Στην ακύρωση της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Παλαμά (εδώ ρεπορτάζ του Νέου Αγώνα) για την απαλλαγή από τα μισθώματα των ενοικιαζόμενων αγρών του Δήμου προχώρησε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στ. Ελλάδος.
Μεταξύ άλλων στην απόφαση του Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Κων. Τζανακούλη αναφερεται: «Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 56 ¨Απαλλαγή μισθωμάτων ενοικιαζόμενων αγρών ιδιοκτησίας δήμων¨ ν.5083/2024 (Α΄12) «Στους δήμους που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, είναι δυνατή, με απόφαση του
δημοτικού συμβουλίου, η απαλλαγή από την καταβολή ενοικίου των μισθωτών
αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας των δήμων, εφόσον λόγω πλημμυρών ή πυρκαγιών έχει
αποδεδειγμένα καταστεί αδύνατη η καλλιέργειά τους. Το χρονικό διάστημα της απαλλαγής
από την καταβολή ενοικίου δύναται να ξεκινά από την ημερομηνία κήρυξης του οικείου
δήμου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας και δεν μπορεί να
υπερβαίνει το ένα (1) έτος. Με την ίδια απόφαση και ύστερα από αίτηση του μισθωτή
μπορεί να παρατείνεται η μίσθωση έως και δύο (2) έτη από τη λήξη της. Ο καθορισμός του
μισθώματος του χρόνου παράτασης της μίσθωσης γίνεται από την Επιτροπή της παρ. 5 του
άρθρου 186 του ν. 3463/2006 (Α΄ 114)».
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 64 παρ.2β του ως άνω νόμου «Η ισχύς του άρθρου 56
αρχίζει από την 6η.9.2023».
Σύμφωνα δε με την αιτιολογική έκθεση του νόμου (ερμηνευτική πηγή δικαίου), με το ως άνω
άρθρο «Παρέχεται η δυνατότητα απαλλαγής από την καταβολή ενοικίου των μισθωτών
αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας δήμων, εφόσον λόγω πλημμυρών ή πυρκαγιών δεν είναι δυνατή
η καλλιέργειά τους, καθώς και η δυνατότητα παράτασης της μίσθωσης για δύο (2) έτη
προκειμένου να μην επιβαρύνονται οι μισθωτές με την καταβολή ενοικίου για
αγροτεμάχια από τα οποία είναι αδύνατο να αποκομίσουν έσοδα για λόγους ανωτέρας
βίας».
12. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση με την υπ’αριθμ. 66/2024 κρινόμενη πράξη του, το
Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά, αφού έλαβε υπόψη του μεταξύ άλλων τις ανωτέρω διατάξεις
του άρθρου 56 ν.5083/2024, την με αρ.πρωτ. Α874/06-03-2024 (ΑΔΑ:ΨΟΖ946ΝΠΙΘ-ΒΣΑ)
απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, περί παράτασης κήρυξης σε
κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Παλαμά για τη διαχείριση
των συνεπειών που προέκυψαν λόγω της ισχυρής σεισμικής δόνησης της 03.03.2021 καθώς
και το ΦΕΚ 5812/Β/4-10-2024 περί στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση των
ζημιών σε κτήρια από τις πλημμύρες που εκδηλώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2023,
αποφάσισε τα εξής:
«1. Την απαλλαγή από την καταβολή των μισθωμάτων όλων των αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας
Δήμου Παλαμά που βρίσκονται εντός των οριοθετημένων πλημμυρόπληκτων περιοχών,
σύμφωνα με το ΦΕΚ 5812/Β/4-10-2023, ήτοι:
ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΟΠΛΗΚΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ – Α) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Α1) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ – 5. ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΠΑΛΑΜΑ
για την καλλιεργητική περίοδο έτους 2023, μέσω διαγραφής αυτών ως αχρεωστήτως
βεβαιωθέντων κατόπιν απόφασης της Δημοτικής επιτροπής.
2. Την παράταση των μισθώσεων των ενοικιαζόμενων αγρών του Δήμου Παλαμά, των
οποίων η λήξη ορίζεται έως την 31-12-2023, για δύο (2) έτη από τη λήξη τους, κατόπιν
αιτήσεων των μισθωτών.
Ο καθορισμός του μισθώματος του χρόνου παράτασης να γίνει από την επιτροπή της
παρ.5 του άρθρου 186 του Ν.3463/2006».
13. Επειδή, τόσο από τη ρητή διατύπωση του άρθρου 56 ν.5083/2024 όσο και από την
αιτιολογική έκθεση του νόμου προκύπτει ότι με τις εν λόγω διατάξεις προβλέπεται η
απαλλαγή των μισθωμάτων ενοικιαζόμενων αγρών ιδιοκτησίας των δήμων που έχουν
κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, μόνο για τα αγροτεμάχια η
καλλιέργεια των οποίων αποδεδειγμένα έχει καταστεί αδύνατη (λόγω πλημμυρών ή
πυρκαγιών). Τούτο, προκειμένου οι ίδιοι να μην επιβαρύνονται με την καταβολή ενοικίου
για αγροτεμάχια από τα οποία είναι αδύνατο να αποκομίσουν έσοδα. Επιπλέον, ρητώς
προσδιορίζεται η αναδρομική ισχύς του άρθρου αυτού από την 06.09.2023 (αρ.64 παρ.2β)
καθώς και το χρονικό σημείο έναρξης της απαλλαγής από την καταβολή ενοικίου, ήτοι από
την ημερομηνία κήρυξης του δήμου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής
προστασίας.
