ΤΟΥ ΘΕΟΔΟΣΗ ΚΑΤΣΑΡΑ
Οδεύουμε προς τον τελικό και πέφτει η αυλαία του πιο πολυσυζητημένου Μουντιάλ των τελευταίων δεκαετιών. Μ’ ενα πιασάρικο ζευγάρι που την Κυριακή θα διεκδικήσει το τρόπαιο (Γαλλία – Αργεντινή) και μαζί την απάντηση στο ερώτημα αν ο Μέσι θα κατακτήσει τελικά ένα παγκόσμιο κύπελλο…
Τι θα μας μείνει απ’ αυτή τη διοργάνωση; Κυρίως ότι το ποδόσφαιρο κατάφερε ξανά να δώσει συγκινήσεις και ν’ ανανεώσει την αγάπη του κόσμου. Ο,τι κι αν γίνεται στο παρασκήνιο κι έξω από τις γραμμές, όσο κι αν η εμπορευματοποίησή του έχει αγγίξει πρωτοφανή επίπεδα, εξακολουθεί να συναρπάζει…
Για χίλιους δύο λόγους που αποτέλεσαν κι αποτελούν αντικείμενο μελέτης για μεγάλους φιλόσοφους, η μπαλίτσα προκαλεί σκιρτήματα στις καρδιές των ανθρώπων! Κυρίως γιατί μέσα στο γήπεδο που κυλάει, φανερώνονται όλες οι αλήθειες!
Αυτό ακριβώς το στοιχείο είναι που κάνει το ποδόσφαιρο τόσο δημοφιλές κι αγαπητό. Η αλήθεια του! Στο ότι μέσα στο τερέν δεν μπορεί να κρυφτεί τίποτα και κανένας! Αυτή είναι η βάση του και μετά έρχονται όλα όσα απίθανα και συναρπαστικά το περιβάλουν…
Ένας ποδοσφαιρικός αγώνας είναι σαν την ίδια τη ζωή. Πρόσωπα, σύνολα, προσπάθεια, στόχοι, επιτυχία, αποτυχία, τύχη, ατυχία, υπερβάσεις, ομορφιές, λάθη, χαρά, λύπη και άλλα πολλά ακόμη που περικλείονται, στροβιλίζονται κι εναλλάσσονται μέσα σε ένα ενενηντάλεπτο, αναλόγως με το πως θα κυλήσει η μπάλα!
Θεμέλιος λίθος όμως είναι η ανιδιοτελής προσέγγιση του φιλάθλου! Αν σηκώσει ο Μέσι το παγκόσμιο κύπελλο θα γίνουν ευτυχισμένοι εκατομμύρια άνθρωποι δίχως να κερδίσουν κάτι υλικό οι ίδιοι! Το ίδιο θα συμβεί με άλλους αν επικρατήσει η Γαλλία, το ίδιο θα συνέβαινε με οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Η κάθε μια με τις ιδιαιτερότητες και τις ιστορίες της που γίνονται παραμύθια και θρύλοι από στόμα σε στόμα κι απο γενιά σε γενιά!
Η αγάπη του φιλάθλου για την ομάδα του δεν έχει προαπαιτούμενα, δεν έχει “πάρε – δώσε”, και η σχέση αυτή είναι μια από τις πιο αγνές και δοτικές που μπορεί να υπάρξουν. Εχει μέσα το στοιχείο της παιδικότητας που την καθιστά ιδιαίτερη!
Άλλωστε εκεί μέσα στον κόσμο των παιδιών βρίσκεται όλη η μαγεία της ζωής! Ευλογημένοι είναι όσοι καταφέρουν να μην χάσουν την παιδικότητά τους όσο κι αν μεγαλώσουν!
Οι θιασιώτες του ποδοσφαίρου γίνονται παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας! Φυσικά το παιχνίδι το εκμεταλλεύονται! Πατάνε πάνω στη δημοφιλία του για κέρδη και εξουσία. Κατασκευάζουν και γκρεμίζουν είδωλα κάνουν τα πάντα. Το ίδιο συνέβη στο Κατάρ, το ίδιο συνέβη και σε όλα τα προηγούμενα Μουντιάλ, το ίδιο θα συμβεί και στα επόμενα.
Δεν θα καταφέρουν όμως ποτέ να βάλουν χέρι στην αγάπη και στη δοτικότητα. Πολύ περισσότερο να τη νιώσουν και να τη χαρούν.
Κι όπως είπε ο Αλμπερ Καμύ που θεωρούσε το θέατρο και το ποδόσφαιρο τα δύο πραγματικά πανεπιστήμιά του: «Στο άγριο και περιορισμένο σύμπαν του ανθρώπου, όλοι μπορούμε να βρούμε τρόπους να επωμιστούμε τον ογκόλιθό που κουβαλάει ο καθένας, μ’ ενα αποφασιστικό, προκλητικό χαμόγελο…»
παραΣΠΟΝΤ(ί)ΕΣ
Το μυθιστόρημα του Καμύ “Ο πρώτος άνθρωπος” (το συστήνουμε ανεπιφύλακτα) ουσιαστικά είναι αυτοβιογραφικό. Πρωταγωνιστής ένα νεαρό αγόρι που ονομάζεται Ζακ. Στην παιδική ηλικία το ποδόσφαιρο είναι το βασίλειο του Ζακ και στην εφηβεία του η εμμονή με το παιχνίδι. Πρόκειται ουσιαστικά για τον ίδιο.
Ο Ζακ είναι ο Καμύ που οι πρώτες ποδοσφαιρικές παραστάσεις του ήταν στις αλάνες της Αλγερίας μέσα στη φτώχεια και μάλιστα η γιαγιά του (ήταν ορφανός) τον εβαζε τιμωρία όταν έπαιζε μπάλα γιατί χαλούσε τα παπούτσια του!
Μέσα στις σελίδες του βιβλίου, βλέπει κανείς πως για τον Γάλλο διανοούμενο το ποδόσφαιρο είχε μια εσωτερική τάξη και μια ηθική σ’ εναν παράλογο κόσμο. Αντίθετα με την υποκρισία των ελιτίστικων σπορ, ήταν απλό και κατανοητό κι αυτή η απλότητα το έκανε μαζικό και δημοφιλές.
Για ποια ηθική όμως να μιλήσουμε – ενδεχομένως ν’ αναρωτηθούν κάποιοι – όταν η λαμογιά δίνει και παίρνει στο ποδόσφαιρο; Πρέπει να διαχωρίσουμε το παιχνίδι, απ’ αυτούς που το εκμεταλλεύονται.
Το παιχνίδι αυτό καθ’ αυτό έχει τη δική του ηθική. Εκεί, μέσα στο γήπεδο όπως γράφουμε και πιο πάνω τίποτα δεν μπορεί να μασκαρευτεί. Ολοι, αργά ή γρήγορα θα δείξουν αυτό που είναι ο καθένας.
—————————–
«Η ζωή από μόνη της είναι ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου»
Γουόλτερ Σκοτ – Σκωτζέζος συγγραφέας
