Έχοντας καταρρίψει κάθε ρεκόρ ζέστης το φετινό καλοκαίρι στη χώρα, με τη Θεσσαλία να βρίσκεται φυσικά στο επίκεντρο του παρατεταμένου καύσωνα και της λειψυδρίας, κάθε καλοκαιρινό μπουρίνι απλά μας «ξύπνά μνήμες» από τις θεομηνίες «Ιανό» και «Daniel», ενώ η ανησυχία στους πολίτες παραμένει ότι και φέτος στις αρχές φθινοπώρου μπορεί να επαναληφθούν παρόμοια φαινόμενα.
Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα μια αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλίας στο 70% αναμένεται μετά το φθινόπωρο 2027 όταν θα έχουν ολοκληρωθεί από την πολιτεία τα έργα ορεινής υδρονομίας. Σε ότι δε αφορά την «άλλη όψη του νομίσματος» της κλιματικής αλλαγής, τη λειψυδρία, με εξαίρεση τα πρόσφατα εξαγγελθέντα προς δημοπράτηση έργα του κλειστού δικτύου Ταυρωπού και του αρδευτικού Υπέρειας, Ορφανών, παρατηρείται μια ανεξήγητη καθυστέρηση στα λεγόμενα μεσαία φράγματα (Σκοπιά, Μουζάκι, Πύλη), που εξαγγέλθηκαν πριν ακριβώς από έναν χρόνο στην επίσκεψη του πρωθυπουργού στο δημαρχείο της Νίκαιας ότι θα μελετηθούν από την Ολλανδική HVA, αλά έκτοτε αγνοείται η τύχη τους,
Είναι προφανές ότι οι Θεσσαλοί δεν έχουν καταφέρει να ομονοήσουν και να διεκδικήσουν από την πολιτεία τις τελευταίες δεκαετίες- με ελάχιστες εξαιρέσεις- το «κομμάτι της πίτας» που τους αναλογεί σε σχέση με τη συνεισφορά τους στο εγχώριο ΑΕΠ και σε αυτό που ονομάζουμε πραγματική οικονομία. Το γεγονός αυτό καταδεικνύεται έτι περισσότερο μετά τις θεομηνίες «Daniel» και «Ιανός» όπου παρά τις υποσχέσεις από την πολιτεία δεν έχουν προχωρήσει ακόμη εκείνα τα έργα που θα θωρακίσουν τον πιο εύφορο κάμπο της χώρας από παρόμοιες και δυστυχώς όπως φαίνεται επαναλαμβανόμενες θεομηνίες που έχουν διαλύσει τον παραγωγικό ιστό της περιφέρειάς μας.
Το «ανύπαρκτο θεσσαλικό λόμπι»
Το λεγόμενο «ανύπαρκτο θεσσαλικό λόμπι» είναι ο όρος που χρησιμοποιήσαμε σε παλαιότερα άρθρα μας ως κριτική, για να περιγράψουμε την έλλειψη οργανωμένης, σταθερής και αποτελεσματικής εκπροσώπησης των συμφερόντων της Θεσσαλίας σε πολιτικό, οικονομικό και θεσμικό επίπεδο.
Σε αντίθεση με άλλες περιοχές της χώρας (π.χ. Κρήτη, Ήπειρος, νησιά), που έχουν αναπτύξει ισχυρές ενώσεις, οργανώσεις, ακόμη και άτυπα δίκτυα πολιτικής πίεσης ώστε να διεκδικούν πόρους, έργα και πολιτικές για την περιοχή τους, η Θεσσαλία συχνά κατηγορείται ότι δεν διαθέτει συνεκτική «φωνή» ούτε στην Αθήνα ούτε στις Βρυξέλλες.
Αυτό φαίνεται σε ζητήματα όπως:
Υποδομές: καθυστερήσεις σε οδικά και σιδηροδρομικά έργα (από το 2023 που καταστράφηκε για παράδειγμα το θεσσαλικό σιδηροδρομικό δίκτυο από τη θεομηνία Daniel λαμβάνουμε υποσχέσεις ότι θα είναι έτοιμο 4 χρόνια μετά το 2027!).
