Τη γλυκιά προσμονή της έλευσης ενός παιδιού βιώνουν 55 ζευγάρια από την Καρδίτσα που επέλεξαν να μεγαλώσουν της οικογένειά τους μέσω του θεσμού της αναδοχής ή της υιοθεσίας.
Στους δυο φορείς της Καρδίτσας που ουσιαστικά στηρίζουν και καθοδηγούν τα ζευγάρια σε όλη αυτή τη διαδικασία καθημερινά απευθύνονται αρκετοί Καρδιτσιώτες που ενδιαφέρονται να προχωρήσουν σε αναδοχή παιδιού ή υιοθεσία.
Το Τμήμα Αλληλεγγύης της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας και το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Καρδίτσας με τις εξειδικευμένες κοινωνικές λειτουργούς τους από το 2019 που τέθηκε σε λειτουργία η πλατφόρμα anynet.gr μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι υποβάλουν τις αιτήσεις τους, έχουν διεκπεραιώσει και μάλιστα με θετικό αποτέλεσμα 57 υποθέσεις.
Από αυτές οι 15 αιτήσεις έγιναν μέσω του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας και οι υπόλοιπες μέσω της υπηρεσίας της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας.
Ωστόσο από αυτές τις υποθέσεις μέχρι στιγμής μόνο οι 4 έχουν ολοκληρωθεί, έχουν γίνει δηλαδή δύο αναδοχές παιδιών και δύο υιοθεσίες.
Τα υπόλοιπα ζευγάρια λοιπόν έχουν ενταχθεί στα Εθνικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων ή Υποψηφίων Θετών Γονέων και αναμένουν να γίνει η λεγόμενη “σύνδεση” με κάποιο παιδί, διαδικασία που είναι αρκετά χρονοβόρα καθώς η πλειοψηφία των υποψήφιων γονέων αναζητά παιδιά βρεφικής ηλικίας, η εύρεση των οποίων είναι δύσκολη.
Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας
Αντίθετα, ζευγάρια που επιθυμούν να υιοθετήσουν παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας φτάνουν πιο σύντομα στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όπως ένα ζευγάρι Καρδιτσιωτών οι οποίοι τα δυο τελευταία χρόνια έχουν τη χαρά να έχουν κοντά τους το αγοράκι τους το οποίο είναι πλέον 10 ετών.
“Δεν σκεφτήκαμε ποτέ την ηλικία του. Θέλαμε ένα παιδί και από την πρώτη συνάντησή μας καταλάβαμε ότι αυτός είναι ο γιος μας“ τόνισε συγκινημένη στο “ΝΑ” η θετή μητέρα του 10χρονου. Οπως λέει η περίοδος προσαρμογής κύλησε εύκολα αν και αμήχανα όμως τελικά η οικογένεια… έδεσε και πλέον συμβιώνουν αρμονικά εκείνη, ο σύζυγός της και ο γιος τους.
Το συγκεριμένο ζευγάρι είχε την υποστήριξη του περίγυρού του σε όλο αυτό το… ταξίδι. Το συγγενικό και φιλικό τους περιβάλλον τους ενθάρρυνε και με χαρά άνοιξε την αγκαλιά του για να υποδεχτεί και το νέο μέλος της οικογένειας. Πλέον ο μικρός πάει σχολείο, έχει κάνει φίλους, είναι αγαπητός στη γειτονιά του και ζει με ηρεμία, αγάπη και χαρά αφήνοντας πίσω τα δύσκολα πρώτα χρόνια της ζωής του.
Η θετή μητέρα αλλά και ο θετός πατέρας (τα στοιχεία των οποίων βρίσκονται στη διάθεση της εφημερίδας μας) δίχως δεύτερη σκέψη συμβουλεύουν ζευγάρια που ενδιαφέρονται να γίνουν γονείς μέσω αυτής της διαδικασίας, να μην είναι διστακτικοί και να διερευνήσουν το ενδεχόμενο “σύνδεσης” με ένα παιδί μεγαλύτερης ηλικίας καθώς η δική τους εμπειρία είναι θετική.
Ο νόμος για την αναδοχή και την υιοθεσία
Ο νέος νόμος για την αναδοχή και την υιοθεσία παιδιών έφερε μια ενιαία διαδικασία για την επιλογή αναδόχου ή θετού γονέα, η οποία γίνεται ηλεκτρονικά και είναι απολύτως διαφανής. Ο υποψήφιος γονέας μπορεί να την παρακολουθήσει από το σπίτι του μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας και να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν σκοτεινές πλευρές, έτσι ώστε να μην αποθαρρύνεται.
Όλα τα παιδιά που πρόκειται να δοθούν για αναδοχή ή υιοθεσία, που σήμερα ζουν σε ιδρύματα ή εγκαταλείπονται σε δημόσια νοσοκομεία και μαιευτήρια, εγγράφονται στα Μητρώα Ανηλίκων και αποκτούν υποχρεωτικά ηλεκτρονικό φάκελο της καταγωγής τους, ο οποίος συμπληρώνεται με ατομικό σχέδιο για την αποκατάστασή του.
