του Φάνη Γέμτου
Θα πρέπει αρχικά να τονίσουμε την προσφορά μας στο κοινωνικό σύνολο. Πολλές φορές έχω γράψει ότι οι επιδοτήσεις δεν είναι χρήματα που δίδονται στους αγρότες για να ζήσουν αλλά ως αντιστάθμισμα σε υπηρεσίες που προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.
Έχω επίσης τονίσει σε πολλές περιπτώσεις την ανάγκη να εξηγήσουμε και να αποδείξουμε στο κοινωνικό σύνολο τι είναι αυτό που προσφέρουμε για να έχουμε αντιστάθμισμα τις επιδοτήσεις. Ότι εκτός από την προσφορά υγιεινών και απολύτως ασφαλών προϊόντων στις αγορές της χώρας, της Ευρώπης και του Κόσμου, προσφέρουμε υπηρεσίες όπως διατήρηση του τοπίου, προστατεύουμε τους φυσικούς πόρους έδαφος, νερό ενέργεια προς όφελος της κοινωνίας, συμβάλουμε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και του φαινομένου του θερμοκηπίου δημιουργώντας μια γεωργία που θα είναι παραγωγική και στο μέλλον. Αυτά πρέπει να προβάλλουμε και να εξηγήσουμε στους πολίτες της Ε.Ε. ότι η προσφορά αυτή έχει κόστος και πρέπει να βοηθηθούμε για να τα επιτύχουμε χωρίς να καταστραφούμε. Θα έπρεπε αντί να διαμαρτυρόμαστε κάθε φορά για όποιο μέτρο και κανόνα καλής πρακτικής που μας βάζουν (π.χ. πιστοποίηση ψεκαστών και ψεκαστικών, καύση καλαμιάς, πολλαπλή συμμόρφωση όπως αμειψισπορές κ.λπ. αλλά και προώθηση τεχνικών που αυξάνουν την αποθήκευση άνθρακα στο έδαφος) αντί να αντιδρούμε και να διαμαρτυρόμαστε να τις προβάλλουμε ως συνεισφορά μας στην προσπάθεια του κοινωνικού συνόλου για άμβλυνση των προβλημάτων που έρχονται και με βάση αυτό να διεκδικήσουμε ανταπόδοση. Έτσι θα ενισχύσουμε τη θέση μας για να διεκδικήσουμε καλύτερη θέση στις αγορές για τα προϊόντα μας έναντι προϊόντων άλλων χωρών χωρίς κανόνες παραγωγής αλλά και θα δικαιολογήσουμε τις οικονομικές ενισχύσεις που εισπράττουμε.
Επιπρόσθετα θα πρέπει να καταλάβουμε ότι πολλά από τα μέτρα που επιβάλλονται μέσω της ΚΑΠ ή άλλων κανόνων είναι για την ασφάλειά μας (όπως τα μέτρα για τους ψεκασμούς). Αυτό ισχύει για τη δημιουργία ΚΤΕΟ τρακτέρ που ανέφερε στην εκπομπή διαμαρτυρόμενος ο κ. Τζέλας. Δυστυχώς πολλοί Έλληνες πολίτες δεν κατανοούν ότι τα ΚΤΕΟ των αυτοκινήτων δεν είναι για να μας ταλαιπωρούν αλλά για να μας προστατεύουν. Μας εγγυώνται ότι το αυτοκίνητό μας συντηρείται και λειτουργεί σωστά και δεν κινδυνεύουμε να έχουμε ατύχημα που θα βλάψει εμάς και τους γύρω μας αλλά και ότι θα περιορίσουμε τους ρύπους που παράγουμε. Γιατί αυτό είναι κακό να γίνει και στα τρακτέρ μας; Γιατί δεν πρέπει να επιβληθεί η τοποθέτηση π.χ. προστατευτικών Π στα τρακτέρ για να μειώσουμε τους θανάτους από ανατροπές τρακτέρ που είναι αρκετοί κάθε χρόνο; Γιατί ότι χαλάει τη βολή μας στο καναπέ ή στο καφενείο μας κάνει αρνητικούς χωρίς να σκεπτόμαστε τις επιπτώσεις; Μήπως είναι καιρός να αλλάξουμε τακτική και αντί να ζητούμε συνεχώς περισσότερα, να προβάλλουμε την προσφορά μας και να ζητήσουμε ανταπόδοση;
Για να καταλάβουμε καλύτερα τι πρέπει να προβάλλουμε, ας δούμε τι επιδιώκει η νέα ΚΑΠ (που φαίνεται και στην εικόνα):
* Να εξασφαλιστεί δίκαιο εισόδημα στους αγρότες.