Αγροτική πολιτική: παρότι η Θεσσαλία είναι κατεξοχήν αγροτική περιοχή, η διαμόρφωση πολιτικών για τους αγρότες δεν έχει συνοδευτεί από μια ενιαία στρατηγική πίεσης. Ελπίδα αποτελεί πάντως η ύπαρξη δύο Θεσσαλών στο τιμόνι του ΥΠΑΑΤ του Καρδιτσιώτη υπουργού Κώστα Τσιάρα και του Λαρισαίου υφυπουργού Χρήστου Κέλλα για ανατροπή αυτών των δυσμενών, για τον πρωτογενή τομέα, συνθηκών.
Διαχείριση υδάτων: το χρόνιο ζήτημα του Αχελώου και των υδάτινων πόρων δεν έχει λυθεί, εν μέρει λόγω ανυπαρξίας ενός ενιαίου μετώπου. Αποτέλεσμα και φέτος το καλοκαίρι ζήσαμε μια οριακή χρονιά λόγω υδατικών ελλειμμάτων στην άρδευση.
Πανεπιστήμιο – έρευνα – καινοτομία: απουσία ισχυρών διεκδικήσεων για στήριξη και ανάπτυξη.
Με λίγα λόγια, το «ανύπαρκτο θεσσαλικό λόμπι» περιγράφει την αδυναμία συγκρότησης μιας συλλογικής δύναμης διεκδίκησης, που να μετατρέπει τα τοπικά αιτήματα σε εθνικές και ευρωπαϊκές προτεραιότητες.
Δείτε όμως τι έχουν πετύχει άλλες περιοχές που συγκρότησαν άτυπα ισχυρά λόμπι:
Το κρητικό «λόμπι»
Ισχυρή ομογένεια: Κρητικοί σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό, με μεγάλη συνοχή.
Πολιτική εκπροσώπηση: Η Κρήτη παραδοσιακά εκλέγει πολιτικούς με μεγάλη επιρροή (Πρωθυπουργούς, υπουργούς, κομματάρχες).
Πολιτιστική ταυτότητα: Ο κρητικός πολιτισμός λειτουργεί ως συνεκτικός ιστός και μοχλός πίεσης.
Αποτέλεσμα: Χρηματοδότηση υποδομών (αεροδρόμιο, ΒΟΑΚ), τουριστική ανάπτυξη, αγροτικές ενισχύσεις (και εσχάτως σκάνδαλα και παράνομες επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ).
Το ηπειρωτικό «λόμπι»
Δυνατή παρουσία στην Αθήνα: Πολλοί Ηπειρώτες δραστηριοποιούνται στην πρωτεύουσα, με συλλόγους και ενώσεις.
Συνεκτικότητα: Η αίσθηση «ακριτικής» περιοχής που χρειάζεται στήριξη, συσπειρώνει.
Αποτέλεσμα: Έργα υποδομής όπως η Εγνατία και η Ιόνια Οδός έγιναν με έντονη πίεση, ενώ υπάρχουν ισχυρά σωματεία ηπειρωτών που συντηρούν διαρκώς το ενδιαφέρον.
Η Θεσσαλία αντίθετα εμφανίζει απουσία συνεκτικής ομογένειας: Οι Θεσσαλοί είναι παντού, αλλά όχι οργανωμένοι γύρω από ένα κοινό αφήγημα.
Διαίρεση: Οι τοπικές πόλεις (Λάρισα, Βόλος, Τρίκαλα, Καρδίτσα) λειτουργούν ανταγωνιστικά ως δίπολα τοπικιστικών συγκρούσεων αντί συμπληρωματικά.
Αδύναμη πολιτική φωνή: Υπάρχουν βουλευτές και υπουργοί, αλλά χωρίς μόνιμο μηχανισμό συντονισμού για τα μεγάλα θεσσαλικά ζητήματα.
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω αδυναμιών που περιγράφουν το ισχνό έως ανύπακτο θεσσαλικό λόμπι είναι οι χρόνιες εκκρεμότητες σε έργα (Αχελώος, σιδηρόδρομος, οδικοί άξονες), περιορισμένη διεκδίκηση πόρων, και χαμηλή επιρροή στην εθνική ατζέντα.
Συμπερασματικά το κρητικό και το ηπειρωτικό «λόμπι» κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα δίκτυο πίεσης που ξεκινά από την τοπική κοινωνία και φτάνει μέχρι τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η Θεσσαλία, αντίθετα, έχει δυνάμεις αλλά όχι ενιαίο φορέα να τις εκφράσει — και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται συχνά ως «ανύπαρκτο λόμπι».