Κάθε παιδί με την ενηλικίωσή του μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στο φάκελο και να μάθει για την καταγωγή του. Μειώνεται θεαματικά ο χρόνος αναμονής ενός υποψήφιου ανάδοχου ή θετού γονέα με την ψηφιοποίηση όλων των σταδίων της διαδικασίας και με τη μεγάλη διεύρυνση του αριθμού των κοινωνικών λειτουργών που κάνουν την κοινωνική έρευνα.
Μέχρι σήμερα οι ενδιαφερόμενοι έπρεπε να περιμένουν για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα μέχρι να βρεθεί ένας ή μία από τους ελάχιστους διαθέσιμους κοινωνικούς λειτουργούς για να εκκινήσει η διαδικασία. Με το νέο πλαίσιο, εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι κοινωνικοί λειτουργοί του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (Σ.Κ.Λ.Ε -Ν.Π.Δ.Δ.) δύνανται να την διεξαγάγουν, μειώνοντας έτσι τον χρόνο αναμονής στο ελάχιστο.
Θεσπίζονται Ειδικά και στη συνέχεια Εθνικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων ή Υποψηφίων Θετών Γονέων στα οποία καταγράφονται με ενιαίο τρόπο, πανελλαδικά, οι οικογένειες ή και τα μεμονωμένα φυσικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να γίνουν ανάδοχοι ή θετοί γονείς. Τα Εθνικά Μητρώα εξασφαλίζουν ότι ο κάθε υποψήφιος ανάδοχος ή θετός γονέας μπορεί να αιτηθεί για παιδί ανάμεσα σε όλα τα παιδιά που αναζητούν οικογένεια, σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας, ανεξάρτητα από το που έχει υποβάλει την αίτησή του.
Η αναδοχή ολοκληρώνεται με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης/την έκδοση της δικαστικής απόφασης αναδοχής, ενώ για την υιοθεσία ακολουθείται η νόμιμη διαδικασία για την τέλεση της υιοθεσίας από το αρμόδιο δικαστήριο.
Το πληροφοριακό σύστημα διασφαλίζει την ισονομία, αφού για κάθε παιδί αναζητείται ο κατάλληλος ανάδοχος ή θετός γονέας με απόλυτο σεβασμό στην σειρά προτεραιότητας που καθορίζεται από την εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων ή Θετών Γονέων αντίστοιχα.
Αναδοχή
Η αναδοχή είναι μια μορφή παιδικής προστασίας αναγνωρισμένη από το Ελληνικό κράτος με τον Νόμο 2082/1992. Με τον όρο «αναδοχή» δεν εννοείται υιοθεσία. Το παιδί δηλαδή δεν ανήκει νομικά στους ανάδοχους γονείς, χωρίς όμως να αποκλείεται η υιοθεσία του από αυτούς ως εξέλιξη της σχέσης τους ή η μετέπειτα ανάληψη της επιμέλειας του παιδιού από αυτούς. Στην αναδοχή, μια οικογένεια αναλαμβάνει υπό την προστασία της τη φροντίδα και ανατροφή ενός παιδιού που οι γονείς του δεν μπορούν να το φροντίσουν.
Το παιδί μένει στη νέα του οικογένεια χωρίς όμως να διακόπτεται η επαφή με τους φυσικούς του γονείς. Η αναδοχή μπορεί να είναι είτε προσωρινή είτε μόνιμη. Ένα παιδί δηλαδή μπορεί να μείνει στην ανάδοχη οικογένεια από λίγα χρόνια έως πολλά ενώ τα περισσότερα παιδιά παραμένουν στις ανάδοχες οικογένειες και μετά την ενηλικίωση τους.
Η ηλικία των παιδιών που τοποθετούνται σε διαδικασία αναδοχής ποικίλει από τη νηπιακή ηλικία μέχρι την πρώτη παιδική ηλικία. Συνήθως τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες παιδιά που οι γονείς τους προσωρινά αδυνατούν να τα φροντίσουν, παιδιά που για σοβαρούς λόγους δεν μπορούν να μείνουν κοντά στους φυσικούς γονείς τους αλλά προγραμματίζουν να τα ξαναπάρουν κοντά τους.
Υιοθεσία Όσον αφορά την υιοθεσία, τόσο η διαδικασία αυτής όσο και η ολοκλήρωση της, έχουν διαφορετική δυναμική. Η μεγαλύτερη διαφορά της αναδοχής με της υιοθεσίας, είναι ότι η υιοθεσία ολοκληρώνεται με μία τελεσίδικη νομική πράξη, την οποία καθορίζει ο Αστικός Κώδικας. Το παιδί δηλαδή, αποκόπτεται από τους φυσικούς γονείς και, συγχρόνως, ο θετός γονιός έχει πλήρη δικαιώματα στο παιδί, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να διατηρεί σχέσεις με τους φυσικούς γονείς του παιδιού.
Στην Ελλάδα τρεις τρόποι υιοθεσίας θεωρούνται νόμιμοι, η κρατική υιοθεσία, η διακρατική και η ιδιωτική ενώ με βάση τον ισχύοντα νόμο τα ιδρύματα στα οποία μπορεί να απευθυνθεί κάποιος για υιοθεσία είναι μόνο τα κρατικά και ανήκουν στα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας ή και σε κάποιο Δήμο.
Τζένη Σουλτανιά
