Ο διπλός παγετός στις 8 και 9 Απριλίου φαίνεται να «παγώνει» τις σκέψεις και της κυβέρνησης για οικονομική ανάκαμψη αμέσως μετά την πανδημία, καθώς ήταν καταστροφικός για το σύνολο των δενδρωδών καλλιεργειών, αλλά και για τα αμπέλια από την Πελοπόννησο, μέχρι τον Έβρο, με δυσμενείς επιπτώσεις που δεν μπορούν ακόμη να υπολογιστούν για τη μεταποίηση και τις εξαγωγές μας.
Του Γιάννη Κολλάτου
Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τεράστια ποσά που θα κληθεί να καταβάλει για αποζημιώσεις ο ΕΛΓΑ που μπορεί να υπερβαίνουν και τα 400 εκατομμύρια ευρώ και για το λόγο αυτό πρόεδρός του Αντρέας Λυκουρέντζος ζητά συνάντηση με το οικονομικό επιτελείο για να αιτηθεί την έκτακτη επιχορήγηση του Οργανισμού
Ο αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ Νίκος Δούκας μιλώντας στο Μαγκαζίνο της Θεσσαλίας δεσμεύτηε πως ο Οργανισμός θα καλύψει όλες τις ζημιές των αγροτών, ανεξάρτητα από το κόστος τους αφήνοντας να εννοηθεί ότι τη διαφορά θα την καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός. Ωστόσο το αίτημα για προκαταβολή των αποζημιώσεων δείχνει να σκοντάφτει στην καθυστέρηση σύνταξης του ΟΣΔΕ. Χωρίς τη βάση δεδομένων από τις δηλώσεις καλλιέργειας των αγροτ΄ων, οι αποζημιώσεις αποκλείεται να δοθούν πριν την άνοιξη του 2022…
Τα ετήσια ταμειακά διαθέσιμα του ΕΛΓΑ για αποζημιώσεις δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 140 περίπου εκατομμύρια ευρώ του προϋπολογισμού του, ωστόσο υπάρχει σε αυτά και η ετήσια επιχορήγηση από το κράτος κατά 20% του προϋπολογισμού του που ανέρχεται στο ποσό περίπου των 28 εκατομμυρίων ευρώ.
Με δεδομένο πως από το 2011 που τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος κανονισμός του ΕΛΓΑ και λόγω ότι βρισκόμασταν σε χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής λόγω των μνημονίων, ελάχιστες φορές ανταποκρίθηκε στη συμβατική του υποχρέωση αυτή ο κρατικός προϋπολογισμός (εξαίρεση ίσως η περσινή χρονιά που λόγω «Ιανού» δόθηκαν συνολικά επιπλέον 70 εκατ. ευρώ περίπου) έχει δημιουργηθεί μία οφειλή προς τον Οργανισμό που ανέρχεται περί τα 300 εκατ. ευρώ.
Η ζημιά ωστόσο έχει συμβεί σε όλο το φάσμα της εθνικής οικονομίας καθώς φέτος θα λείψουν από την αγορά βασικά τρόφιμα , όπως φρούτα και λαχανικά που έδιναν προστιθέμενη αξία στο τουριστικό μας προϊόν, ενώ ζημιά έχει συμβεί και στο βασικό εξαγωγικό μας προϊόν την κομπόστα, όπου υπολογίζεται πως θα υπάρχει έλλειψη πρώτης ύλης σε ροδάκινο και βερίκοκο πάνω από 50% λόγω του παγετού που «έκαψε» τα δέντρα.
Ζημιές μεγάλες έχουν υποστεί και το οινοποιήσιμο και επιτραπέζιο σταφύλι, τα κεράσια, τα ακτινίδια, οι ελιές, τα αμύγδαλα, οι φράουλες, τα πεπόνια, τα καρπούζια, τα επιτραπέζια και βιομηχανικά ροδάκινα, τα δαμάσκηνα, τα αχλάδια, η βιομηχανική τομάτα, ο αρακάς, αγαθά που θα λείψουν και από τις μεταποιητικές επιχειρήσεις και από τις διεθνείς αγορές, όπου είχαμε σημαντικές εξαγωγές.
Θυμίζουμε ότι φέτος είχαμε απανωτούς παγετούς το Φλεβάρη, στις 16 με τη «Μήδεια», όταν πολλά δέντρα είχαν ανθίσει πρόωρα λόγω του ζεστού χειμώνα, δύο φορές το Μάρτη, στις 12 και στις 26 και δύο τον Απρίλη… Όλες αυτές οι καιρικές ανωμαλίες αφάνισαν παραγωγές, με τους αγρότες να είναι ανήμποροι να αντιδράσουν, καθώς είχαμε συνθήκες πρωτόγνωρες όπως ανέφερε στην ανακοίνωση του και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Αντρέας Λυκουρέντζος. Σε άλλες χώρες πάντως όπως στη Γαλλία οι αμπελοκαλλιεργητές έκαιγαν μπάλες με άχυρο και λάστιχα ανάμεσα στις συστοιχίες με τα αμπέλια για να μετριάσουν το πρόβλημα, αλλά εκεί είχαν έγκαιρη μετεωρολογική προειδοποίηση και οργανωμένο σύστημα αντιμετώπισης παγετών
Η ζημιά λοιπόν είναι μεγάλη για όλο το φάσμα της πραγματικής οικονομίας και μπορεί με την προστιθέμενη αξία να υπερβεί τα μερικά δις ευρώ σε μια χρονιά δύσκολη για την εθνική οικονομία που «βρίσκεται στην εντατική» λόγω και της πανδημίας…
Το πλήγμα από την κλιματική αλλαγή είναι μεγάλο ωστόσο και σε άλλες ανταγωνίστριες χώρες από την Ισπανία και τη Γαλλία και την Ιταλία μέχρι και την Τουρκία όπου επίσης σημειώθηκαν αφύσικοι ανοιξιάτικοι παγετοί που διέλυσαν τις παραγωγές σε φρούτα και σταφύλια, ελιές και αμύγδαλα.
Προφανώς όλα αυτά σημαίνουν πως θα έχουμε περεταίρω αύξηση τιμών σε βασικά καταναλωτικά αγαθά που θα έρθει να προστεθεί στην ήδη παγκόσμια αύξηση τιμών που παρατηρείται λόγω της πανδημίας στα τρόφιμα.
Και το πλέον σημαντικό είναι πως ανάλογες κλιματικές κρίσεις, θεομηνίες και εξάρσεις καιρικές είναι πλέον συχνό φαινόμενο σε όλη την υφήλιο , με την Ελλάδα πάντως να βρίσκεται τα τελευταία χρόνια «στο μάτι του κυκλώνα».