* Να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα.
* Να εξισορροπηθεί η ισχύς στην τροφική αλυσίδα.
* Δράση για την αλλαγή του κλίματος.
* Περιβαλλοντική φροντίδα.
* Να διατηρηθούν τα τοπία και η βιοποικιλότητα.
* Υποστήριξη της ανανέωσης των γενεών.
* Ζωντανές αγροτικές περιοχές.
* Προστασία της ποιότητας των τροφίμων και της υγείας.
Οι προτεραιότητες αυτές μας δίνουν μια καλή εικόνα των δυνατοτήτων
Ας δούμε τώρα πώς μπορούμε να μειώσουμε το κόστος παραγωγής. Από το κόστος παραγωγής του βαμβακιού που σας έδωσα το μεγαλύτερο κονδύλι είναι το κόστος άρδευσης. Να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτό το κόστος ισχύει στην Ανατολική Θεσσαλία και σε μέρος της Δυτικής που αρδεύονται από υπόγεια νερά, ενώ σε περιοχές που αρδεύονται με επιφανειακά νερά το κόστος κατεβαίνει κάτω από τα 30 €/στρέμμα (δικαιώματα ΤΟΕΒ και κόστος εξοπλισμού άρδευσης). Το ενεργειακό κόστος της άρδευσης είναι το 75% του ενεργειακού κόστους καλλιεργειών, όπως το βαμβάκι ή το καλαμπόκι. Για να μειωθεί το κόστος αυτό πρέπει να βρεθούν επιφανειακά νερά και να γίνουν τα αντίστοιχα δίκτυα διανομής ώστε το κόστος άρδευσης να μειωθεί. Πού θα βρεθούν τα επιφανειακά νερά; Χρειαζόμαστε έργα ταμίευσης των χειμερινών νερών των βροχοπτώσεων που καταλήγουν στο Αιγαίο μέσω του Πηνειού είτε στο Ιόνιο μέσω του Αχελώου. Ο ταμιευτήρας της Συκιάς στον Νομό Καρδίτσας και η σήραγγα μεταφοράς του νερού προς το Μουζάκι μπορούν να μεταφέρουν ποσότητες νερού στη Θεσσαλική πεδιάδα και να κάνουν διαθέσιμα επιφανειακά νερά σε περιοχές της Ανατολικής Θεσσαλίας. Υπάρχουν και άλλα έργα ταμίευσης στη λεκάνη του Πηνειού που πρέπει να επιδιώξουμε να γίνουν. Όπως π.χ. Φράγματα – ταμιευτήρες στο Μουζάκι, Πύλη, Νεοχωρίτη, Σκοπιάς στον Ενιπέα, Ελασσόνα, Πήλιο και άλλα μικρότερα έργα. Όλα αυτά μαζί με το ταμιευτήρα Κάρλας που άρχισε να λειτουργεί θα προσφέρουν επιφανειακά νερά για άρδευση χαμηλού κόστους εκτός από την αποκατάσταση των υπόγειων υδροφορέων. Αν γίνουν και έργα υποδομής, όπως κλειστοί αγωγοί μεταφοράς νερού αντί για τα υπάρχοντα και κακοσυντηρημένα ανοιχτά κανάλια-αυλάκια που έχουν τεράστιες απώλειες νερού, τότε η Θεσσαλία θα μπορέσει να μειώσει το κόστος άρδευσης αλλά και να αυξήσει τις αρδευόμενες εκτάσεις επιτυγχάνοντας να αυξήσει και τον κύκλο εργασιών που θα αναφερθώ πιο κάτω.
* Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
