Γράφει ο Γιώργος Ηλ. Τσιτσιμπής
Συνηθίζουμε, κυρίως στα χρόνια της πανδημίας, να αναφερόμαστε σε ήρωες γιατρούς και υγειονομικούς γενικότερα. Απόλυτα σωστό. Για το σύστημα υγείας, μπορούμε να πούμε το ίδιο;
Φαντάζομαι πως όλοι μας έχουμε μικρότερες ή μεγαλύτερες εμπειρίες. Πόση ασφάλεια μπορεί να αισθανθεί ο πολίτης με την πρωτοβάθμια φροντίδα που υπάρχει, εάν απευθυνθεί σε Τ.ΟΜ.Υ. (Τοπικές Ομάδες Υγείας), για απλά πράγματα όπως προβλήματα μέσης για παράδειγμα, και διαπιστώσει παντελή έλλειψη γιατρών; Μόνο δύο μέρες έχουμε γιατρό, σου λένε. Ναι, αλλά δεν σε πιάνει η μέση προγραμματισμένα, Δευτέρα ή Τρίτη. Τις άλλες μέρες τι γίνεται; Απευθύνσου στο νοσοκομείο, τι να κάνουμε; Μα αν πάμε στο νοσοκομείο για να γράψουμε δύο ενέσεις για την μέση, οι άλλοι πού θα πάνε; Ναι, αλλά ο γιατρός μοιράζεται πλέον σε πέντε θέσεις για να βοηθήσει το σύστημα, σου απαντάνε.
Μα το σύστημα δεν μας επέβαλλε, ετσιθελικά, να χρεωθούμε σε συγκεκριμένη Τ.ΟΜ.Υ. για να υπάρχει το ιστορικό μας και να μπορούμε να εξυπηρετούμαστε για τα απλά καθημερινά ή να μας κατευθύνουν σε συγκεκριμένες ειδικότητες; Άγονες διαμαρτυρίες, που κινδυνεύουν να εξελιχθούν σε προσωπικές αντιλογίες, οι οποίες αδικούν υπηρετούντες και υπηρετούμενους, νοσηλευτές και νοσηλευόμενους.
Αλλά και σε δευτεροβάθμια φροντίδα, τα πράγματα δεν είναι πιο ρόδινα. Πόσο θα κόστιζε η αργοπορία στο νοσοκομείο αν ακολουθούσαμε τις τηλεφωνικές υποδείξεις (δικαιολογημένα για το σύστημα, λόγω του κορεσμού των νοσηλειών, αδικαιολόγητα όμως για τον κάθε ασθενή, αφού όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά), να περιμένουμε δύο μέρες ακόμα με αντιπυρετικά; Ας είναι καλά οι φίλοι γιατροί που μας συστήσανε επίσπευση.
Σας έχει τύχει να νοσηλευτείτε για κορωνοϊό και μετά την έξοδό σας να μην ξέρετε τι πρέπει να κάνετε; Σχεδόν καμιά συμβολή για τον νοσούντα και το οικογενειακό του περιβάλλον. Αν συνεχίζει ή όχι να μεταδίδει τον ιό, αν και για πόσο πρέπει να παραμείνει σε κατ’ οίκον καραντίνα, αν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, που δεν νόσησαν, πρέπει να συνεχίσουν την δική τους καραντίνα και για πόσο, αν, αν, αν … Απορίες πρακτικές και λογικές, νομίζω. Η Πολιτική Προστασία έλεγε επικοινωνήστε με τον ΕΟΔΥ, ο ΕΟΔΥ επικοινωνήστε με το νοσοκομείο και πάλι απ’ την αρχή. Δεν θα έπρεπε να υπήρχε ένα συμβουλευτικό γραφείο που θα είχε την ευθύνη της ενημέρωσης, για να ξέρει όλη η οικογένεια πώς πρέπει να συμπεριφερθεί το επόμενο διάστημα; Διότι κανείς δεν θέλει να γίνει αιτία διασποράς του ιού στην κοινότητα.
Όπως δεν είναι και πολύ φυσιολογικό να σε καλούνε επί τέσσερις μέρες συνεχόμενα, να δίνεις δείγμα για μοριακό τεστ και αίμα (μάλλον για αντισώματα), επειδή κάπου μπερδεύονταν τα δείγματα ή χάνονταν.
Όλα αυτά δεν είναι μελέτη περίπτωσης, αλλά υπαρκτά γεγονότα που αποδεικνύουν την γύμνια του υγειονομικού μας συστήματος. Δεν είναι θέμα, συνεπώς, χειροκροτημάτων προς γιατρούς και νοσηλευτές, που πράγματι πασχίζουν αβοήθητοι, αλλά θέμα οργάνωσης και στελέχωσης. Αυτά που δικαιούμαστε ως φορολογούμενοι πολίτες, που επιβάλλει η αξιοπρέπειά μας.
Συχνά σώζεται το απρόσωπο σύστημα από την ανθρωπιά των εργαζομένων. Πόσες φορές μας έτυχε να εξυπηρετούμαστε σε μια υπηρεσία, ακόμα και εκτός υποχρέωσης του υπαλλήλου ή και εκτός υπηρεσίας, επειδή ο συγκεκριμένος διέγνωσε σωστά την ταλαιπωρία του πολίτη ή την άδικη γραφειοκρατία και πήρε μόνος του την πρωτοβουλία να βοηθήσει; Βάλσαμο το πρόσωπο και η προσωπικότητά του, όταν σε απαλλάσσει από την άβολη και άδικη θέση του ταλαιπωρημένου. Κάτι που δεν γίνεται στο εξωτερικό, πιστέψτε με. Εκεί, δεν υπάρχει περίπτωση να εξυπηρετηθείς εκτός διαδικασίας. Θα έχεις ταλαιπωρηθεί όμως πολύ λιγότερο απ’ ότι εδώ, στη διάρκεια λειτουργίας της υπηρεσίας. Αυτή είναι η αλήθεια. Ίσως μας σώζει ο «ήλιος» της πατρίδας μας, το πρόσωπο των υπαλλήλων, σε κάθε τομέα, όχι μόνο σ’ αυτόν της υγείας.
Παράλληλα με την μεγάλη προσφορά των υγειονομικών, οφείλουμε να καταγράψουμε και τις αδυναμίες του εγχειρήματος. Τόσες μεταρρυθμίσεις, τόση συσσωρευμένη εμπειρία, τόσες προτάσεις, γιατί το σύστημα νοσεί; Και εύλογα αναρωτιέσαι, δεν πληρώνει ο πολίτης για υγειονομική κάλυψη, γιατί θα πρέπει να καταφεύγει στον ιδιωτικό τομέα; Με όση διακριτικότητα και επιείκεια να το προσεγγίσεις το θέμα, γίνεται ορατό πόσο άρρωστο είναι το σύστημα υγείας.