναι ζωτικής σημασίας για την επιδιωκόμενη σταθερότητα. Η κοινή αντίληψη του Καρδιτσιώτη ότι «τίποτα δεν γίνεται, όλα τα ίδια μένουν», χρειάζεται να σβήσει ριζικά. Λύσεις για την υποχώρηση της εσωστρέφειας όσον αφορά το μέλλον του Νομού, μπορεί να έρθει μέσα από διαλόγους με τους φορείς, έχοντας ως έγνοια τις επανορθώσεις.

Το να παραδεχθούμε πως κινούμαστε τούτη τη στιγμή μέσα σε ένα αβέβαιο σκηνικό γεμάτο ανασφάλεια, είναι μια αρχή, με… κάποια δόση ειλικρίνειας εφόσον γίνει. Οι Δήμοι σε συζητήσεις των Δημοτικών Συμβουλίων στις συνεδριάσεις τους, δεν κρύβουν τα ανησυχητικά μηνύματα που λαμβάνουν από τους δημότες: το αίσθημα της γενικευμένης ανασφάλειας. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει μάλιστα την επίγνωση των δυσκολιών, οπότε το να κρυφτεί κανείς από τα αντιληπτά προβλήματα μοιάζει αχρείαστη και σίγουρα δειλή ενέργεια.

Κάποτε, προτού έρθουμε προ δυσάρεστων ανατροπών εξαιτίας των καταστροφών, η ζωή στο Νομό ήταν φιλήσυχη και έμοιαζε να κυλάει με χαλαρό τέμπο, ανεπηρέαστη ακόμη και από την οικονομική κρίση του 2010 και μετά. Δεν μας ένοιαζε ιδιαίτερα ως τόπος αν θα φιγουράρουμε σε πρωτιές, ή αν θα καταστρώσουμε κάτι πρωτότυπο για τον έξω κόσμο. Μας αρκούσε μόνο ότι ο ήσυχος βίος στην επαρχία μας δεν θα διαταρασσόταν από κάποιον απρόοπτο παράγοντα. Τελικά όμως, τα καιρικά γεγονότα στην περιοχή κλόνισαν αυτή την ησυχία που τόσο καλά κάποτε διατηρούσαμε. Την ανέτρεψαν με έναν τρόπο που αφήνει σχεδόν όλους μας να είμαστε με μια ενοχλητική εγρήγορση, μη θεωρώντας τίποτα βέβαιο και στέρεο.