14. Επειδή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά, με την κρινόμενη
απόφασή του, απαλλάσσει από την καταβολή μισθώματος τους μισθωτές όλων των
αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας του Δήμου και την παράταση των μισθώσεων με λήξη την
31.12.2023, ήτοι όχι μόνον όσων αγροτεμαχίων αποδεδειγμένα έχει καταστεί αδύνατη η
καλλιέργειά τους, όπως ορίζεται από την αναφερόμενη διάταξη νόμου. Σε κάθε περίπτωση,
εάν ο νομοθέτης ήθελε να θεσπίσει τη δυνατότητα απαλλαγής από τα μισθώματα όλων των
αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού που επλήγησαν από τη θεομηνία του μηνός
Σεπτεμβρίου 2023, θα το όριζε ρητώς και δεν θα έθετε ως προϋπόθεση την αποδεδειγμένα
αδύνατη καλλιέργεια των αγροτεμαχίων. Συνεπώς, το Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά προέβη
εν προκειμένω σε ρύθμιση εκτός του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου του αρ.56
ν.5083/2024 και εφόσον η εν λόγω απαλλαγή από την καταβολή μισθωμάτων όλων των
αγροτεμαχίων ιδιοκτησίας του Δήμου Παλαμά, δεν στηρίζεται σε νομοθετική
εξουσιοδότηση, καθίσταται παράνομη και για το λόγο αυτό η κρινόμενη απόφαση πρέπει
να ακυρωθεί.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα ρητώς οριζόμενα στον νόμο, το χρονικό διάστημα της απαλλαγής
από την καταβολή ενοικίου δύναται να ξεκινά από την ημερομηνία κήρυξης του οικείου
δήμου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας και δεν μπορεί να
υπερβαίνει το ένα έτος. Σύμφωνα δε με την αρ.πρωτ. Α3625/6-9-2023 (ΑΔΑ:ΨΛ7Π46ΝΠΙΘ-
Κ6Π) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, ο Δήμος Παλαμά κηρύχθηκε
εκ νέου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης την 06.09.2023. Με τα οριζόμενα της κρινόμενης
απόφασης (βλ. ¨για την καλλιεργητική περίοδο έτους 2023¨….…Τυχόν καταβληθέντα
μισθώματα να επιστραφούν¨), καθορίζεται το χρονικό διάστημα απαλλαγής του μισθώματος
από 01/01/2023 έως 31/12/2023. Με τον τρόπο αυτό, το Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά,
προσδίδει αναδρομικότητα στην εν λόγω απόφασή του, πέραν του χρονικού διαστήματος
που προβλέπεται από την ως άνω διάταξη νόμου και ως εκ τούτου, ομοίως με τα παραπάνω,
η ρύθμιση αυτή τίθεται εκτός ορίων του νόμου και η κρινόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί
και για τον λόγο αυτό.
Επισημαίνεται επιπλέον, ότι η απαλλαγή μισθωμάτων για όλα τα αγροτεμάχια ιδιοκτησίας
του Δήμου Παλαμά, δεν μπορεί να εφαρμοσθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη οι διατάξεις
τελευταίου εδαφίου του άρθρου 627 ¨Ελάττωση του μισθώματος¨ του Αστικού Κώδικα,
σύμφωνα με τις οποίες «…Ελάττωση του μισθώματος δεν χωρεί, εφόσον η ζημία από τη
μείωση της προσόδου καλύφθηκε με άλλο τρόπο και ιδίως από ασφαλιστική σύμβαση».
15. Επειδή, από όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα, προκύπτει ότι το Δημοτικό Συμβούλιο Παλαμά,
έλαβε την κρινόμενη απόφασή του, ως ειδικότερα αναφέρεται παραπάνω, κατά παράβαση
των διατάξεων του άρθρου 56 ν.5083/2024.
16. Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 238 του ν. 3852/2012, όπως αυτό
αντικαταστάθηκε από το άρθρο 131 του ν. 4555/2018 και τις όμοιες των άρθρων 63-66 ν.
4954/2022, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της ΑΥΕ Ο.Τ.Α. ο έλεγχος νομιμότητας των πράξεων,
κατά τα άρθρα 225 έως 227, ασκείται από τον Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης
Διοίκησης και τις Ειδικές Επιτροπές του άρθρου 152 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν.
3463/2006, Α’ 114), οι οποίες βρίσκονται στις έδρες των περιφερειών που ανήκουν στην
ανωτέρω Αποκεντρωμένη Διοίκηση, καθώς και τις Επιτροπές Ελέγχου των Πράξεων του
άρθρου 68 του Κώδικα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (π.δ. 30/1996, Α’ 21), που βρίσκονται
στην έδρα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
17. Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Π.Δ. 138/2010, μέχρι την έναρξη
λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ η εποπτεία του Κράτους επί των ΟΤΑ
και των νομικών τους προσώπων, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 214 του Ν. 3852/2010, όπως
αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 108 του ν. 4555/2018, ασκείται από το Τμήμα
Προσωπικού και τα Τμήματα Διοικητικού – Οικονομικού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Θεσσαλίας –Στερεάς Ελλάδος.
18. Κατόπιν όλων των ανωτέρω,
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Ακυρώνουμε την υπ’αριθμ. 66/2024 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου
Παλαμά, για τους λόγους που αναφέρονται στο σκεπτικό της παρούσας.
Κατά της παρούσας απόφασης μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον της επιτροπής του
άρθρου 152 του Ν. 3463/2006, στην έδρα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς
Ελλάδας (Σωκράτους 111, Λάρισα) από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, εντός προθεσμίας
ενός (1) μηνός από την έκδοση της απόφασης ή την κοινοποίησή της ή αφότου έλαβε γνώση
αυτής».