Με νέα εγκύκλιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας παρέχονται διευκρινίσεις σχετικά με την κρατική αρωγή σε έγγειο κεφάλαιο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, από θεομηνίες που εκδηλώθηκαν μετά την 27η Ιουνίου 2023.
Όπως αναφέρει η σχετική διάταξη δικαιούχοι ενίσχυσης, που καλύπτει τις ζημιές σε έγγειο κεφάλαιο, είναι αγρότες, κατ’ επάγγελμα αγρότες και κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων, όπως αυτοί κατατάσσονται σύμφωνα με το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθώς και αγροτικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον, για να είναι ο αγρότης δικαιούχος ενίσχυσης του ν. 4797/2021 θα πρέπει να έχει υποβάλει την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου (ΟΣΔΕ) για το έτος της θεομηνίας για το ζημιωθέν αγροτεμάχιο και να έχει εξοφλήσει την ασφαλιστική εισφορά στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) για το έτος της θεομηνίας.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα και με τα ανωτέρω, ο ιδιοκτήτης αγροτεμαχίου που δεν είναι αγρότης ή δεν υποβάλλει ΕΑΕ στο ΟΣΔΕ για το συγκεκριμένο αγροτεμάχιο που υπέστη τη ζημιά ή δεν έχει ασφαλιστεί στον ΕΛΓΑ, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν.4797/2021 και δεν είναι επιλέξιμος για ενίσχυση κρατικής αρωγής.
Για θεομηνίες που εκδηλώθηκαν μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του π.δ. 77/2023 (Α’ 130), οι ζημιές σε έγγειο κεφάλαιο, όπως τα φερτά υλικά και η παράσυρση – διάβρωση – απώλεια αγρού, καλύπτονται εφόσον:
α) το αγροτεμάχιο ανήκει στην αγροτική εκμετάλλευση ως ιδιόκτητο ή
β) το αγροτεμάχιο μισθώνεται από την αγροτική εκμετάλλευση με μίσθωση που έχει συναφθεί με ημερομηνία προγενέστερη της επελεύσεως της θεομηνίας ή
γ) το αγροτεμάχιο έχει παραχωρηθεί στην αγροτική εκμετάλλευση δυνάμει χρησιδανείου μεταξύ συζύγων ή γονέων – τέκνων που έχει συναφθεί με ημερομηνία προγενέστερη της επελεύσεως της θεομηνίας.
Για τους σκοπούς της κρατικής αρωγής, η ιδιοκτησία στο πλαίσιο της οικογένειας θεωρείται ότι υφίσταται στο πρόσωπο και των δύο συζύγων.
Στις περιπτώσεις (β) και (γ) όπου το αγροτεμάχιο το εκμεταλλεύεται ο αγρότης – δικαιούχος με μίσθωση ή χρησιδάνειο, ο δικαιούχος υποχρεούται σε αποκατάσταση των ζημιών στο έγγειο κεφάλαιο, εντός δύο (2) ετών από την ημερομηνία επέλευσης της θεομηνίας.
Για τη διαπίστωση της αποκατάστασης διενεργείται σχετικός έλεγχος από τις αρμόδιες επιτροπές. Ο δικαιούχος μετά την ολοκλήρωση της αποκατάστασης υποχρεούται να ενημερώσει σχετικά την αρμόδια Περιφέρεια προκειμένου να διενεργηθεί ο έλεγχος. Η Περιφέρεια αποστέλλει στη Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής βεβαίωση για την ολοκλήρωση ή μη της αποκατάστασης.
Εφόσον από την βεβαίωση της Περιφέρειας προκύπτει η μη αποκατάσταση ή εφόσον μετά την παρέλευση των δύο (2) ετών δεν έχει προσκομιστεί βεβαίωση της Περιφέρειας περί αποκατάστασης, τότε το μέρος της επιχορήγησης που αφορά τις ζημιές στο έγγειο κεφάλαιο επιστρέφεται στο Ελληνικό Δημόσιο ως αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό, εντόκως από τη στιγμή που τέθηκε στη διάθεση του δικαιούχου με βάση το επιτόκιο ανάκτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ειδικά για τη δήλωση ζημιών σε έγγειο κεφάλαιο παρασχέθηκε παράταση ως 15 Μαρτίου 2024. Αναλυτικότερα, για τις ζημιές σε έγγειο κεφάλαιο από τις πλημμύρες του μηνός Σεπτεμβρίου του 2023, εφόσον οι ζημιές αυτές δεν έχουν δηλωθεί από την αγροτική εκμετάλλευση που υπέστη τις ζημιές έως και τη 12η Ιανουαρίου 2024 στον ΕΛΓΑ, δύναται να δηλωθούν στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα το αργότερο έως και την 15 Μαρτίου 2024. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω παράταση αφορά αποκλειστικά και μόνο τις ζημιές στο έγγειο κεφάλαιο και ότι οι αιτήσεις στην περίπτωση αυτή υποβάλλονται στην Περιφέρεια και όχι στον ΕΛΓΑ.
